Kiedy mówimy o polskich ciągnikach, większości z nas od razu przychodzi na myśl kultowy Ursus. Jednak historia rodzimej mechanizacji rolnictwa ma znacznie więcej do zaoferowania. Wśród mniej znanych, ale równie zasłużonych maszyn, znajdują się ciągniki Crystal.

Początki produkcji

Firma Crystal Traktor powstała w 1983 roku, początkowo koncentrując się na produkcji części zamiennych dla przemysłu i rolnictwa. Z biegiem lat rozwijała się dynamicznie, wdrażając nowoczesne technologie i specjalizując się w wytwarzaniu komponentów do ciągników rolniczych. W latach dziewięćdziesiątych Crystal Traktor stał się największym prywatnym producentem części zamiennych do ciągników w Polsce. Swoje produkty firma dystrybuowała za pośrednictwem osiemnastu własnych oddziałów na terenie kraju, współpracując jednocześnie z siecią Agroma oraz wieloma hurtowniami, zarówno krajowymi, jak i zagranicznymi. w tej chwili Crystal Traktor wciąż aktywnie działa na rynku, oferując około 850 typów części i podzespołów, w tym elementy skrzyni biegów, przedniego i tylnego mostu, sprzęgła oraz pompy hydrauliczne.

Najmocniejsze ciągniki Crystal Orion wyposażone były w sześciocylindrowe jednostki o mocy od 227 do choćby 285 KM. Fot. Firmowe

Dalszy rozwój

W 1995 roku, wykorzystując dotychczasowe doświadczenie oraz produkowane przez siebie części, firma Crystal Traktor rozpoczęła produkcję własnych ciągników rolniczych pod marką CRYSTAL. Bazując na sprawdzonych, gotowych podzespołach używanych również przez innych renomowanych producentów firma Crystal stworzyła maszyny, które gwałtownie zyskały uznanie wśród użytkowników. Pierwsze modele CRYSTAL o mocach 120, 155 i 180 KM powstawały w oparciu o słowackie komponenty – silnik, skrzynię biegów oraz przedni most – podczas gdy firma dostarczała między innymi tylny most, sprzęgła, elementy konstrukcyjne oraz odpowiadała za design.

Pod względem parametrów technicznych i wyglądu zewnętrznego ciągniki te dorównywały takim markom jak: URSUS, ZETOR czy ZTS. Przełomowym momentem był rok 2000, kiedy Crystal Traktor zaprezentował własny, nowoczesny projekt kabiny, który po szeregu specjalistycznych modernizacji, wyglądem nie odbiegał od droższych, zachodnich ciągników.

Europejskie standardy

Nowsze ciągniki Orion posiadały jednostki napędowe wyposażone w system Common Rail, który pozwalał na zachowanie niskiej emisji spalin, spełniając normę Euro III. Silniki te cechowały się również niskim zużyciem paliwa oraz niezawodnością oraz trwałością. Jedną z kluczowych zalet ciągników CRYSTAL jest zastosowanie układu przeniesienia napędu renomowanej niemieckiej firmy ZF. Zaawansowana skrzynia biegów zapewnia wysoką funkcjonalność i efektywność pracy, oferując aż 36 lub 40 przełożeń do przodu oraz 12 lub 40 do tyłu, w zakresie prędkości od 0,3 do 50 km/h. Ponadto zastosowany reduktor biegów pełzających pozwala na pracę przy bardzo niskich prędkościach, co sprawdza się w precyzyjnych manewrach.

Zobacz również nasz artykuł: Ursus 202 – sukcesor „trzydziestki”!

Przestronna i dobrze przeszklona kabina oferowała wysoki komfort pracy dla operatora. Fot.Firmowe

Ciągniki CRYSTAL standardowo wyposażone były w elektroniczny system kontroli skrzyni biegów z funkcją monitorowania jej pracy. Układ hydrauliczny ciągników serii ORION oparty jest na rozwiązaniach firmy Bosch z elektrohydrauliczną regulacją EHR, co gwarantuje łatwą obsługę i wysoką wydajność. Pompy hydrauliczne o wydajności od 70 do 117 l/min, przy ciśnieniu roboczym 200 bar, współpracują z szybkozłączami zewnętrznymi. Tylny trzypunktowy układ zawieszenia jest w stanie udźwignąć od 6 do 10 ton.

Dalsza część artykułu dostępna pod materiałem wideo.

Na uwagę zasługuje również przednia oś z centralnym napędem, która zapewnia dużą zwrotność dzięki szerokiemu kątowi skrętu. Opcjonalnie dostępna była hydrauliczna amortyzacja przedniej osi. Komfort pracy operatora zapewniała przestronna, ergonomiczna kabina z doskonałą widocznością, ogrzewaniem, a także klimatyzacją. Kabina mogła być dodatkowo wyposażona w amortyzację hydrauliczną i dodatkowe siedzenie dla pasażera.

Crystal Traktor na torach

Firma Crystal Traktor w tej chwili skupiła się na pojazdach szynowo-drogowych. Ciągniki Orion w roku 2020 zostały zamówione przez PKP Cargo. Wykorzystywane są głównie do prac manewrowych na bocznicach kolejowych. Ciągniki przystosowane są do pchania lub ciągnięcia wagonów z różnego rodzaju zaczepami. Stanowi to nowoczesną alternatywę dla tradycyjnych lokomotyw manewrowych. Ich konstrukcja została zaprojektowana z myślą o maksymalnej funkcjonalności przy jednoczesnym zachowaniu niskich kosztów eksploatacji, co czyni je wyjątkowo ekonomicznym rozwiązaniem dla przemysłu i logistyki kolejowej.

Ciągniki szynowo-drogowe posiadały specjalny system, który umożliwiał łatwą i szybką zmianę pomiędzy wersją przeznaczoną na drogi oraz na tory kolejowe. Fot.Firmowe

Do prowadzenia takiego ciągnika nie są wymagane uprawnienia maszynisty – wystarczy prawo jazdy i ewentualne przeszkolenie manewrowe w przypadku pracy z wagonami. To znacząco upraszcza procesy logistyczne i obniża koszty operacyjne. Ciągniki Orion posiadają bezterminowe dopuszczenie do eksploatacji wydane przez Urząd Transportu Kolejowego, co gwarantuje zgodność z obowiązującymi przepisami i bezpieczeństwo użytkowania. Jednym z największych atutów konstrukcji jest możliwość szybkiego i bezproblemowego wjazdu oraz zjazdu z torowiska w każdych warunkach terenowych – proces wkolejenia trwa mniej niż minutę. Dodatkowo, blokada wszystkich czterech kół zapewnia stabilne ruszanie i skuteczne hamowanie choćby z zestawem wagonów, co zwiększa efektywność i bezpieczeństwo operacji manewrowych.

Najnowsze Crystale szynowo-drogowe bazują na ciągnikach marki Case. Fot. Firmowe