Czas kwitnienia upraw to dobra okazja, aby przypomnieć zasady stosowania chemicznych środków ochrony roślin. Mianowicie trzeba ich używać rozsądnie, w sposób bezpieczny dla owadów pożytecznych i generalnie — środowiska. Uważajmy w tym okresie na pszczoły.
Pszczoła miodna jest niezwykle istotną częścią ekosystemu i ważnym czynnikiem plonotwórczym w produkcji roślinnej. Dlatego dowiedz się, jak uważać na pszczoły podczas stosowania chemicznych środków ochrony roślin.
Dlaczego uwaga na pszczoły jest wskazana w okresie 2024?
Pszczoły to niezastąpione istoty w procesie zapylania roślin. Bez wkładu tych owadów ekosystemy byłyby w ogromnych tarapatach. Mianowicie, zdecydowana większość roślin nie mogłaby wytworzyć nasion, które przecież stanowią plon w przypadku znacznej liczby roślin uprawnych.
Szczególnie w obecnym sezonie uwaga na pszczoły powinna być zwracana. Mianowicie chodzi o to, iż rodziny pszczele są wciąż dość słabe. Przyczyny tego stanu należy upatrywać w tegorocznej wegetacji.
Konkretnie to rozpoczęła się ona dość wcześnie, jak na standardy naszego kraju. Kwitnienie drzew i krzewów oraz rzepaku było bardzo przyspieszone. Tymczasem rodziny pszczele nie były po zimie przygotowane do tak wczesnych oblotów. Ponadto w momencie szczytu kwitnienia rzepaku chłodna aura uniemożliwiła wyloty pszczół z ula. Część zgromadzonego w ulu pożytku została błyskawicznie wykorzystana. Co także osłabiło rodziny. Następnie błyskawicznie zakwitło kolejne źródło pyłku i nektaru, jakim jest robinia akacjowa (robinia pseudoakacja, popularnie zwana akacją). niedługo zakwitnie lipa (jak mówią pszczelarze: „Lipa to lipa”) i na długi czas źródło pożytku się wyczerpie.
Pszczoły i inne zapylacze będą poszukiwały alternatywnych źródeł pyłku i nektaru, w tym na kwitnących w zbożu i innych uprawach chwastach. Głównie oczywiście czerpać będą z chabra bławatka.
Co najbardziej zagraża pszczołom?
Uwaga na pszczoły w uprawach. Te osobniki padły w trakcie pracy. Świadczą o tym obnóża pyłkowe
fot. zrzut ekranu
Niestety największym zagrożeniem dla pszczół jest działalność ludzka. Krótko mówiąc, produkcja rolna. Należy zwrócić uwagę, iż w tej chwili zabiegi ochrony roślin są zbieżne w czasie z największą aktywnością pszczół. Dlatego to właśnie na rolnikach spoczywa część odpowiedzialności. To ważne, aby odpowiednio i umiejętnie korzystać ze środków ochrony roślin.
Zasady stosowania chemicznej ochrony roślin
Liczba działań kontrolnych i edukacyjnych związanych ze stosowaniem chemicznych środków ochrony roślin została zwiększona. I słusznie. Powód jest prosty — uwaga na pszczoły! Nie zapominajmy, iż w czasie kwitnienia roślin uprawnych i zachwaszczających te owady są niezwykle zagrożone.
Dlatego zalecamy przestrzegać poniższych zasad.
- Stosować wyłącznie środki ochrony roślin dopuszczone do obrotu i stosowania na podstawie wydanych przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi zezwoleń lub pozwoleń na handel równoległy.
- Przed każdą aplikacją środków ochrony roślin obowiązkowo zapoznać się z zapisami etykiety środka ochrony roślin.
- Przestrzegać warunków określonych w etykiecie oraz zapisów dotyczących zakazów i ograniczeń (fazy fenologicznej rośliny, czas i okres, w których środek nie może być stosowany).
- Unikać stosowania preparatów toksycznych dla pszczół w okresie kwitnienia roślin uprawnych oraz w uprawach, na których występują kwitnące chwasty.
- Wykonywać zabiegi po zakończonych lotach owadów zapylających (w godzinach wieczornych lub nocnych).
- Używać środków ochrony roślin w taki sposób, aby minimalizować negatywny wpływ zabiegów chemicznych na organizmy niebędące celem zabiegu.
- Sprawdzić przed rozpoczęciem zabiegów, czy w uprawie chronionej nie ma owadów zapylających, ze szczególnym uwzględnieniem pszczół.
- Zachowywać minimalne odległości od pasiek (tj. minimum 20 m dla opryskiwaczy polowych i sadowniczych).
- Przestrzegać prewencji.
- Wstrzymać się od wykonywania zabiegów w warunkach sprzyjających znoszeniu cieczy użytkowej podczas zabiegu (przy prędkości wiatru większej niż 4 m/s).
Uwaga na pszczoły podczas zabiegu T3 w zbożach
Ochrona kłosów zbóż będzie konieczna w tym sezonie. Chodzi bowiem o to, iż część kłosa przemarzła, choćby gdy był on jeszcze w pochwie liściowej. Takie przemrożone kłosy wyglądają, jak uszkodzone przez owady ssące — wciornastki czy pluskwiaki różnoskrzydłe (żółwinek zbożowy, lednica zbożowa). Konkretnie to mają bielejące, pozbawione ziarniaków fragmenty, najczęściej wierzchołek. Te zamierające tkanki będą wtórnie porażane przez grzyby, które w efekcie mogą zasiedlić także ziarniak.
Poza tym konieczna będzie ochrona rozwijających się ziarniaków w nieuszkodzonej części, aby zebrać jakiś plon. I to jest zupełnie zrozumiałe. Jednakże w tym okresie zaczynają kwitnąć uciążliwe chwasty, których nie udało się w zbożu wyeliminować. Są to rumiany, maki, ale przede wszystkim chabry. Właśnie chaber bławatek jest wartościowym źródłem pożytku dla pszczół, które w tym sezonie będą z niego korzystać.
Dlatego, mimo iż chaber jest zbędną w łanie zboża rośliną, uważajmy na niego i jeżeli będziemy wykonywać zabiegi insektycydowe lub fungicydowe na kłos, tzw. zabieg T3, opryskujmy dopiero po oblocie pszczół i innych owadów.
Uwaga na pszczoły — apel nie tylko Głównego Inspektora ORiN
Warto podkreślić, iż Główny Inspektor Ochrony Roślin i Nasiennictwa informuje, iż przepisy dają możliwość uzyskania od rolników informacji o zaplanowanych zabiegach chemicznej ochrony roślin. Każdy właściciel pasieki, chcąc uważać na pszczoły, może zwrócić się z wnioskiem do osób stosujących środki ochrony roślin. Jednocześnie prosząc o informacje w jakim czasie i jakimi preparatami, będzie wykonywany zabieg. Stosujący środki ochrony roślin ma obowiązek udzielić takiej informacji.
Źródło: PIORiN