Model rozwoju sieci wymaga zmian koniecznych wz. z rozwojem OZE

Model rozwoju sieci elektroenergetycznych w Polsce wymaga pilnych zmian, żeby nadążyć za potrzebami systemu oraz odbiorców, wynika z raportu Forum Energii „Polskie sieci 2040”. Eksperci wskazują m.in. na konieczność stworzenia krajowej mapy potencjału energetycznego dla fotowoltaiki i lądowych oraz morskich farm wiatrowych, identyfikacji obszarów wymagających inwestycji w nowe linie i stacje transformatorowe oraz usprawnień regulacyjnych w zakresie cable poolingu i linii bezpośredniej.

Moc zainstalowana w odnawialnych źródłach energii (OZE) przekroczyła 30 GW, a w 2024 r. produkcja energii elektrycznej z OZE osiągnęła rekordowe 30% w miksie energetycznym. W perspektywie kolejnych lat rola fotowoltaiki oraz wiatru na lądzie i morzu powinna gwałtownie rosnąć. Poprawa warunków rozwoju źródeł odnawialnych to niezbędny element dla obniżania cen energii w Polsce oraz zachowania konkurencyjności przemysłu. Zgodnie z najnowszym projektem Krajowego Planu w dziedzinie Energii i Klimatu, do 2030 roku moc zainstalowana w OZE powinna wynieść 57 GW, a w 2040 r. przekroczyć 90 GW, podkreślają autorzy raportu.

„W 2023 r. do polskiego prawa weszły przepisy, które miały pozwolić m.in. na łączenie kilku źródeł odnawialnych w jednym punkcie przyłączenia, czyli tzw. cable-pooling, czy na zasilanie dużych zakładów przemysłowych energią ze źródeł odnawialnych stawianych w pobliżu zakładów, przesyłaną do nich linią bezpośrednią. W praktyce te rozwiązania po prostu nie działają i wymagają korekt. Na przykład koszt administracyjny linii bezpośredniej skutecznie zniechęca do inwestycji we własne źródło, a w ramach cable-pooling nie można korzystać z aukcji OZE czy dołączać magazynu energii” – powiedział współautor raportu z Forum Energii Tobiasz Adamczewski, cytowany w komunikacie.

Raport wskazuje na konieczność przejścia od reaktywnego do proaktywnego modelu rozwoju sieci elektroenergetycznej oraz otoczenia prawnego dla dynamicznego rozwoju OZE.

W ramach strategicznego planowania rozwoju sieci i inwestycji OZE autorzy proponują:

– Stworzenie krajowej mapy potencjału energetycznego dla fotowoltaiki i lądowych oraz morskich farm wiatrowych.

– Na podstawie stworzonych map, identyfikację i wdrożenie obszarów przyspieszonego rozwoju OZE.

– Ocenę istniejącej infrastruktury sieciowej i identyfikację obszarów, w których konieczne są inwestycje w nowe linie i stacje transformatorowe, aby zapewnić sprawne przyłączanie nowych mocy OZE, wymieniono.

W ramach ulepszenia regulacji niezbędne jest:

– Skrócenie czasu wydawania pozwoleń na budowę i przyłączanie OZE, cyfryzacja procesu przyznawania pozwoleń.

– Obniżenie kosztów związanych z linią bezpośrednią oraz uproszczenie zasad jej funkcjonowania.

– Umożliwienie przystąpienia do aukcji OZE dla nowych instalacji w jednym punkcie przyłączenia (tzw. cable pooling), uproszczenie procedury wnioskowania o moc przyłączeniową i dopuszczenie magazynów energii.

– Wprowadzenie jasnych i przejrzystych kryteriów oceny warunków technicznych i ekonomicznych przyłączenia, aby zwiększyć przewidywalność i transparentność procesu, podano także.

Forum Energii postuluje także wprowadzenie aukcji na moc przyłączeniową, w celu zwiększenia transparentności i efektywności procesu przydzielania mocy przyłączeniowych:

– Konkurencyjne przydzielanie mocy – przydzielenie dostępnych mocy przyłączeniowych projektom, które oferują najlepsze warunki.

– Planowanie rozwoju sieci z wyprzedzeniem np. dla tworzonych stref OZE i oferowanie w sposób konkurencyjny mocy przyłączeniowej, podsumowano.

Źródło: ISBnews