W zamkniętym pomieszczeniu potrzeba ok. 30 m3 świeżego powietrza na osobę w ciągu godziny. Jest to znaczna wartość, jeżeli wziąć pod uwagę, iż pokój o powierzchni 16 m2 i wysokości 2,5 m ma pojemność ledwie 40 m3.
Naturalnie, część powietrza zostanie wymieniona przez otwarte drzwi. Intensywność tej wymiany uzależniona jest też od charakteru pomieszczenia. O ile, przykładowo w spiżarni, wystarczy dopływ rzędu 10 m3 świeżego powietrza na godzinę, to dla łazienki i kuchni tę wartość trzeba pomnożyć przez cztery.
Co to jest rekuperator?
Rekuperator to nic innego, jak wymiennik ciepła stosowany w systemach wentylacyjnych. Umożliwia on odzyskiwanie (czyli rekuperację) ciepła z powietrza wywiewanego na zewnątrz. W języku łacińskim „recupero” znaczy dosłownie „odzyskać”, a „recuperatio” – to właśnie „odzyskanie”. Potocznie rekuperatorem nazywa się domową centralę wentylacyjną z odzyskiem ciepła.
Zadaniem rekuperatora jest zapewnienie dostatecznej ilości świeżego powietrza w każdym pomieszczeniu budynku oraz jego wymiana. W warunkach domu jednorodzinnego stosuje się dwa rodzaje wymienników ciepła:
- Wymiennik krzyżowy
Najbardziej popularny i najtańszy. Jego zaletą jest prosta konstrukcja, w której strumienie powietrza nawiewanego i wywiewanego przepływają przez układ płyt. Wadą jest skłonność do zamarzania oraz utrata szczelności z biegiem czasu.
- Wymiennik przeciwprądowy
Stanowi udoskonaloną wersję wymiennika krzyżowego. Skierowanie strumieni powietrza w przeciwnych kierunkach poprawiło jego sprawność. Jest też bardziej szczelny i odporny na zamarzanie.
Wentylacja, czyli wymiana powietrza
Kiedyś nieszczelne okna i słabo izolowane ściany były na porządku dziennym. Powietrze wpadało też od czasu do czasu przed uchylone okna. Przy okazji uciekało z domu ciepło, a komary i inne latające owady czuły się zaproszone do środka.
Zupełnie inaczej wygląda sytuacja w nowoczesnym budownictwie. W wyniku pełnego ocieplenia i dokładnej izolacji budynek jest tak szczelny, iż nie może już sam „oddychać”. Można sobie wprawdzie wyobrazić wymianę powietrza przez otwarte okna – ale kto miałby na to czas i ochotę? Nie mówiąc o tym, iż razem ze świeżym powietrzem wpadałby do mieszkania hałas, kurz, pyłki roślin i inne alergeny.
Biorąc powyższe czynniki pod uwagę można stwierdzić, iż wentylacja okienna nie jest najlepszą opcją. Optymalne w dzisiejszych czasach rozwiązanie to wentylacja mechaniczna z rekuperacją.
Wentylacja nawiewno-wywiewna z rekuperatorem
Istnieją liczne powody ku temu, aby zainstalować w domu centralę wentylacyjną z rekuperacją. Szczególną okazję stanowi budowa nowego domu, ponieważ bez problemu można wówczas poprowadzić niezbędne rury, kable i przewody. Tego rodzaju instalacja nie wymaga specjalnej troski ze strony użytkowników, a jej sprawność w odzyskiwaniu ciepła sięga 95%. Oznacza to, iż prawie całe ciepło wywiewanego powietrza jest przekazane strumieniowi świeżego powietrza z zewnątrz. Koszty ogrzewania domu znacznie się przez to obniżają (nawet o 20-30%).
Rekuperator centralny
Instalacja wentylacji centralnej wymaga systemu kanałów wentylacyjnych doprowadzających i odprowadzających powietrze z każdego pomieszczenia. Potrzebny jest jeden centralny wywiew na zewnątrz i taki sam centralny pobór świeżego powietrza. Filtr zatrzymuje nie tylko kurz, ale i pyłki roślin, zarodniki grzybów i inne zanieczyszczenia.
Nowoczesne rekuperatory umożliwiają zaprogramowanie pracy wentylacji w zależności od potrzeb. Rozbudowane sterowniki zapamiętują różnorodne poziomy wydajności. Automatycznie dostosowują wymianę powietrza w zależności od pory dnia, liczby obecnych w domu osób, dłuższej nieobecności domowników (np. wyjazd na urlop). Ogranicza się w ten sposób zużycie energii elektrycznej.
Rekuperator sprawdza się również latem. Zaawansowane technicznie centrale wentylacyjne są w stanie analizować temperaturę powietrza wywiewanego i nawiewanego. jeżeli podczas upałów powietrze wywiewane jest chłodniejsze od zasysanego na zewnątrz, wówczas będzie ono schładzać strumień nawiewany.
Dlaczego warto mieć w domu rekuperator?
Bez względu na to, jaki będzie rekuperator, zalety tej nowoczesnej metody wentylacji są niezaprzeczalne:
- Komfort oddychania świeżym powietrzem bez alergenów i kurzu.
- Automatyczna praca według czujników temperatury, wilgotności, stężenia CO2.
- Odzyskiwanie ciepła wywiewanego z domu, a przez to obniżenie kosztów ogrzewania.
- Możliwość chłodzenia pomieszczeń.
- Wnikanie insektów do budynku jest utrudnione.