Stanowisko pod rzepak jary. Jaka dawka azotu, fosforu i potasu?

Do prawidłowego wzrostu i rozwoju rzepak jary wymaga przedsiewnego nawożenia przede wszystkim azotem, fosforem i potasem. Należy pamiętać, iż nawożenie rzepaku jarego jest o co najmniej 30% niższe w porównaniu do nawożenia rzepaku ozimego.

Rzepak jary nawozimy co najmniej 30% niższą dawką azotu niż rzepak ozimy, ponieważ daje on niższe plony oraz charakteryzuje się niższymi potrzebami pokarmowymi. Rzepak jary przy zakładanym plonie nasion na poziomie 2 – 2,5 t/ha, w zależności od zasobności stanowiska glebowego, na którym jest uprawiany, wymaga nawożenia fosforem w dawce 40 – 60 kg P₂O₅/ha oraz potasem w dawce 80 – 150 kg K₂O/ha.

W uprawie rzepaku jarego na glebach kompleksów pszennych nawożenie fosforowo-potasowe najczęściej wnosi się w okresie jesiennym. Natomiast w przypadku uprawy tej rośliny na glebach kompleksów żytnich, ze względu na możliwość strat potasu w okresie jesienno-zimowym, wskazane jest stosowanie nawozów potasowych w okresie wiosennym.

Jakie nawozy stosować?

W uprawie rzepaku jarego, jako źródła azotu, fosforu i potasu, można przedsiewnie stosować albo pojedyncze nawozy azotowe, fosforowe i potasowe, lub też nawozy wieloskładnikowe, które mają proporcje składników nawozowych dostosowane do potrzeb pokarmowych tej rośliny.

Warto sięgać po nawozy dedykowane do uprawy tej rośliny. Z kolei z nawozów pojedynczych w uprawie rzepaku jarego dobrze sprawdzają się w przypadku nawozów fosforowych – superfosfaty granulowane, natomiast w przypadku nawozów potasowych – sól potasowa 60%, najlepiej jeżeli jest aplikowana w formie granulowanej.

Odpowiednie nawożenie fosforowe

W początkowym okresie wzrostu rzepaku jarego bardzo ważne jest jego odpowiednie zaopatrzenie w fosfor, który w największym stopniu wpływa na prawidłowy rozwój systemu korzeniowego. Z kolei dobrze rozwinięty system korzeniowy roślin wpływa na efektywne pobieranie wody i składników mineralnych w niej zawartych.

Fosfor poprawia także tolerancję roślin na niekorzystne warunki glebowo-klimatyczne, co jest szczególnie ważne w początkowym okresie wzrostu roślin. Pierwiastek ten zwiększa odporność rzepaku jarego na patogeny, a także na niskie temperatury mające miejsce na początku wegetacji roślin, co jest związane z ich prawidłowym ukorzenieniem się.

Dlatego też tak ważne jest zadbanie o odpowiednie zabezpieczenie rzepaku jarego w fosfor w tym newralgicznym dla roślin czasie, zwłaszcza iż niska temperatura gleby panująca często w okresie wiosennym w znacznym stopniu ogranicza pobieranie tego makroskładnika.

Rzepak jary potrzebuje potasu

W uprawie rzepaku jarego istotną rolę odgrywa również odpowiednie zaopatrzenie roślin w potas. Jest to szczególnie ważne w obecnej sytuacji, bowiem potas uczestniczy w regulacji gospodarki wodnej rzepaku jarego, między innymi wpływając na turgor komórek i wiązek przewodzących. Bierze również udział w procesie otwierania i zamykania aparatów szparkowych, zapobiegając nadmiernemu wyparowywaniu wody z roślin. istotną rolą potasu jest zwiększanie odporność rzepaku jarego na powszechnie występujące stresy biotyczne i abiotyczne.

Niezbędne nawożenie azotowe

W uprawie rzepaku jarego nawożenie azotowe, które zalecane jest w dawce 80 – 120 kg N/ha stosuje się w okresie wczesnowiosennym. W początkowych fazach rozwojowych rzepaku jarego odpowiednie zaopatrzenie w azot wpływa na szybki wzrost masy roślinnej oraz na rozwój powierzchni asymilacyjnej, co w dużym stopniu prowadzi do zwiększenia efektywności procesu fotosyntezy, a tym samym ilości produkowanych w tym procesie cukrów, stanowiących materiał wyjściowy do produkcji innych związków niezbędnych do wzrostu i rozwoju roślin.

Różne nawożenie na różnych stanowiskach

W przypadku uprawy rzepaku jarego na stanowisku po wymarzniętym czy zniszczonym w okresie zimowym rzepaku ozimym nie jest wskazana aplikacja nawozów fosforowych i potasowych. Również nie zaleca się stosowania nawożenia azotowego w przypadku gdy zastosowano wczesnowiosenną dawkę azotu przed likwidacją plantacji rzepaku ozimego. Nawozów azotowych nie należy także stosować w uprawie rzepaku jarego na torfach.

W uprawie rzepaku jarego oprócz odpowiednio zastosowanego nawożenia azotem, fosforem i potasem należy również zaopatrzyć rośliny w siarkę, magnez oraz mikroelementy.

W początkowym okresie wegetacji dużą rolę w uprawie rzepaku jarego odgrywa aplikacja siarki, ponieważ pierwiastek ten bezpośrednio wpływa na zwiększenie efektywności wykorzystania azotu i fosforu z nawozów oraz korzystnie oddziałuje na optymalną zawartość potasu w roślinach.

Poza tym siarka łącznie z azotem bierze udział w budowaniu systemu odporności rzepaku na czynniki stresowe, co jest szczególnie ważne w początkowym okresie wzrostu roślin.