Zapytaliśmy w Ministerstwie Infrastruktury, czy nowelizacja przepisów o sprowadzaniu pojazdów, w tym ciągników spoza państw UE wprowadzi przepisy abolicyjne dla rolników, którzy według prokuratury złamali prawo i wszczęto wobec nich postępowania prokuratorskie za złamanie prawa przy zakupie ciągników spoza UE.
Chodzi o rządowy projekt nowelizacji ustawy o systemach homologacji pojazdów oraz ich wyposażenia oraz niektórych innych ustaw. Ma on na celu dostosowanie polskich przepisów do wymagań prawa UE oraz wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE, sygn. akt C 513/15.
Obecne przepisy są skonstruowane wadliwie, prokuratura wszczęła postępowania wobec rolników, którzy sprowadzili ciągnik z kraju spoza UE zarzucając im naruszenie przepisów o homologacji. O to, jak rząd zamierza pomóc tym rolnikom, zapytaliśmy autora wskazanego wyżej projektu nowelizacji – Ministerstwo Infrastruktury.
Co się zmieni dla rolników?
W odpowiedzi na nasze pytania Ministerstwo Infrastruktury poinformowało nas, iż projekt nowelizacji ustawy o systemach homologacji pojazdów oraz ich wyposażenia oraz niektórych innych ustaw, nad którą pracuje, doprecyzuje obowiązujące przepisy. Wskaże także jednoznacznie w odniesieniu do jakich pojazdów ma zastosowanie procedura indywidualnego dopuszczenia pojazdu do ruchu drogowego w Polsce.
Pojazdy będą dopuszczane indywidualnie
Dla każdego ciągnika rolniczego spoza UE, niezależnie czy jest nowym pojazdem, czy używanym będzie musiało zostać wydane świadectwo krajowego indywidualnego dopuszczenia pojazdu nowego. Będzie to warunek niezbędny do rejestracji takich ciągników.
Ponadto ciągniki rolnicze, które nie są nowymi pojazdami, nie były zarejestrowane lub wykorzystywane na terytorium UE i nie posiadają ważnych dokumentów potwierdzających spełnienie odpowiednich wymagań technicznych obowiązujących w procedurze homologacji typu, będą traktowane jak pojazdy fabrycznie nowe, które nie były wcześniej zarejestrowane.
Nowelizacja wprowadzi także procedurę krajowego indywidualnego dopuszczenia używanych pojazdów (innych niż ciągniki rolnicze) z państw takich jak USA, Kanada, Chiny i Japonia. Świadectwo krajowego indywidualnego dopuszczenia pojazdu używanego będzie wydawane na wniosek właściciela pojazdu, po sprawdzeniu dokumentów oraz uzyskaniu pozytywnego wyniku badania homologacyjnego, dokonanego przez uprawnionego diagnostę, potwierdzających spełnienie wymagań.
Nowelizacja przewiduje ponadto nadanie Dyrektorowi Transportowego Dozoru Technicznego szerokich uprawnień do prowadzenia postępowań w sprawach nadzoru rynku oraz uprawnień do nakładania sankcji administracyjnych na podmioty wprowadzające do obrotu na terytorium UE pojazdy, przedmioty wyposażenia lub części, które nie spełniają wymagań prawa harmonizacyjnego.
Toczące się postępowania. Ministerstwo: Nie jesteśmy stroną
Ministerstwo Infrastruktury poinformowało nas, iż sprawy prowadzone przez prokuraturę i sądy administracyjne, związane z wydanymi przez starostów decyzjami o rejestracji konkretnych pojazdów, są prowadzone na drodze indywidualnych postępowań, w których Ministerstwo Infrastruktury nie jest stroną.
W sprawie dopuszczenia do ruchu ciągników rolniczych pochodzących z państw trzecich przedstawiciele Ministerstwa Infrastruktury spotkali się z przedstawicielami Komisji Europejskiej. Komisja Europejska potwierdziła, iż używane ciągniki rolnicze z państw trzecich powinny być traktowane jako nowe pojazdy na potrzeby ich dopuszczenia do ruchu drogowego w UE. W konsekwencji tego w omawianym projekcie ustawy zostanie określone, iż obowiązującą w tej chwili dla nowych pojazdów procedurą krajowego indywidualnego dopuszczenia pojazdu zostaną objęte również używane ciągniki rolnicze sprowadzone z państw spoza UE.
Planowane przyjęcie przez rząd omawianego projektu nowelizacji ustawy o systemach homologacji pojazdów oraz ich wyposażenia oraz niektórych innych ustaw to pierwszy kwartał 2026 r. Następnie projekt trafi do prac w Sejmie.