Chemiczne środki ochrony roślin są od wielu lat najskuteczniejszą metodą zwalczania patogenów, jednak w związku z coraz większymi ograniczeniami ich stosowania, poszukuje się nowych, skutecznych i przyjaznych dla środowiska alternatywnych rozwiązań walki z chorobami.
Ze względu na wycofywanie substancji czynnych oraz problem uodparniania się patogenów, prowadzone są badania nad alternatywnymi rozwiązaniami w ochronie roślin. Siarka i miedź to pierwiastki, które oprócz wartości odżywczych determinujących wzrost i rozwój roślin, wykazują również silne działanie fungistatyczne. Ich skuteczność w zwalczaniu chorób sprawia, iż są one coraz częściej stosowane nie tylko jako nawozy, ale jako fungicydy. Ze względu na swoje specyficzne funkcje metaboliczne i strukturalne, miedź i siarka to pierwiastki o fundamentalnym znaczeniu w rozwoju roślin uprawnych. Odpowiednie zarządzanie nawożeniem siarką i miedzią pozwala na poprawę wydajności upraw, jakości plonów oraz zdrowotności roślin, jednocześnie minimalizując ryzyko negatywnych skutków wynikających z nadmiaru tych pierwiastków.
Miedź i siarka jako nawozy
Efektywne zarządzanie gospodarką składnikami mineralnymi, w tym miedzią (Cu) i siarką (S), ma najważniejsze znaczenie dla optymalnego wzrostu roślin i jakości plonów. Optymalizacja nawożenia tymi pierwiastkami zależy od adekwatnego określenia zapotrzebowania roślin na planowany plon i zasobności stanowiska glebowego. W nowoczesnym rolnictwie zaleca się prowadzenie regularnych analiz gleby, tak aby precyzyjnie dostosować strategie nawożenia do potrzeb konkretnej uprawy.
Siarka zwiększa efektywność nawożenia azotem, poprawia jakość plonów oraz wspiera mechanizmy odpornościowe roślin. Miedź, chociaż pobierana w śladowych ilościach, odgrywa kluczową rolę w fotosyntezie, oddychaniu oraz w metabolizmie ścian komórkowych. Zarówno niedobór, jak i nadmiar tych pierwiastków mogą prowadzić do poważnych zaburzeń wzrostu i rozwoju roślin. Należy pamiętać, iż miedź i siarka wchodzą w interakcje z innymi składnikami pokarmowymi. Nadmiar siarki może ograniczać pobieranie molibdenu, natomiast niedobór miedzi pogarsza metabolizm żelaza i cynku w roślinie. Nawożenia plantacji siarką korzystnie jest połączyć z azotem, co powoduje zwiększenie efektywności nawożenia. W przypadku miedzi należy unikać nadmiernych dawek, tak aby nie indukować jej toksyczności.
Interakcje siarki i miedzi z patogenami
Optymalnie odżywiona siarką roślina w odpowiedzi na infekcje aktywuje mechanizm tzw. odporności indukowanej siarką (SIR), czyli poprzez mobilizację procesów metabolicznych z udziałem siarki roślina zwiększa swoją naturalną odporność na działanie patogena. Pierwiastek ten odgrywa istotną rolę w biochemicznych reakcjach obronnych, które aktywują się w roślinie po kontakcie z grzybami chorobotwórczymi. Siarka wchodzi w skład szeregu związków, takich jak: aminokwasy siarkowe, glutation, sulfolipidy, glukozynolany i fitoaleksyny, które odgrywają istotną rolę w zwiększaniu odporności roślin na patogeny i stresy środowiskowe. Miedź natomiast, jest od ponad stu lat powszechnie stosowanym środkiem grzybobójczym w celu zapobiegania chorobom upraw. Jony miedzi (Cu2+) w komórkach patogena blokują enzymy biorące udział w procesie oddychania, hamują syntezę białek, zmniejszają aktywność błony komórkowej i organelli komórkowych oraz wpływają na wymianę pierwiastków, wymuszają także uwalnianie metabolitów wtórne, które reagując ze związkami miedzi, powodując zatrucie i śmierć patogena.
Preparaty miedziowe przeznaczone do zwalczania chorób roślin, z reguły występują w formach tlenochlorku miedzi i wodorotlenku miedzi, o adekwatnościach kontaktowych podatnych jednak na działanie warunków atmosferycznych. Najnowszym rozwiązaniem jest w tej chwili aplikacja miedzi skompleksowanej kwasem heptaglukonowym. Ze względu na swój chemiczny charakter kompleks ten jest skutecznie przyswajany przez roślinę, zapewnia systemiczne wsparcie w walce z infekcjami biotycznymi, zwiększając odporność roślin na choroby grzybowe i bakteryjne.
Remedy Complex
Bardzo ciekawym przykładem produktu, który zawiera w swoim składzie miedź skompleksowaną kwasem heptaglukonowym (HGA) jest Remedy Complex. To innowacyjny nieorganiczny nawóz makroskładnikowy, który odżywia rośliny, uzupełnia braki miedzi i siarki oraz stymuluje ich mechanizmy obronne przed chorobami grzybowymi i bakteryjnymi. Zawiera 7,7% trójtlenku siarki (SO3), 6% miedzi (Cu) oraz aminokwasy, co czyni go wyjątkowym w swojej kategorii. Remedy Complex znajduje zastosowanie w uprawach sadowniczych, warzywniczych i rolniczych, wpisując się w nowoczesne technologie nawożenia i ochrony roślin, gwarantując ich zdrowy rozwój i wysoką jakość plonów.