Po wielu miesiącach rozmów z rolnikami, w wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów pojawił się projekt ustawy o wzmocnieniu pozycji rolników aktywnych zawodowo, znany szerzej jako ustawa o „Aktywnym Rolniku”.
Jak podkreślił minister rolnictwa Stefan Krajewski, projekt znalazł się w gronie priorytetów resortu i już po 2 tygodniach od zapowiedzi trafił do etapu prac w Rządowym Centrum Legislacji.

Dlaczego ustawa powstała?
Projekt jest efektem postulatów indywidualnych rolników, izb i organizacji rolniczych.
Główny cel to uporządkowanie systemu wsparcia i skierowanie środków do osób, które faktycznie prowadzą działalność rolniczą – uprawiają ziemię i hodują zwierzęta.
Minister Krajewski zaznaczył:
„Pieniądze mają trafiać do prawdziwych rolników, a nie właścicieli gruntów, którzy jedynie czerpią korzyści z ich dzierżawy.”
Najważniejsze zmiany w definicji „Aktywnego Rolnika”
- Brak uzależnienia statusu od wielkości produkcji czy sprzedaży.
- Możliwość wyboru sposobu udowodnienia prowadzenia gospodarstwa – na podstawie realnych kosztów lub przychodów.
- Weryfikacja możliwa choćby dla rolników, którzy w danym roku nie sprzedali płodów rolnych.
- Dokumentowanie działalności m.in. poprzez:
- faktury za nawozy, środki ochrony roślin, materiał siewny, usługi agrotechniczne, ubezpieczenia;
- faktury sprzedaży płodów rolnych;
- opłacenie czynszu dzierżawnego;
- koszty pracy najemnej;
- umowy kontraktacji lub dostawy.
Elastyczne reagowanie na zmiany rynkowe
Wysokość minimalnych kosztów lub przychodów będzie określana w aktach wykonawczych, z możliwością szybkiej aktualizacji w razie zmian cen środków produkcji lub produktów rolnych.
Kryteria automatycznego uznania rolnika za aktywnego
Nowa ustawa przewiduje listę sytuacji, w których rolnik z góry uzyskuje status „Aktywnego” bez dodatkowej dokumentacji:
- posiadanie zwierząt w systemie IRZ (min. 0,3 DJP/ha UR),
- płatności związane z produkcją roślinną,
- płatności z ekoschematów (rolnictwo węglowe, integrowana produkcja, biologiczna ochrona upraw),
- płatności ekologiczne,
- rozliczanie podatku VAT,
- korzystanie z programów wsparcia (młodzi rolnicy, rozwój małych gospodarstw, inwestycje w konkurencyjność),
- udział w unijnej sieci FSDN.
Lista ma charakter otwarty – minister rolnictwa będzie mógł ją rozszerzać bez zmian w ustawie.
Walka z fikcyjnymi gospodarstwami
Celem nowych przepisów jest wyeliminowanie wsparcia dla właścicieli gruntów, którzy nie prowadzą działalności rolniczej.
Wsparcie finansowe ma trafiać do tych, którzy ponoszą realne koszty produkcji i są faktycznymi gospodarzami.
Wejście w życie ustawy
Planowany termin wejścia w życie ustawy o „Aktywnym Rolniku” to IV kwartał 2025 roku.