
Plan Strategiczny WPR 2023-2027 jest obiektem prac rządu. w tej chwili na stronę wykazu prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów trafił nowy projekt uchwały w sprawie WPR. Jakie zmiany ze sobą przynosi?
Plan Strategiczny WPR 2023–2027 czeka na ważne zmiany, które mają dostosować go do aktualnych realiów społeczno-gospodarczych. Ściśle mówiąc, rząd pracuje nad nową uchwałą Rady Ministrów, która trafiła już do wykazu prac legislacyjnych. Ten projekt zawiera propozycje ułatwień, uproszczeń i korekt wynikających z doświadczeń beneficjentów pierwszych naborów. Dowiedz się, jakie konkretne zmiany szykują się w dopłatach, dobrostanie zwierząt i wsparciu dla pszczelarzy.
Plan Strategiczny WPR 2023–2027 — cele nowego projektu
Najważniejszym celem projektu uchwały Rady Ministrów z 30 czerwca 2025 r. jest doprecyzowanie i dostosowanie Planu Strategicznego Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023–2027 do obecnej sytuacji społeczno-gospodarczej. Wynika to m.in. z doświadczeń pierwszych naborów wniosków o dopłaty oraz głosów beneficjentów. Ponadto zmiany mają zwiększyć efektywność wydatkowania i wykorzystywania kierowanych do beneficjentów środków finansowych.
Jakie zmiany wnosi projekt uchwały dotyczącej planu strategicznego WPR?
Konkretnie to, najważniejsze proponowane w nowej uchwale zmiany obejmują:
- Rozwój małych gospodarstw — nowe kryteria wyboru (produkcja zwierzęca i inwestycje budowlane).
- Wsparcie dla pszczelarzy — ulepszenie mechanizmów pomocy oraz zwiększenie atrakcyjności programów.
- Dotacje dla rolniczego handlu detalicznego — rozszerzenie pomocy dla mniejszych gospodarstw.
- Wsparcie współpracy poza gospodarstwem — doprecyzowanie beneficjentów i kryteriów kwalifikowalności.
- Systemy jakości żywności — uproszczenie warunków dostępu do interwencji.
- Płatności bezpośrednie — wprowadzenie minimalnej stawki wsparcia dochodów.
- Rolnictwo ekologiczne — rezygnacja z obowiązkowego planu działalności ekologicznej.
- Dobrostan zwierząt — zmiany w zasadach oraz rozszerzenie systemów jakości (np. QAFP, QMP).
- Zmiany finansowe — przesunięcia budżetów między interwencjami w II filarze WPR.
Plan Strategiczny WPR 2023-2027 — szczegóły niektórych zmian
Doprecyzowanie oraz dostosowanie interwencji do rzeczywistych potrzeb rolnictwa. Czyli projekt przewiduje zmiany w zakresie m.in. płatności bezpośrednich, ekoschematów oraz wsparcia wybranych działań inwestycyjnych i ekologicznych.
Tabela. Główne zmiany w Planie Strategicznym WPR 2023–2027
Obszar zmian | Opis zmian |
Minimalna stawka podstawowego wsparcia dochodów | Wprowadza się zapis o minimalnej stawce podstawowego wsparcia dochodów obowiązującej w kampaniach płatności bezpośrednich w latach 2025–2027. Ściśle mówiąc, to zabezpiecza najniższy poziom dopłat dla beneficjentów. |
Interwencja I.10.5 „Rozwój małych gospodarstw” | Rozszerza się kryteria wyboru operacji o dwa nowe zagadnienia. Konkretnie to o wsparcie produkcji zwierzęcej oraz inwestycji budowlanych. W efekcie ma to premiować gospodarstwa z aktywnością w tych obszarach. |
Rozwój współpracy w ramach łańcucha wartości (interwencja I.10.6.1.) | Dotyczy zakresu wsparcia w formie dotacji dla rolników posiadających gospodarstwa o wielkości ekonomicznej poniżej 25 tys. euro. Konkretnie to tych, którzy chcą rozwijać działalność w ramach rolniczego handlu detalicznego. Ostatecznie obejmie likwidację luki inwestycyjnej, co zwiększy liczbę gospodarstw rolnych, w tym mniejszych, które będą mogły przystąpić do realizacji działania. |
Rozwój współpracy w ramach łańcucha wartości poza gospodarstwem (interwencja I.10.7.1.) | W przypadkach uzasadnionych specyfiką beneficjenta lub obszaru, zmiany nastąpią w zakresie określenia kwalifikujących się beneficjentów oraz kryteriów kwalifikowalności do uzyskania wsparcia. |
Rolnictwo ekologiczne (interwencja I.8.11) | Zmiany dotyczą rezygnacji z posiadania planu działalności ekologicznej. Czyli celem jest uproszczenie procedur administracyjnych dla rolników podejmujących zobowiązania ekologiczne. Ponadto ma zmniejszyć obciążenia administracyjne dla tych, którzy już realizują takie zobowiązania. W efekcie zmiany pozwolą ograniczyć koszty ponoszone przez rolników. |
Dobrostan zwierząt (interwencja I.4.6.) | Zmiany polegają na objęciu mechanizmem degresywności także praktyk związanych z:
i) ograniczeniem stosowania antybiotyków w utrzymywaniu zwierząt (bydła, świń i drobiu rzeźnego) zgodnie z wymogami systemu QAFP/QMP takze w innych systemach jakości (w tym system rolnictwo ekologiczne); ii) utrzymywaniem zwierząt zgodnie z wymogami systemu jakości QAFP/QMP. Natomiast w przypadku loch i tuczników utrzymywanych w systemie jakości QAFP – także za realizację praktyki polegającej na zwiększeniu co najmniej o 20% powierzchni bytowej w pomieszczeniach/budynkach; iii) aktualizacji maksymalnych planowanych kwot jednostkowych płatności w ramach interwencji |
Plan Strategiczny WPR 2023–2027 — duże zmiany dla pszczelarzy
Poza tym, jak wynika z projektu uchwały, Plan Strategiczny WPR 2023–2027 przyniesie duże zmiany dla pszczelarzy. Mianowicie doprecyzowano w nim ukierunkowanie pomocy pszczelarskiej. Poza tym zwiększa się dostępność i atrakcyjność wsparcia oraz wprowadza dodatkowe finansowanie krajowe w wysokości 4,68 mln EUR rocznie na lata 2026–2027. Zmiany obejmą następujące interwencje:
- I.6.1. Wspieranie podnoszenia poziomu wiedzy pszczelarskiej,
- I.6.2. Inwestycje, wspieranie modernizacji gospodarstw pasiecznych;
- I.6.3. Wspieranie walki z warrozą produktami leczniczymi;
- I.6.4. Ułatwienie prowadzenia gospodarki wędrownej;
- I.6.5. Pomoc na odbudowę i poprawę wartości użytkowej pszczół;
- I.6.7. Wspieranie badania jakości handlowej miodu oraz identyfikacja miodów odmianowych — w zakresie ukierunkowania na lepszą dostępność oferowanej pomocy oraz poprawę atrakcyjności mechanizmu wsparcia.
Harmonogram i znaczenie zmian
Przyjęcie projektu uchwały przewiduje się na III kwartał 2025 r. Ponadto dokument ten umożliwi stronie polskiej negocjowanie bieżących i przyszłych rozwiązań z Komisją Europejską. Pozwoli także na skuteczne wdrożenie zmian w systemie WPR.
Reasumując, poprawki, jakie obejmie uchwała wpływająca na Plan Strategiczny WPR 2023–2027, ma zapewnić zgodność wdrożeń z przepisami unijnymi i umożliwić szybszą reakcję na zmieniające się warunki rynkowe.