W Europie obawa o nowe zbiory 2024

Nowe zbiory w 2024 r. mogą okazać się niższe w niektórych regionach Europy, niż wskazywały na to dotychczasowe prognozy. Rolnicy obawiają się o zbiory, ponieważ na skutek trudnych warunków pogodowych doszło do uszkodzenia ozimin.

Nowe zbiory ozimin w 2024 wg szacunków USDA i innych organów mają utrzymać się na podobnym poziomie jak w roku ubiegłym. Jednak nie wiadomo czy dotychczasowa pogoda nie spłatała rolnikom psikusa, który doprowadzi do spadku zbiorów. Wszystko jeszcze przed nami.

Czy nowe zbiory ozimin w 2024 r. są zagrożone?

Nowe zbiory zbóż ozimych w Europie mogą być zagrożone, ponieważ uprawy są w ciągłym stresie. Najpierw listopadowe i grudniowe (w 2023 r.), silne opady deszczu przy stosunkowo łagodnej pogodzie spowodowały podtopienia upraw w wielu częściach północno-zachodniej, środkowej i wschodniej Europy. W Niemczech, Austrii, Czechach i Polsce opady trzykrotnie przekroczyły średnią długoterminową.

A na początku i pod koniec grudnia nastąpiło silne ochłodzenie. Spowodował je napływ polarnego, bardzo zimnego powietrza z północnej Europy. W tym czasie temperatura w Czechach, Polsce, na Litwie, Łotwie, Białorusi i północnej Ukrainie była bardzo niska.

Ściśle mówiąc, temperatura w tych regionach spadła do -20°C i poniżej. Na tym poziomie utrzymywała sie ok. tygodnia. Najmroźniej było w południowej Finlandii i Estonii, gdzie temperatura spadła do -25°C na tydzień. W południowej Finlandii utrzymywała się w granicach -5°C do -26°C przez 4 dni. Bardzo zimno było również w europejskiej części Rosji, z wyjątkiem obszarów na północ od Kaukazu.

W związku z tym gwałtowny spadek temperatury i długotrwałe utrzymywanie się mrozów mogły doprowadzić do silnego uszkodzenia ozimin w wielu regionach. Zwłaszcza tam, gdzie jesienią pola uprawne były silnie podmoknięte.

Gdzie i jakie szkody mogła spowodować niekorzystna pogoda?

Z dużą dozą prawdopodobieństwa można powiedzieć, iż szkody mrozowe dotknęły uprawy w Estonii, na Łotwie i Litwie. Jak podaje MARS (Agencja Monitorowania Płodów Rolnych Komisji Europejskiej), oprócz mrozu przyczyniła się do tego cienka pokrywa śnieżna.

Mróz uderzył również w północno-wschodnią Polskę, ale najsilniejszy atak trwał u nas tylko dwa dni. Dlatego uprawy ozime ucierpiały raczej nieznacznie, jeżeli w ogóle. Również w europejskiej Rosji chłód miał ograniczony wpływ na uprawy ozime, które ochroniła gruba warstwa śniegu.

W centralnej części Europy duża ilość opadów determinowała pogodę i rozwój roślin ozimych. W krajach Beneluksu, zwłaszcza w Holandii, nadmierne opady deszczu i podmokłe gleby utrudniły siew zbóż ozimych i zbiory ziemniaków. Jednak niektórzy rolnicy wykorzystali okres łagodnych mrozów na początku stycznia do prac polowych.

Powodzie w Niemczech i Europie Zachodniej, susza w Hiszpanii

W drugiej połowie grudnia wystąpiły silne opady deszczu, którym towarzyszyło szybkie topnienie śniegu z powodu rosnącej temperatury. Doprowadziło to do dalszego wzrostu poziomu wód gruntowych w już nasyconych wodą glebach. Skutkiem było zalanie pól, szczególnie w Dolnej Saksonii i Saksonii-Anhalt.

Ponadto MARS odnotował silne opady w Słowenii, Słowacji, na Węgrzech, w północnej i zachodniej Rumunii oraz w północno-wschodnich Włoszech, a także na Białorusi i w części europejskiej Rosji oraz Turcji. Lokalnie mogły one doprowadzić do podtopienia upraw.

Z drugiej strony MARS przez cały czas obserwuje znaczny deficyt opadów na hiszpańskim wybrzeżu Morza Śródziemnego, w środkowej Hiszpanii i południowych Włoszech. W Hiszpanii utrzymujący się deficyt opadów w śródziemnomorskich regionach przybrzeżnych przez cały czas utrudniał siew i początkowy rozwój zbóż ozimych. W obu krajach szczególnie ucierpiała pszenica durum. Warunki dotkliwej suszy utrzymywały się na Sycylii, co miało negatywny wpływ na uprawy ozime. Ponadto susza dotknęła południowo-zachodnią Rumunię, Grecję i region Maghrebu.

W efekcie niesprzyjającej pogody już dzisiaj analitycy rynkowi ogłaszają korektę zbioru ozimych zbóż i rzepaku w UE.

Źródło: Agrarheute