Rolnicy złożyli wnioski na 6 mld zł, a pieniędzy brak. Ile punktów potrzeba na dotację?

Zakończony niedawno nabór wniosków na dotacje związane z ochroną środowiska i klimatu w ramach PS dla WPR 2023-2027 cieszył się, jak każdy nabór związany z zakupem maszyn rolniczych, bardzo dużym zainteresowaniem rolników. Złożono w nim wnioski o łącznej wartości ponad 5,7 miliarda złotych! Z danych Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wynika, iż do otrzymania dotacji konieczne jest uzyskanie minimum 26 punktów.

Rolnicy złożyli wnioski na 6 mld zł, a pieniędzy brak. Ile punktów potrzeba na dotację?

– Wielu rolników nie otrzyma dotacji w ramach tego naboru. Nasila się zatem trend, obserwowany od wielu lat, iż rośnie liczba rolników “odprawianych z kwitkiem” – komentuje Radosław Werbiński, ekspert Agraves, dyrektor działu doradztwa bezpośredniego, który już od 21 lat doradza rolnikom w zakresie pozyskiwania dotacji.

Wnioski o wartości ponad 5,7 miliarda złotych

W ramach zakończonego naboru złożono 3 024 wnioski grupowe oraz 25 373 wnioski indywidualne.

– Łączną wartość wnioskowanej kwoty Agencja oszacowała na 5,776 miliarda złotych. Tymczasem limit środków na ten nabór wynosi 929 milionów złotych – informuje Maria Rozdzielska, kierownik projektu dotacji dla gospodarstw rolnych w Agraves.

To oznacza, iż zdecydowana większość rolników nie otrzyma dotacji. Sama Agencja szacuje na chwilę obecną, iż pieniądze trafią „zaledwie” do 3 325 rolników, co stanowi niewielki odsetek wnioskujących.

– Jeszcze przed naborem wiele osób zakładało, iż każdy wniosek grupowy uzyska dotację. Teraz jednak okazuje się, iż niekoniecznie tak musi być, a dotację może uzyskać jednak większa liczba rolników indywidualnych – komentuje Maria Rozdzielska.

Dane Agencji wskazują również, jaka jest minimalna liczba punktów, która pozwoli na przyznanie pomocy w dostępnym limicie. Aby otrzymać dotację, konieczne jest uzyskanie co najmniej 26 punktów.

Korzystne zasady zachęciły do składania wniosków

Przypomnijmy, iż w tym roku odbyła się pierwsza edycja naboru na inwestycje przyczyniające się do ochrony środowiska i klimatu. Głównym celem było wsparcie inwestycji mających na celu ochronę środowiska i klimatu, a w praktyce wsparcie można było uzyskać także na maszyny rolnicze czy rozwiązania cyfrowe w gospodarstwie.

– Dotację mogli otrzymać zarówno rolnicy indywidualni, jak i grupa rolników, dzięki czemu uzyskiwali oni w takim przypadku dodatkowe punkty. Każdy z nich mógł wnioskować o wsparcie w wysokości do choćby 200 tys. zł. Ponadto pojawiło się powszechne przekonanie, iż procedura aplikowania jest stosunkowo łatwa. To wszystko sprawiło, iż tak wielu rolników zdecydowało się wystartować w tym naborze – mówi Maria Rozdzielska.

Złożony wniosek i co dalej?

Złożenie wniosku to dopiero początek. Teraz rolnicy muszą oczekiwać na informację o statusie ich wniosku. A to może potrwać… Zgodnie z regulaminem – 5 miesięcy.

– Natomiast już dzisiaj możemy być pewni, iż Agencja nie będzie w stanie sprostać temu obowiązkowi. Co więcej, chociaż wytyczne naboru były dość łagodne, nie oznacza to, iż równie przyjemnie będzie podczas rozpatrywania wniosków przez Agencję – nie ma wątpliwości Radosław Werbiński.

W porównaniu do innych naborów, w tym przypadku wytyczne nie zakładały wielu wymagań wobec wnioskodawców. Pomimo tego, myśląc o sukcesie wniosku, należało bardzo dobrze przygotować projekt na etapie koncepcyjnym.

– Wymagało to racjonalnej oceny potencjału i potrzeb gospodarstwa, następnie odpowiedniego zaplanowania rozwoju i przewidzenia potencjalnych zagrożeń i skompletowania dokumentacji na tyle, by nie dać się zaskoczyć Agencji na etapie rozpatrywania wniosku – tłumaczy Maria Rozdzielska.

Ponadto dodaje: – Przed rolnikami etap oceny i wezwań do ewentualnych uzupełnień. Teraz dopiero okaże się czy ten “łatwy” nabór, rzeczywiście taki był. Agencja będzie sprawdzała czy dobór maszyn był odpowiedni, przyznawała punkty i weryfikowała np. ewentualne decyzje środowiskowe w przypadku produkcji zwierzęcej. W przypadku grupy rolników trzeba także pamiętać, iż rezygnacja jednego z członków grupy będzie oznaczała upadek całego wniosku.

Poprawne rozliczenie dotacji

Pozytywna ocena projektu oraz zawarcie umowy będzie kolejnym, ale nie ostatnim, krokiem do sukcesu. Następnym jest poprawne rozliczenie inwestycji. Aby to było możliwe trzeba zwrócić uwagę na wiele istotnych kwestii. W przypadku grupy rolników wyzwania się mnożą, a jednym z nich jest np. prawidłowe wystawienie faktury.

– Trzeba pamiętać, iż wysokość płatności każdego z członków grupy za dany sprzęt wynika z wysokości jego udziału w maszynie. Każdy z członków grupy musi dokonać płatności odrębnie. Nie ma znaczenia czy nabywcami są wyłącznie czynni podatnicy VAT, wyłącznie rolnicy ryczałtowi lub też podatnicy VAT czynni i rolnicy ryczałtowi – mówi Magdalena Jakubowska, księgowa w Agraves.

– Ponadto realizacja projektu napotykać może na istotne w praktyce wyzwania wynikające m.in. ze zmienionej procedury oceny wniosków w Planie Strategicznym dla WPR na lata 2023-2027. Rozporządzenia wykonawcze do ustawy zastąpiły wytyczne i regulaminy, co miało usprawnić proces wdrażania interwencji, jednak dla rolników wiąże się np. z większą dyscypliną na etapie uzupełnień do wniosku. Dostrzegam ponadto znaczące ryzyko w projektach grupowych związane z realizacją umowy pomiędzy członkami takiej grupy rolników, która wnioskowała o dotację – dodaje z kolei Mikołaj Baum, prawnik w Agraves.

Źródło: Agraves