Uwaga: Zakłady przetwórcze nie przyjmą warzyw z pozostałościami

W związku z nowymi, zaostrzonymi przepisami dotyczącymi Najwyższych Dopuszczalnych Poziomów (NDP) acetamiprydu, od 19 sierpnia 2025 r. zakłady przetwórcze nie przyjmą warzyw i owoców, niespełniających nowych wymagań. Co to oznacza w praktyce?

Branża przetwórstwa owocowo-warzywnego alarmuje: zakłady przetwórcze nie przyjmą warzyw z pozostałościami acetamiprydu przekraczającymi normy dopuszczone nowym, unijnym rozporządzeniem.

Drastyczne obniżenie NDP acetamiprydu w warzywach

Rozporządzenie Komisji UE 2025/158 wprowadza drastyczne obniżenie poziomów NDP — czyli dopuszczalnych poziomów pozostałości — acetamiprydu w owocach i warzywach. Dla niektórych gatunków dopuszczalne poziomy pozostałości zostały ustalone na granicy oznaczalności. Zatem choćby minimalna obecność acetamiprydu może być uznana za przekroczenie normy.

Nowe przepisy wchodzą w życie już 9 sierpnia 2025 r. czyli niecałe 7 miesięcy po ogłoszeniu rozporządzenia. Zatem producenci mają zaledwie kilka miesięcy na dostosowanie się do nowych wymagań.

Dla niektórych warzyw, np. w przypadku sałaty, nowe wartości NDP acetamiprydu są na granicy oznaczalności (NDP 0,01 mg/kg).

fot. Anna Maciejuk

Co to jest acetamipryd?

Acetamipryd jest insektycydem należącym do grupy neonikotynoidów. W uprawie warzyw zarówno polowych, jak i pod osłonami służy do zwalczania wielu szkodników, m.in.: mszyc, wciornastków, miniarek, mączlików, muchówek (połyśnica marchwianka, liściolubka selerowa), chrząszczy, gąsienic.

Zakłady przetwórcze nie przyjmą warzyw z pozostałościami acetamiprydu

Zmiana przepisów szczególnie dotknie producentów warzyw psiankowatych, dyniowatych i kapustnych, a także niektórych warzyw liściowych. Dla tych ostatnich nowe wartości NDP acetamiprydu ustalono na granicy oznaczalności.

Tabela 1. Obniżenia NDP acetamiprydu w warzywach zgodnie z rozporządzeniem 2025/158

* wskazuje granice oznaczalności

Jakie są skutki nowych przepisów dla producentów i przetwórców warzyw?

Nowe przepisy zobowiązują przetwórców do przeprowadzania szczegółowych kontroli dostarczanych surowców, w tym pobierania próbek i badania pozostałości acetamiprydu. Z kolei od dostawców będzie wymagane oświadczenie o braku stosowania środków ochrony roślin zawierających acetamipryd. Bądź o stosowaniu planu ochrony roślin zapewniającego brak przekroczenia poziomów NDP tej substancji czynnej.

Bez deklaracji stosowania się producentów do rozporządzenia 2025/158 zakłady przetwórcze nie przyjmą warzyw do przerobu. Zaś partie nie spełniające wymagań trzeba będzie poddać utylizacji. Co więcej, warzywa i przetwory nie spełniające nowych wymagań nie znajdą rynków zbytu, zarówno w kraju, jak i za granicą. Zatem w praktyce nowe unijne przepisy mogą mieć katastrofalne skutki i doprowadzić do ogromnych strat producentów i przetwórców.

Źródło: Stowarzyszenie Krajowa Unia Producentów Soków