dr inż. BOGDAN NOGA
Członek Zarządu, Dyrektor Pionu Energii i Przemysłu
Multiconsult Polska
Grzegorz Przepiórka: Jak ocenia Pan potencjał geotermii w Polsce na tle innych odnawialnych źródeł energii?
Bogdan Noga: Korzystne warunki geologiczne pozwalają poważnie traktować udział geotermii w polskim miksie energetycznym. Ogromną zaletą tego źródła energii jest jego odnawialny charakter oraz usytuowanie złóż. Podziemna lokalizacja źródeł sprawia, iż są one niezależne nie tylko od zmian pogody, ale i od czynników geopolitycznych. Infrastruktura geotermalna jest przyjazna środowisku i nie wpływa negatywnie na krajobraz. Nie jest też uciążliwa dla mieszkańców – nie emituje ani hałasu, ani uciążliwych zapachów. Geotermia stanowi więc w pełni stabilne i zrównoważone źródło energii.
G.P.: W jaki sposób Multiconsult Polska współpracuje z samorządami i lokalnymi społecznościami przy wdrażaniuprojektów geotermalnych? Czy mógłby Pan podać przykłady takiej współpracy?
B.N.: W ostatnim czasie nawiązaliśmy współpracę z samorządowcami z Piastowa, Inowrocławia, Żyrardowa i Smykowa. Nasz zespół opracował dokumentację konkursową, na podstawie której zostały przyznane środki na realizację otworów badawczych w tych gminach. Inwestorów w realizacji zadania wspieraliśmy i wspieramy, sprawując funkcję inżyniera kontraktu, opracowując i zatwierdzając dokumentację hydrogeologiczną oraz pomagając w skutecznym rozliczeniu otrzymanej dotacji. Wsparcia w tym zakresie udziela Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, a poziom dofinansowania wykonania otworu badawczego w przeprowadzonych dotąd postępowaniach wynosił 100 proc. kosztów kwalifikowalnych. Włodarze gmin chcą wykorzystywać wody termalne nie tylko do celów ciepłowniczych, ale także, jeżeli pozwalają warunki, do celów rekreacyjnych czy uzdrowiskowych.
G.P.: Jakie są główne bariery w rozwoju projektów geotermalnych w Polsce?
B.N.: Główną barierą jest niedostateczny poziom dofinansowania inwestycji geotermalnych. Są to przedsięwzięcia kosztowne, obarczone ryzykiem geologicznym – ostateczne parametry najważniejsze dla powodzenia projektu, jak temperatura, wydajność czy mineralizacja wody, są znane dopiero po wykonaniu otworu badawczego i przeprowadzeniu badań hydrogeologicznych. w tej chwili samorządy mają gwarantowane środki finansowe na wykonanie jednego otworu geotermalnego. W większości przypadków, aby myśleć o instalacji geotermalnej, konieczne jest wykonanie jeszcze jednego otworu, tzw. chłonnego.
Zgodnie z ustawą Prawo geologiczne i górnicze samorządy lokalne nie mogą uzyskać koncesji na eksploatację wody termalnej. Oznacza to konieczność powołania spółki, która zajmie się pozyskaniem środków na uruchomienie i eksploatację inwestycji geotermalnej. Na ten cel przedsiębiorcy otrzymują dziś bezzwrotne dofinansowanie inwestycji nieprzekraczające 50 proc. kosztów kwalifikowalnych.
Aby usprawnić budowę instalacji geotermalnych, należałoby więc połączyć proces badawczy z adekwatnym procesem inwestycyjnym, przyznając dotację na całą inwestycję – z podziałem na etap badawczy i realizacyjny. W przypadku gdy wyniki badań geologicznych okażą się niesatysfakcjonujące, finansowanie projektu mogłoby zostać przerwane i zakończone na etapie badawczym.
G.P.: Jakie są perspektywy rozwoju geotermii w Polsce w kontekście globalnych trendów w energetyce odnawialnej? Jaką rolę może odegrać Multiconsult Polska w tym procesie?
B.N.: Światowe trendy podążają w kierunku dekarbonizacji oraz sukcesywnego zwiększania wykorzystania odnawialnych źródeł energii. Geotermię należy traktować jako lokalne i stabilne źródło energii, co wpisuje się w strategię korzystania ze źródeł rozproszonych, zaopatrujących lokalne społeczności. W Multiconsult stawiamy na rozwój i wdrażanie nowych, proekologicznych technologii zmierzających do poprawy efektywności energetycznej, dbając ozrównoważony rozwój. Dla nas to nie jest futurystycznawizja energetyki przyszłości – działania, które podejmujemy dziś, pomagają inwestorom realizować energooszczędne rozwiązania. Bez opracowywanych w tej chwili koncepcjii wniosków o dofinansowanie zielonych inwestycji, bez projektów wykonawczych, wsparcia na etapie realizacji i eksploatacji trudno mówić o realnej zmianie. Inwestycjew energetykę odnawialną same się nie zrobią.
