Ważne dla kolei ośrodki nie zawsze znajdują się w dużych miastach, do których najchętniej migrują świeżo upieczeni absolwenci, dlatego najważniejsze jest znalezienie kandydatów posiadających potrzebne kwalifikacje, a jednocześnie zdecydowanych zamieszkać z dala od dużych miast.
W miejscach, w których wiele rodzin utrzymuje się z pracy na kolei, przedsiębiorstwa kolejowe mają do odegrania szczególnie istotną rolę, która wpisuje się w strategię społecznej odpowiedzialności biznesu. Aktywność biznesu powinna
wykraczać poza organizowanie miejsc pracy i wypłacanie wynagrodzenia. Firmy mogą i powinny brać aktywny udział w życiu lokalnych społeczności, wspomagać organizacje pozarządowe, szkoły czy służbę zdrowia.
Kolej ma w tym zakresie bogate, ponastuletnie tradycje. Wystarczy wspomnieć bloki kolejowe, szpitale i przychodnie, ośrodki wypoczynkowe oraz kolejowe domy kultury. To wszystko istniało, później – w ramach redukcji kosztów – poszło w zapomnienie, a teraz ponownie okazuje się potrzebne – tym razem jako pożądany element zrównoważonego rozwoju i strategii ESG (z ang. E – environmental, S – social responsibility, G – corporate governance, czyli: środowisko, odpowiedzialność społeczna i ład korporacyjny).
Pożądanym sposobem pozyskiwania pracowników w ważnych ośrodkach kolejowych jest współuczestnictwo w budowaniu nowoczesnego systemu kształcenia zawodowego. Edukacja w Polsce znajduje się na rozdrożu i jest bardzo prawdopodobne, iż w ciągu kilku czy kilkunastu lat okaże się, iż dalsze reformowanie systemu edukacji w obecnym kształcie jest bezcelowe. Trzeba będzie wówczas zbudować od podstaw system przystający do współczesnych realiów, dający pracodawcom dobrze przygotowanych kandydatów do pracy w skomplikowanym, wymagającym, gwałtownie ewoluującym środowisku.
Aby mieć wpływ na kształt tego systemu edukacji i czerpać korzyści ze zmian, trzeba być w nim stale obecnym, a przede wszystkim znać realia i potrafić artykułować swoje potrzeby. Dlatego tak ważna jest kooperacja ze szkołami średnimi i uczelniami. Programy stażowe, stypendia dla uczniów klas o profilu kolejowym, zaproszenia do rekrutacji – w ten sposób już dziś działa wiele firm kolejowych. Efektywność tych programów i metodyka ich prowadzenia stanowią element walki o przewagę rynkową, więc nie wszystkie informacje są udostępniane, ale duże firmy, jak PKP Cargo, PKP PLK czy PKP Intercity, kontynuują współpracę z wybranymi szkołami. Można więc wnioskować, iż działania te przynoszą adekwatne efekty i wymierne korzyści.
Andrzej Domka
