Rolnicy muszą pamiętać: program azotanowy nie jest tylko formalnością. Przestrzeganie terminów nawożenia, prawidłowe przechowywanie nawozów i prowadzenie dokumentacji to obowiązki, których niedopełnienie grozi coraz wyższymi karami. W 2026 roku stawki za naruszenia wzrosną.

Terminy nawożenia – wiosna i jesień
Nawożenie odbywa się wiosną i jesienią, ale nie każdy dzień jest do tego odpowiedni. Zabiegów nie można wykonywać, gdy:
- gleba jest zamarznięta,
- jest przelana wodą,
- pokryta śniegiem.
Jesienne nawożenie jest mniej ryzykowne pod tym względem, zwłaszcza iż na razie mrozów jeszcze nie ma.
Granice terminów jesiennego nawożenia:
- Nawozy stałe (np. obornik):
- grunty orne – do 31 października
- trwałe użytki zielone, uprawy wieloletnie – do 30 listopada
- Nawozy azotowe mineralne i naturalne płynne (np. gnojowica):
- grunty orne – do 20 października (dla niektórych gmin: 15 lub 25 października)
- trwałe użytki zielone, uprawy wieloletnie – do 31 października
Resort rolnictwa dopuszcza odstępstwa od terminów, maksymalnie do końca listopada, w zależności od warunków pogodowych, np. suszy. Nie dotyczy to upraw kontenerowych i pod osłonami.
Przechowywanie i dokumentacja – pilne obowiązki
Program azotanowy nie dotyczy tylko terminów wyjazdu w pole. Ważne są także:
- przechowywanie nawozów naturalnych zgodnie z przepisami,
- prowadzenie dokumentacji zgodnie z planem nawożenia,
- posiadanie aktualnego planu nawożenia azotem.
Niedopełnienie któregoś z tych obowiązków grozi wysokimi opłatami.
Kary w 2026 roku – będą wyższe
Za naruszenie zasad programu azotanowego grożą opłaty, które w przyszłym roku będą wyższe niż obecnie. Maksymalne stawki za 2026 r.:
Stosowanie nawozów niezgodnie z przepisami lub planem | 2 936,53 zł | 3 042,25 zł |
Przechowywanie nawozów naturalnych niezgodnie z przepisami | 4 404,80 zł | 4 563,37 zł |
Prowadzenie dokumentacji niezgodnie z przepisami / brak planu | 734,13 zł | 760,56 zł |
Dlaczego warto przestrzegać zasad
Program działań azotanowych ma na celu:
- ochronę wód przed zanieczyszczeniem azotanami,
- nakierowanie rolników na właściwe dawki nawozów dla poszczególnych upraw,
- zapewnienie zgodności z przepisami prawa wodnego.
Nietrzymanie się przepisów jest więc nie tylko kosztowne, ale może również mieć skutki środowiskowe.