Nieruchomość rolna – definicja wg nowych przepisów

Nieruchomość rolna służy do prowadzenia produkcji roślinnej i zwierzęcej. Obejmuje ona też prowadzenie innych działów produkcji rolnej: ogrodnictwa i sadownictwa, a także produkcji rybnej. Warto jednak pamiętać, iż od października obowiązują zmienione przepisy, dość istotne. Co one wnoszą?

Nieruchomość rolna zdefiniowana została w Kodeksie Cywilnym. Jednakże definicja ta nie obejmuje nieruchomości zlokalizowanych na terenach, które w świetle miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego przeznaczono na cele inne niż rolnicze.

Nieruchomość rolna – definicja w świetle aktualnych przepisów

Artykuł 46(1) Kodeksu cywilnego definiuje nieruchomości rolne następująco:

Nieruchomościami rolnymi (gruntami rolnymi) są nieruchomości, które są lub mogą być wykorzystywane do prowadzenia działalności wytwórczej w rolnictwie w zakresie produkcji roślinnej i zwierzęcej, nie wyłączając produkcji ogrodniczej, sadowniczej i rybnej.

W świetle art. 2 pkt 1 ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego pod pojęciem „nieruchomości rolnej” kryje się znaczenie w rozumieniu Kodeksu cywilnego. Wyłącza się jednak nieruchomości położone na obszarach przeznaczonych w planach zagospodarowania przestrzennego w całości na cele inne niż rolne.

Kiedy stosuje się przepisy o kształtowaniu ustroju rolnego?

Przepisy ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego dotyczące nabycia nieruchomości rolnej stosuje się odpowiednio do nabycia:

• użytkowania wieczystego nieruchomości rolnej albo udziału w użytkowaniu wieczystym tej nieruchomości,
• udziału we współwłasności nieruchomości rolnej,
• gospodarstwa rolnego.

Kiedy przepisy te nie mają zastosowania?

Wyżej wymienionych przepisów nie stosuje się w przypadku nabycia nieruchomości rolnych, w przypadku których:

• powierzchnia użytków rolnych jest mniejsza niż 0,3 ha,
• są drogami wewnętrznymi,
• co najmniej 70% powierzchni nieruchomości stanowią grunty oznaczone w ewidencji gruntów i budynków jako grunty pod stawami.

Ponadto przepisy nie są stosowane w przypadku nieruchomości rolnych, które:

• wchodzą w skład Zasobu Własności Skarbu Państwa (wg ustawy z dnia 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa);
• sprzedano na podstawie art. 42 ust. 1 lub 6 ustawy z 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa;
• nabyto na podstawie art. 6 ustawy z 24 lutego 1989 r. o zmianie ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników indywidualnych i członków ich rodzin oraz o zmianie ustawy o podatku rolnym.

Przepisów ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego nie stosuje się też do nieruchomości położonych w granicach administracyjnych miast, z zastrzeżeniem art. 9a ww. ustawy, jeżeli:

• W stosunku do tych nieruchomości podjęto:
  • uchwałę o ustaleniu lokalizacji inwestycji mieszkaniowej w rozumieniu ustawy z dnia 5 lipca 2018 r. o ułatwieniach w przygotowaniu i realizacji inwestycji mieszkaniowych oraz inwestycji towarzyszących lub
  • uchwałę o ustaleniu lokalizacji inwestycji towarzyszącej w rozumieniu ustawy z dnia 5 lipca 2018 r. o ułatwieniach w przygotowaniu i realizacji inwestycji mieszkaniowych oraz inwestycji towarzyszących.

• Zbycie nieruchomości następuje w celu realizacji inwestycji mieszkaniowej lub inwestycji towarzyszącej w rozumieniu ustawy z 5 lipca 2018 r. o ułatwieniach w przygotowaniu i realizacji inwestycji mieszkaniowych oraz inwestycji towarzyszących.

Kiedy jeszcze nieruchomość nie jest rolna?

Ponadto przepisów o kształtowaniu ustroju rolnego nie stosuje się w przypadku nabycia gruntów rolnych zabudowanych o powierzchni nieprzekraczającej 0,5 ha. Jednakże pod warunkiem, iż 30.04.2016 r. zajmowały je budynki mieszkalne oraz budynki, budowle i urządzenia niewykorzystywane w tej chwili do produkcji rolniczej. Ponadto obejmuje to też grunty do nich przyległe, które umożliwiają ich adekwatne wykorzystanie oraz zajęte na urządzenie ogródka przydomowego. Warunkiem jest, by grunty te tworzyły zorganizowaną całość gospodarczą. Kolejnym wymogiem jest, by nie wyłączono ich z produkcji rolnej w rozumieniu ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych.

Nie stosuje się tych przepisów także do nabycia nieruchomości do Zasobu, o którym mowa w ustawie z 20 lipca 2017 r. o Krajowym Zasobie Nieruchomości. Podobnie jest w odniesieniu do gruntów, które zostały zbyte z tego Zasobu albo wniesione do spółki jako aport, w celu realizacji inwestycji mieszkaniowej lub realizacji uzbrojenia technicznego, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. o Krajowym Zasobie Nieruchomości – położonych w granicach administracyjnych miast.

Kto zajmuje się realizacją przepisów ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego

Do realizacji zadań wynikających z przepisów ustawy zobowiązano Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa. Do jego zadań należy między innymi:

• rozpatrywanie wniosków i wydawania decyzji administracyjnych na nabycie nieruchomości rolnych;
• rozpatrywanie wniosków i wydawania decyzji administracyjnych na zbycie lub oddanie w posiadanie innym podmiotom nabytych nieruchomości rolnych przed upływem 5 lat;
• wykonywanie prawa pierwokupu oraz prawa nabycia nieruchomości rolnych;
• wykonywanie prawa pierwokupu oraz prawa nabycia udziałów i akcji spółek kapitałowych będących właścicielami lub użytkownikami wieczystymi nieruchomości rolnej o powierzchni co najmniej 5 ha albo nieruchomości rolnych o łącznej powierzchni co najmniej 5 ha;
• nabywanie na własność Skarbu Państwa nieruchomości rolnych w celu poprawy struktury obszarowej gospodarstw rolnych;
• sprawowanie nadzoru nad spełnianiem zobowiązań ustawowych przez nabywców nieruchomości rolnych.

Źródło: wir.org.pl