Sejm złagodził przepisy, ale elektroniczna ewidencja zabiegów i tak wejdzie w życie

Sejm przyjął ustawę zmieniającą przepisy dotyczące prowadzenia dokumentacji stosowanych środków ochrony roślin (ŚOR), wprowadzając obowiązek jej prowadzenia w formie elektronicznej. Choć w prawie unijnym termin obowiązywania wskazano na 1 stycznia 2026 r., polski parlament wprowadził przepisy łagodzące ten obowiązek dla mniejszych gospodarstw oraz zapowiedział możliwe przesunięcie terminu pełnego wdrożenia.

Nowe regulacje wynikają bezpośrednio z rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2023/564, które ustanawia jednolite dla całej Unii zasady prowadzenia ewidencji stosowania ŚOR. Dokumentacja ma zawierać m.in.:

• rodzaj zastosowania (pole, magazyn, itp.),
• nazwę środka i numer zezwolenia,
• datę i godzinę wykonania zabiegu,
• dawkę środka w przeliczeniu na hektar,
• lokalizację zabiegu i jego powierzchnię,
• nazwę uprawy lub inne miejsce zastosowania.

Rozporządzenie nakazuje prowadzenie ewidencji wyłącznie w formie elektronicznej, co ma ułatwić jednolitą kontrolę, zwiększyć wiarygodność danych i poprawić nadzór nad stosowaniem pestycydów.

W Polsce, zgodnie z przyjętą ustawą, dokumentacja ma być prowadzona w Elektronicznej Dokumentacji Stosowanych Środków Ochrony Roślin (EDSŚOR) – publicznym systemie teleinformatycznym administrowanym przez Głównego Inspektora Ochrony Roślin i Nasiennictwa (GIORiN). System ma umożliwiać:

• wprowadzanie i przechowywanie danych,
• generowanie raportów,
• automatyczne udostępnianie danych GUS, MRiRW, ARiMR oraz jednostkom certyfikującym.

GIORiN będzie odpowiadał za jego budowę, utrzymanie, szkolenia dla użytkowników i publikację materiałów instruktażowych.

Prowadzenie elektronicznej ewidencji dotyczy tzw. użytkowników profesjonalnych, czyli osób fizycznych, które stosują środki ochrony roślin w celach innych niż własne niezarobkowe potrzeby, w szczególności w ramach działalności gospodarczej lub zawodowej, w tym w rolnictwie i leśnictwie. Nowelizacja ustawy wprowadza jednak stopniowe rozszerzanie obowiązku:

• do 31 grudnia 2027 r. obowiązek obejmie tylko gospodarstwa powyżej 20 ha,
• do 31 grudnia 2030 r. – powyżej 5 ha,
• do 31 grudnia 2035 r. – powyżej 2 ha.

Gospodarstwa mniejsze będą w tym czasie mogły prowadzić dokumentację papierową lub dobrowolnie korzystać z ewidencji elektronicznej.

Opracowanie: Paweł Dopierała, Wielkopolska Izba Rolnicza