Plony 2025 w UE zagrożone przez suszę. Prognozy dla Polski

Plony 2025 w UE są poważnie zagrożone z powodu przedłużającej się suszy w wielu regionach kontynentu. Jakie są prognozy dla polskiego rolnictwa i co może nas czekać w kolejnych tygodniach?

Z jednej strony — dynamiczna kampania siewna i dobre warunki termiczne, z drugiej — narastający deficyt wody i obawy o rozwój upraw. Wiosna 2025 przyniosła w Europie mieszany obraz kondycji rolnictwa. Polska znalazła się w grupie krajów, które mimo udanego siewu zaczynają boleśnie odczuwać skutki suszy. Przed nami istotny okres — przełom maja i czerwca, który może zdecydować o ostatecznych wynikach, jakie będą plony 2025.

Susza nie odpuszcza — co dzieje się w Europie?

Wiosna 2025 okazała się jedną z najsuchszych w historii pomiarów meteorologicznych w północno-zachodniej Europie. Kraje Beneluksu, Niemcy, północna Francja, północno-zachodnia Polska oraz Szwecja odnotowały zaledwie 0–50% normy opadów. Choć warunki te pozwoliły na terminowe przeprowadzenie siewów jęczmienia jarego, kukurydzy, sadzenia ziemniaków, to trwający deficyt opadów doprowadził do dramatycznego spadku wilgotności gleby.

W południowej Europie sytuacja jest odmienna. Konkretnie to Hiszpania, Portugalia, Włochy i Grecja odnotowują opady powyżej normy. W efekcie spodziewają się plonów wyższych o 15–20% w stosunku do średniej z ostatnich pięciu lat. Taka polaryzacja warunków pogodowych prowadzi do ogromnych różnic w kondycji upraw w zależności od szerokości geograficznej.

Warunki pogodowe Europy w okresie 1.04-17.05.2025 i ich potencjalny wpływ na plony 2025

fot. zrzut ekranu/JRC MARS Bulletin

Polska: plony 2025 pod presją — jakie są prognozy?

W Polsce utrzymujący się deficyt opadów zaczął odbijać się na kondycji upraw ozimych i jarych, zwłaszcza w zachodnich i centralnych regionach kraju. Choć siewy zakończono terminowo, to brak wody ogranicza wschody i rozwój roślin, szczególnie w okresie wchodzenia w fazy generatywne (kwitnienie i zawiązywanie plonów).

Unijni eksperci szacują, że:

• plony 2025 wielu upraw w Polsce będą niższe o 1–2% względem średniej pięcioletniej,
• deficyt deszczu pogłębia się, a prognozy na kolejne tygodnie nie przewidują istotnych opadów,
• największe zagrożenie dotyczy zbóż ozimych oraz ziemniaków, szczególnie w północno-zachodnich województwach.

Natomiast jare uprawy, takie jak kukurydza, soja czy buraki cukrowe na razie są mniej narażone na suszę, ponieważ ich potrzeby wodne są jeszcze stosunkowo niskie. Jednak wszystko będzie zależało w ich wypadku od opadów w czerwcu i lipcu.

Tabela: Plony 2025 — prognoza dla Polski

Plony 2025 — rekomendacje dla polskich rolników

Na podstawie europejskich i krajowych danych rolniczych, eksperci rekomendują rolnikom w Polsce:

• ubezpieczenie upraw,
• monitorowanie wilgotności gleby i, jeżeli to możliwe, wczesne włączanie systemów nawadniających,
• częste lustracje upraw ozimych i jarych, zwłaszcza w fazie kłoszenia,
• opóźnienie niektórych zabiegów nawożenia i ochrony, jeżeli stres wodny wpływa na ich efektywność,
• analizowanie prognoz długoterminowych i bieżące dostosowywanie strategii agrotechnicznej,
• być może w oparciu na doradztwie — aplikacja roślinom stymulatorów wzrostu oraz antystresantów.

Kampania 2025 dopiero nabiera tempa, ale już teraz widać, iż susza może stać się czynnikiem dominującym dla wielu gospodarstw.

Plony 2025 w Europie będą skrajnie zróżnicowane. Mianowicie południe kontynentu liczy na rekordowe zbiory, natomiast północ i centrum zmagają się z widmem niedoborów. Polska znalazła się po stronie państw zagrożonych. W wypadku deficytu opadów w czerwcu (nalewanie ziarna i formowanie nasion rzepaku, wzrost kukurydzy, słonecznika, roślin okopowych) straty mogą się pogłębić.

Źródło: Komisja Europejska