Nowe prawo dotyczące gospodarowania glebami

Prawo dotyczące gospodarowania glebami zatwierdziła Rada ds. Środowiska Unii Europejskiej. Co ono obejmuje i w jakim stopniu będzie oddziaływać na unijne rolnictwo?

Prawo dotyczące gospodarowania glebami jest jednym z elementów Europejskiego Zielonego Ładu. O jego wprowadzenie Parlament Europejski zaapelował do Komisji Europejskiej już w 2021 r.

Co proponuje nowe prawo dotyczące gospodarowania glebami?

W nowych przepisach znalazły się zapisy dotyczące między innymi oceny stanu gleb na terenie poszczególnych państw Unii. W świetle propozycji powstanie wspólna, unijna metodologia będąca podstawą do określania zasad badania stanu gleby przez poszczególne państwa członkowskie UE. Ponadto w okresie pięciu lat od wejścia dyrektywy w życie, rządy państw unijnych mają czas na określenie praktyk zrównoważonego zarządzania glebami.

Z drugiej strony dyrektywa nakłada na państwa członkowskie obowiązek identyfikacji potencjalnie zagrożonych (głównie zanieczyszczonych) miejsc i zamieszczenia ich lokalizacji w publicznym rejestrze. Zdaniem urzędników proponowany system monitorowania gleby pomoże porównywać dane. Dzięki temu będzie można dokładnie oceniać stan gleby i monitorować skuteczność praktyk zrównoważonego nią gospodarowania.

Jak na nowe prawo dotyczące gleb zareagowały środowiska rolnicze?

Do propozycji odniosła się COPA-COGECA, która z zadowoleniem przyjęła wycofanie się z niektórych wcześniejszych propozycji. Jedną z nich była zasada „one-out, all-out” w odniesieniu do stanu zdrowia gleby. Zdaniem branży rolnej była ona z natury niesprawiedliwa i nierealistyczna. Ponadto okazywała się niereprezentatywna dla rzeczywistego stanu gleb i ich rysu historycznego oraz do ogólnego stanu gleby w danym obszarze.

Drugą z dobrze przyjętych zmian okazała się rezygnacja z odniesień do świadectw zdrowia gleby. Wynika to z tego, iż miałyby one ogromny wpływ na rynek gruntów w całej Unii.

Jakie propozycje nie spodobały się rolnikom?

Jednakże COPA-COGECA źle odniosła się do popartych przez Radę obowiązkowych wymagań dla państw członkowskich za pośrednictwem zasad zrównoważonego gospodarowania glebą. Zdaniem organizacji konieczne jest elastyczne podejście na poziomie krajowym. Ponadto nakładane wymogi nie powinny stać w sprzeczności z wymaganiami Wspólnej Polityki Rolnej czy ograniczać lub wręcz zakazywać niektórych praktyk rolniczych. Nie mogą też skutkować wycofywaniem gruntów rolnych z produkcji. Jej zdaniem wszelkie zasady niekorzystne powinno się ograniczyć do zaleceń na poziomie doradztwa.

COPA-COGECA spodziewa się kolejnych zmian w ostatecznym tekście przepisów, które będą owocem trójstronnych rozmów. Chce ona mieć pewność, iż zmiany, jakie wprowadzi prawo dotyczące gospodarowania glebami, nie będzie szkodliwe dla rolników i właścicieli lasów.

Źródła: Copa-Cogeca, europarl.europa.eu