1 rok temu
Stosowanie kwalifikowanego materiału siewnego rzepaku, zbóż czy innych roślin uprawnych przynosi wiele korzyści. Nie jest to jedynie wielkość plonu, ale także powtarzalność jego jakości czy mniejsza podatność na czynniki stresowe. Jednakże jego stosowanie podnosi koszty produkcji. Ale czy warto walczyć o oszczędności za wszelką cenę? Można przecież skorzystać z dopłat do materiału siewnego.
Stosowanie kwalifikowanego materiału siewnego jest konieczne w przypadku odmian mieszańcowych. Wynika to z faktu, iż nasiona wytworzone przez takie rośliny nie powtarzają cech roślin rodzicielskich. To właśnie kwalifikowany materiał siewny daje większą pewność uzyskania plonu o wymaganych parametrach jakościowych.
Dlaczego stosowanie kwalifikowanych nasion jest takie ważne?
Postęp genetyczny w hodowli roślin pozwolił na wprowadzenie do uprawy odmian, które wytwarzają wysokie, stabilne plony o pożądanych parametrach jakościowych. Na przykład odmiany rzepaku hodowano pod kątem wysokiej zawartości tłuszczu przy jednocześnie niskiej zawartości glukozynolanów i kwasu erukowego w nasionach. W przypadku innych gatunków, rośliny dobiera się pod kątem cech odpowiadających za zimotrwałość czy zdrowotność roślin.
Ponadto stosowanie kwalifikowanego materiału siewnego pozwala na uzyskanie wysokich, szybkich i równomiernych wschodów. A to jest niezmiernie ważne w obecnych, niestabilnych warunkach pogodowych. Tylko w przypadku kwalifikowanego materiału siewnego można mieć pewność tożsamości odmiany, a to wpływa na stabilność i jakość uzyskanego plonu nasion.
Z czego wynika wartość kwalifikowanego materiału siewnego?
Na wartość użytkową kwalifikowanego materiału siewnego składają się następujące adekwatności:
- genetyczne, które świadczą o tożsamości i czystości odmianowej;
- biologiczne, które decydują o żywotności i zdrowotności;
- fizykochemiczne takie jak np. skład chemiczny, budowa anatomiczna, MTZ (masa tysiąca ziaren).
Ponadto nasiona/ziarno, które przeznacza się na materiał siewny, podlegają kontroli publicznej. Muszą one także spełniać szereg wymagań określonych w przepisach prawnych zawartych w Rozporządzeniu MRiRW z 1 lutego 2007 r. w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących wytwarzania i jakości materiału siewnego (Dz. U. nr 29, poz. 189).
Kwalifikowany materiał siewny rzepaku, zbóż i innych roślin musi charakteryzować się czystością odmianową na poziomie 99,7% i minimalną zdolnością kiełkowania wynoszącą 85%. Ponadto materiał siewny np. rzepaku musi być wolny od nasion chwastów takich jak: owies głuchy (Avena fatua), owies płony (Avena sterilis). Nie może także zawierać nasion kanianki (Cuscuta spp.).
Dopuszczalne są tylko niewielkie zanieczyszczenia nasionami innych roślin w ilości około 0,3% wagi próby. Na 1 kg nasion rzepaku może być maksymalnie:
- 100 nasion rzodkwi świrzepy i gorczycy polnej,
- 50 nasion przytuli czepnej,
- 50 nasion szczawiu polnego.
Nie większa od 100 sztuk w 1 kg nasion może być liczba sklerocjów lub ich fragmentów.
Ile można zyskać, stosując kwalifikowany materiał siewny?
Stosowanie kwalifikowanego materiału siewnego to najtańszy w obecnym czasie z kosztów produkcji w porównaniu np. do nawozów czy środków ochrony roślin. Ponadto pozwala on ograniczyć problemy związane z rosnącą popularnością upraw rzepaku, takimi jak samosiewy czy kompensacja chwastów. Pozwala on też radzić sobie z coraz częstszym występowaniem wielu chorób i szkodników, np. kiły kapusty, czy chowaczy.
Warto też zwrócić uwagę na to, iż materiał kwalifikowany pozwala na uzyskanie wyższego plonu niż w przypadku nasion z własnego rozmnożenia. Wyniki wskazują, iż w przypadku wysiewu kwalifikatu można uzyskać plon nasion rzepaku wyższy średnio o kilkanaście do kilkudziesięciu procent. Różnica ta jest wyraźna już w optymalnych warunkach uprawy. A szczególnie wyraźna będzie wtedy, kiedy pojawią się warunki niekorzystne dla wzrostu roślin.
Stosowanie kwalifikowanego materiału siewnego — dopłaty
Na kwalifikowany materiał siewny kategorii elitarny lub kwalifikowany można było dostać dopłaty. To pomoc dla rolników zagrożonych utratą płynności finansowej w związku z ograniczeniami na rynku rolnym spowodowanymi wojną na Ukrainie. Jak podsumowała ARiMR w naborze, który zakończył się 14 sierpnia 2023 r., liczbę złożonych wniosków wstępnie oszacowano na 49 tys.
Dopłaty w tym naborze obejmowały zboża, wybrane rośliny strączkowe, a także ziemniaki. Wsparciem nie objęto jednak rzepaku. Stawki dopłat są następujące:
- 200 zł/ha gruntów ornych obsianych zbożami i mieszankami zbożowymi lub mieszankami pastewnymi;
- 300 zł/ha gruntów ornych obsianych roślinami strączkowymi (z wyłączeniem soi);
- 500 zł/ha gruntów ornych obsianych soją;
- 1200 zł/ha gruntów ornych obsadzonych ziemniakami.
Źródło: ARiMR; rapool.pl
