Rolnicy z Wielkopolski mówią „nie” budżetowi UE

Ursula von der Leyen ogłosiła 16 lipca 2025 r. propozycję budżetu Unii Europejskiej na lata 2028–2034, który ma wynieść 2 biliony euro. Polska ma pozostać największym beneficjentem netto, co budzi nadzieję, ale także niepokój środowisk rolniczych.

Komisja Europejska proponuje rekordowy budżet – rolnicy obawiają się skutków

Wspólna Polityka Rolna z ograniczonym budżetem

Z perspektywy Wielkopolskiej Izby Rolniczej, kluczowa pozostaje Wspólna Polityka Rolna (WPR). Organizacja od lat apelowała o utrzymanie odrębnego i silnego budżetu WPR, chroniącego bezpieczeństwo żywnościowe i dochody rolników w obliczu globalnych presji cenowych i wysokich unijnych standardów produkcji.

I filar WPR zachowany – 300 mld euro na dopłaty bezpośrednie

Budżet WPR obejmie jedynie I filar – dopłaty bezpośrednie, których wartość ustalono na 300 mld euro. Choć kwota jest wyższa niż w poprzednim okresie, rosnące wymagania środowiskowe i inflacja powodują, iż środowiska rolnicze domagają się większego wsparcia.

W planach Komisji Europejskiej są m.in.:

• większa degresywność dopłat,
• wzmocnienie definicji aktywnego rolnika,
• więcej środków dla młodych rolników,
• uproszczenia i zachęty klimatyczne zamiast warunkowości.

Likwidacja II filara – zagrożenie dla modernizacji rolnictwa

Największy niepokój budzi jednak likwidacja II filara WPR, który do tej pory wspierał modernizację rolnictwa i rozwój obszarów wiejskich (około 90 mld euro).

Zgodnie z nową propozycją:

• środki zostaną przeniesione do funduszy regionalnych,
• rolnicy będą musieli konkurować o nie z innymi sektorami,
• brak dedykowanego wsparcia może ograniczyć wdrażanie nowych technologii i zrównoważonych praktyk.

Konsekwencje dla małych gospodarstw

Brak II filara może przyspieszyć:

• koncentrację rolnictwa,
• upadek małych i średnich gospodarstw,
• wstrzymanie inwestycji i modernizacji,
• osłabienie bezpieczeństwa żywnościowego UE.

Liberalizacja handlu – rolnicy w nierównej konkurencji

Komisja Europejska planuje dalsze otwarcie rynku dla tanich produktów rolnych z Ukrainy i Ameryki Południowej. Bez wystarczającego wsparcia budżetowego, europejscy rolnicy – szczególnie mniejsi – mogą nie wytrzymać konkurencji.

Apel o silny budżet dla WPR

Wielkopolska Izba Rolnicza i inne organizacje apelują o powrót do pełnego finansowania WPR, gwarantującego:

• godziwe dochody rolników,
• stabilność sektora rolnego,
• bezpieczeństwo żywnościowe konsumentów.

Propozycja budżetu trafi teraz pod dyskusję Parlamentu Europejskiego i państw członkowskich. Rolnicy liczą na dialog i korekty.