Odmiany zbóż jarych, ozimych oraz rzepaku wpisane na LOZ w 2025 roku z podziałem na województwa

Listy Odmian Zalecanych to cenne drogowskazy dla rolnika przy doborze odmian, ponieważ zostały sprawdzone w lokalnych warunkach danego województwa. To często różne technologie uprawy i szerokie wykorzystanie postępu odmianowego, nie tylko wpisanego do Krajowego Rejestru, ale także pochodzącego z CCA, czyli Wspólnotowego Katalogu Odmian Roślin Rolniczych.

Dlatego od analizy LOZ do uprawy na dany rok dla danego województwa warto rozpoczynać poszukiwanie tej jedynej, najlepszej odmiany. Choć warto pamiętać, iż odmiana jest tylko obietnicą potencjału, a cała reszta wydobycia tego potencjału to zadanie rolnika.

LOZ ustalono na zimowych posiedzeniach wojewódzkich zespołów PDO

Listy Odmian Zalecanych tworzone są na podstawie wyników doświadczeń realizowanych w ramach systemu porejestrowego doświadczalnictwa odmianowego (PDO) prowadzonego i koordynowanego przez COBORU we współpracy z podmiotami zainteresowanymi wdrażaniem postępu biologicznego do rolnictwa na obszarze danego województwa.

Ostateczne decyzje omawiane są i wypracowywane na posiedzeniach wojewódzkich zespołów PDO odbywających się zwykle w styczniu. Podczas tych spotkań ustalany jest ostateczny skład List Odmian Zalecanych do uprawy na obszarze danego województwa na dany rok. Warunkiem utworzenia LOZ danego gatunku jest coroczne prowadzenie na terenie danego województwa lub regionu odpowiedniego zakresu badań i doświadczeń PDO oraz ich odpowiednie opracowywanie i upowszechnianie.

Dla rolnika odmiany wpisane na LOZ są swego rodzaju „pewniakami”, które ktoś po sąsiedzku w jego województwie dokładnie zbadał w doświadczeniach polowych, a następnie zestawił i udostępnił uzyskane wyniki. Dzięki temu rolnik na stronie internetowej COBORU może zapoznać się z wynikami z najbliższej miejscu zamieszkania Stacji Doświadczalnej Oceny Odmian.

Coraz większy wybór w jęczmieniu

W bieżącym roku na Listach Odmian Zalecanych znalazło się wiele odmian jęczmienia zarówno jarego, jak i ozimego.

Odmianą pastewną jęczmienia jarego wpisaną na LOZ aż w 7 województwach jest Masimo z Poznańskiej Hodowli Roślin o wysokim potencjale plonowania, co zostało potwierdzone w badaniach także w latach suchych. Ponadto wyróżnia się wysoką zawartością białka w ziarnie, znacznie powyżej wzorca. Kolejne odmiany KWS Premis i Kakadu zostały wpisane na LOZ odpowiednio w sześciu i pięciu województwach.

Coraz częściej rolnicy decydują się także na uprawę jęczmienia ozimego, co potwierdzają statystyki i analizując dane ARiMR na podstawie wniosków składanych o przyznanie płatności bezpośrednich w 2022 r. powierzchnia zasiewów stanowiła ponad 305 tys. ha, w 2023 r. było to 356 tys. ha, zaś w roku 2024 – 422 tys. ha obsiano jęczmieniem ozimym.

Pojawia się on coraz częściej w strukturze zasiewów w północno – wschodniej Polsce, gdzie wcześniej rolnicy byli nieco zrażeni do jego uprawy głównie z powodu problemów z przezimowaniem. Choć często bywało tak, iż jak choćby przezimował to z reguły słabo plonował. Brak srogich zim i postęp odmianowy sprawił, iż jęczmień ozimy sam się obronił.

fot. Monika Kopaczel – Radziulewicz

W 2025 r. w Krajowym Rejestrze znajdziemy 52 odmiany jęczmienia ozimego, większość z nich pochodzi z hodowli zagranicznych. Dominują odmiany wielorzędowe pastewne. Na LOZ w bieżącym roku w większości województw wpisano po kilka odmian rekomendowanych do uprawy. Aż w 10 województwach króluje nowa wielorzędowa odmiana paszowa Teuto z DANKO Hodowla Roślin Sp. z o.o., zarejestrowana w Polsce w 2022 r. wyróżnia się wysoką zimotrwałością 4,5 w skali 9o oraz bardzo dobrą odpornością na choroby.

Sprawdziła się w doświadczeniach PDO w większości województw, ponieważ można ja uprawiać na glebach średniej jakości, jak i na lepszych. Ponadto sprawdziła się zarówno przy średnio intensywnej, jak i przy intensywnej technologii uprawy.

Na LOZ w ośmiu województwach znalazła się odmiana Julia, tuż za nią jest RGT Mela, wyróżniająca się bardzo wysokim plonowaniem osiąganym na różnych stanowiskach i w różnych warunkach na terenie całego kraju. RGT Mela to także ziarno o wysokim MTZ ok. 49 g, wysokie wyrównanie i dobra gęstość.

Dr inż. Monika Kopaczel – Radziulewicz

Odmiany zbóż jarych, ozimych i rzepaku wpisane na LOZ w 2025 z podziałem na województwa

*Odmiana wstępnie rekomendowana