1 rok temu
Sezon siewny 2023 pszenicy ozimej potrwa lokalnie do końca października. Sprawdzamy, po jaki materiał siewny pszenicy sięgają w tej chwili rolnicy. Czym kierują się przy wyborze? Sami praktycy odpowiadają i udzielają wskazówek tym jeszcze niezdecydowanym.
Jak wynika z najnowszego badania przeprowadzonego przez Martin & Jacob na zlecenie marki Golden Seeds, główną motywacją do zakupu i siewu nasion kwalifikowanych jest chęć osiągnięcia większego zysku. Do takiego wniosku skłaniają wysokie lokaty argumentów decydujących o wyniku zbiorów. Zatem jakim materiałem na sezon siewny 2023 interesowali się rolnicy?
Sezon siewny 2023 — dlaczego używasz nasion kwalifikowanych?
Jedna trzecia badanych rolników przyznaje, iż nie używa kwalifikowanego materiału siewnego pszenicy ozimej.
Wśród pozostałych (67 proc.) najczęstszym powodem używania kwalifikowanego materiału siewnego pszenicy ozimej, jaki deklarują polscy rolnicy, jest zwiększony plon (64 proc.). Na drugiej pozycji znalazła się wysoka jakość uzyskanego plonu (58 proc.). Na najniższym stopniu podium znalazła się wysoka zdrowotność roślin (50 proc.). Także inne motywacje, jakie uzyskały wysokie lokaty, wskazują na pierwszoplanową rolę finalnego rezultatu uprawy więc i oczekiwanego wzrostu rentowności.
Te dane akcentują istotną rolę racjonalnych przyczyn podejmowania decyzji zakupowych oraz pozwalają na ocenę zasadności ponoszonych nakładów w perspektywie całego cyklu produkcyjnego. Jednak fakt, iż konkretne cechy odmian schodzą na dalszy plan, pokazuje, iż potrzebne są działania dydaktyczne w celu rozpoznawalności poszczególnych odmian pod względem posiadanych cech i ich wpływu na osiągane rezultaty.
Na refleksję zasługuje też deklarowane marginalne znaczenie czynników proekologicznych i związanych z ceną w skupie. Co ciekawe, co piąty ankietowany odnawia własne rozmnożenia, a czynnik zgodności z prawem takich działań jest istotny dla nieco więcej niż jednego rolnika na dziesięciu.
Jakich cech odmianowych pszenicy oczekują rolnicy?
Przy wyborze konkretnej odmiany pszenicy ozimej rolnicy także na pierwszym miejscu stawiają wysoki poziom plonowania (66 proc.). Podobnie jak w przypadku motywacji do zakupu kwalifikowanego materiału siewnego także wybór odmian opierany jest na cechach finalnie decydujących o rezultacie uprawy.
Podobnie jak w poprzedniej edycji badania, bardzo ważna dla rolników okazała się wysoka zimotrwałość (59 proc.). Cecha ta i najwyższy potencjał plonowania wykluczają się genetycznie, więc dobór odmiany według tych dwóch kryteriów jest zawsze kompromisem. Ponadto obserwacje specjalistów z branży rolniczej wskazują na relatywnie łagodny przebieg pogody zimą, jaki stał się już typowy dla większości regionów kraju. Zatem duże znaczenie zimotrwałości może wskazywać na swego rodzaju dziedziczenie wymagań dotyczących cech odmianowych po starszym pokoleniu, bez uwzględnienia zmian zachodzących w klimacie.
Co prawda nastąpiło pewne obniżenie rangi zimotrwałości na przestrzeni lat, choć pamiętajmy, iż przez cały czas zdaniem ankietowanych jest to druga co do istotności cecha odmianowa. Na kolejnych pozycjach znalazły się: wysoka odporność na wyleganie (55 proc.), przystosowanie do słabszych stanowisk (52 proc.) i wysoka zdrowotność (51 proc.).
Materiał siewny — na co nie zwracamy uwagi?
Warto zauważyć, iż rolnicy często wskazują na te cechy, które od lat są akcentowane zarówno w przekazach marketingowych, jak i informacyjnych. Pokazuje to, iż treści te budują świadomość po stronie odbiorców. Jednak skondensowana forma nie pozwala na dostateczne wyeksponowanie całej palety kryteriów, jakie są do dyspozycji w procesie decyzyjnym.
Cechy skądinąd ważne jak określony typ produkcji — ekstensywny czy intensywny, nie mają znaczenia. A przecież generalnie powinny być najważniejsze na poziomie podejmowania decyzji o odmianie. Wszak determinują produkcję. Nie inaczej jest z reakcją odmiany na chlorotoluron czy wczesność zbioru.
Termin zbioru jest marginalizowany, a pożądany efekt, czyli wysoki plon, może w ogóle nie być realny jeżeli warunki atmosferyczne nie pozwolą wykonać żniw o czasie. Przy obecnych anomaliach pogodowych wczesność daje pierwszeństwo szybszego spieniężenia płodów.
Niska świadomość znaczenia tych cech prowadzi do niedostatecznego wykorzystania genetyki odmian. Skutki nieodpowiednich decyzji podczas doboru odmiany bardzo trudno zniwelować w kolejnych etapach produkcji roślinnej.
Wysoki plon niezależnie od pogody
Z wyniku badania można wyczytać zarówno wysoki poziom pragmatyzmu decyzji zakupowych rolników, jak i dużą zapobiegliwość w kwestii niekorzystnych warunków pogodowych. Świadczyć o tym może wspomniane wyżej oczekiwanie wysokiej mrozoodporności i tolerancji na okresowe niedobory wody, które są ważne dla 44 proc. respondentów.
Zachowania zakupowe rolników w bieżącym sezonie wskazują na jeszcze jeden trend, który co interesujące nie zarysował się na poziomie deklaracji osób biorących udział w badaniu. Dr inż. Piotr Hulanicki, twórca marki Golden Seeds zauważa, iż wczesne odmiany pszenicy cieszą się w tym roku wyraźnie większym zainteresowaniem kupujących.
– Wzrost zainteresowania wczesnymi odmianami pszenicy jest zauważalny od samego początku tegorocznej sprzedaży nasion. Przyczyna takiego stanu wydaje się zrozumiała i bardzo oczywista. Wynika to z trudności, jakie sprawiła pogoda w czasie tegorocznych żniw. Chcąc uniknąć powtórzenia takiego scenariusza za rok, rolnicy chętniej sięgają po odmiany pozwalające na wcześniejsze zbiory — wyjaśnia Piotr Hulanicki.
Marcin Chrobot, prezes agencji Martin & Jacob specjalizującej się w marketingu branży rolniczej podkreśla, iż jest to klasyczny przykład nieuświadomionej potrzeby.
– Pytania zadane podczas badania pozbawione czynnika sytuacyjnego sprawiły, iż waga tej kwestii nie została dostrzeżona przez respondentów. Jednak kampanie informacyjne w bieżącym sezonie wskazywały na istotne znaczenie wczesności odmiany, która ma związek ze zmianami pogodowymi i możliwościami aktywności polowych. Dlatego na poziomie deklaratywnym znaczenie tego parametru było niewielkie, ale w decyzjach zakupowych wspartych kampanią informacyjną okazało się bardzo wyraźne — precyzuje Marcin Chrobot.
O badaniu
Ogólnopolski internetowy sondaż rynkowy zrealizowany został przez Martin & Jacob na zlecenie marki Golden Seeds. Badanie przeprowadzono między 20 a 29 sierpnia br. Próba wynosiła 364 gospodarstw rolnych. Zastosowano wagi analityczne ze względu na województwo, w którym znajduje się gospodarstwo badanego oraz klasę wielkości areału tego gospodarstwa.
