5 dni temu
Oddajemy w Państwa ręce materiał podsumowujący Konferencję „Złote lata – przyszłość pieniądza w Polsce”, która odbyła się 25 marca 2025 roku w Warszawie. Organizatorem konferencji była Fundacja Warsaw Enterprise Institute we współpracy z Narodowym Bankiem Polskim. Wydarzenie to stanowiło wyjątkową okazję do zderzenia różnorodnych perspektyw oraz dostarczenia analiz na temat przyszłości polskiej waluty, oraz wpływu dynamicznych zmian w Europie na portfele obywateli. Czy Polska powinna przyjąć euro? A może powinna jeszcze bardziej umocnić swoją narodową walutę i politykę monetarną jako gwarant suwerenności i stabilności w nieprzewidywalnym świecie? Te pytania, choć zadawane od lat, w 2025 roku zyskały zupełnie nowe znaczenie. Z jednej strony – rosnąca presja inflacyjna, napięcia geopolityczne, osłabienie złotego i coraz wyraźniejsze wyzwania w polityce fiskalnej. Z drugiej – doświadczenia państw, które przeszły przez proces wejścia do strefy euro, pokazujące zarówno obszary sukcesu, jak i pola oczywistego ryzyka.
Uwzględniając powyższe perspektywy, zorganizowaliśmy konferencję, która miała być racjonalną i obiektywną próbą przeanalizowania wszystkich argumentów, danych i stanowisk dotyczących przyszłości pieniądza w naszym kraju. Wśród prelegentów znaleźli się m.in. byli doradcy Europejskiego Banku Centralnego, prezesi banków narodowych, autorzy przełomowych publikacji o przyszłości euro, a także eksperci znani z analitycznego, a niekiedy krytycznego spojrzenia na projekt wspólnej waluty. Różnorodność opinii i doświadczeń była tu nie tylko wartością dodaną – była fundamentem wydarzenia. Konferencja została zaprojektowana jako przestrzeń szerokiej i otwartej wymiany poglądów, bez propagowania jednej z góry założonej tezy. W tle debat toczy się bowiem fundamentalna rozgrywka cywilizacyjna: czym w ogóle ma być pieniądz w nadchodzących dekadach? Czy zachowa swój charakter neutralnego narzędzia wymiany i miary wartości, czy stanie się coraz bardziej narzędziem polityki i kontroli lub systemowej inżynierii społecznej? Cyfryzacja walut, rozwój technologii blockchain, pomysły wdrażania walut cyfrowych (jak CBDC), wzrost udziału gotówki w szarej strefie i związana z tym presja na jej ograniczanie – to wszystko zmienia nie tylko sposób, w jaki płacimy, ale także sposób, w jaki rozumiemy pojęcie „wolności gospodarczej”. W tym kontekście pytanie o przystąpienie do strefy euro nie jest wyłącznie dylematem ekonomicznym, ale również pytaniem o tożsamość polityczną, strategię długofalową i hierarchię celów narodowych.
Konferencja „Złote lata” była odpowiedzią na zapotrzebowanie na pogłębioną, wielostronną refleksję nad przyszłością systemu pieniężnego w Polsce. W ciągu jednego intensywnego dnia konferencyjnego udało się zgromadzić najważniejsze głosy w tej debacie – zarówno zwolenników przyjęcia euro, jak i jego krytyków oraz obiektywnych badaczy. Ich wypowiedzi, argumenty i obserwacje tworzą złożony obraz rzeczywistości, w której nie ma łatwych odpowiedzi ani prostych rozwiązań. Zamiast tego są konkretne dane liczbowe, doświadczenia eksperckie oraz prognozy ekonomiczne, które należy ważyć, rozumieć i umiejętnie równoważyć.
Podczas konferencji nie próbowaliśmy przesądzać, czy Polska powinna wstępować do strefy euro ani wskazywać terminu, w którym miałoby to nastąpić. Zależało nam raczej na tym, by przedstawić pełne spektrum konsekwencji tej decyzji – nie tylko dla gospodarki, ale i dla obywateli, państwa oraz miejsca Polski w globalnym układzie sił. Waluta to nie tylko środek płatniczy, ale również wyraz naszej zbiorowej decyzji o tym, komu powierzamy kontrolę nad naszymi zasobami, kto wyznacza ramy naszej stabilności i jak definiujemy niezależność w świecie coraz bardziej połączonym.
Niniejszy raport stanowi próbę podsumowania wniosków z konferencji „Złote lata – przyszłość pieniądza w Polsce”. Nie jest to stenogram, ale esencja wystąpień i debat, kierunków myślenia i dylematów, które będą nam towarzyszyć w najbliższych latach. Mamy nadzieję, iż raport stanie się nie tylko źródłem wiedzy, ale także punktem odniesienia dla dalszej debaty publicznej na temat roli pieniądza, euro i suwerenności monetarnej Polski.
