Windykacja polubowna – czym jest i jak działa?

Zdjęcie: windykacja polubowna

Windykacja to proces odzyskiwania należności, jednak wbrew pozorom nie zawsze oznacza on konflikt między wierzycielem a dłużnikiem. Czasem wierzyciel stara się odzyskać pieniądze bez kierowania sprawy na drogę sądową, a taki sposób działania określa się jako windykacja polubowna. Na czym polega i jak przebiega? Najważniejsze informacje na ten temat znajdziecie w dalszej części wpisu.

Czym jest windykacja polubowna? Wyjaśnienie pojęcia

Windykacja polubowna (miękka) to sposób egzekwowania należności, który skupia się na współpracy obu stron – wierzyciela i dłużnika. Ten rodzaj działań windykacyjnych wyróżnia brak udziału sądu. Rozwiązanie to ma na celu umożliwienie wierzycielowi odzyskania środków, jednocześnie ograniczając negatywne skutki, jakie może nieść za sobą postępowanie sądowe.

Windykacja polubowna a windykacja sądowa

Przeprowadzanie polubownej windykacji nie przewiduje udziału sądu w żadnym z etapów całej procedury. Tego samego nie można powiedzieć o drugim rodzaju windykacji, jakim jest windykacja sądowa (komornicza), którą określa się również mianem twardej.

W przypadku windykacji sądowej, celem wierzyciela jest uzyskanie tytułu wykonawczego w sądzie. Na jego mocy możliwe jest wszczęcie egzekucji komorniczej, co pozwala na skuteczniejsze wyegzekwowanie należności.

Jak uchronić się przed egzekucją komorniczą?

Przeczytaj

Metody windykacji polubownej – co może zrobić wierzyciel?

Działając polubownie, wierzyciel może podjąć szereg kroków, dzięki którym szansa na odzyskanie należnych środków znacząco wzrośnie.

Kontakt z osobą zadłużoną

Formy kontaktu wierzyciela z dłużnikiem nie zawsze przybierają tą samą postać. Czasem są to wiadomości telefoniczne, mailowe i listowne, w innych przypadkach zaś jest to próba rozmowy, aby dojść do porozumienia.

Co ważne, wierzyciel nie może kontaktować się z dłużnikiem w dowolny sposób, obowiązują go bowiem ograniczenia prawne i etyczne. Próby kontaktu nie mogą nosić znamion nękania, pogwałcenia prywatności lub naruszenia dóbr osobistych.

Wysyłanie wezwań do zapłaty

Przedsądowe wezwanie do zapłaty to pismo, którego celem jest poinformowanie dłużnika o bieżącym zobowiązaniu i skutkach dalszej zaległości w spłacie. Osoba zadłużona, która otrzymała taki dokument, zwykle ma ostatnią szansę na poprawę swojej sytuacji, zanim wierzyciel skieruje całość na drogę sądową.

Zignorowanie wezwania do zapłaty wiąże się zwykle z podjęciem przez wierzyciela kolejnych kroków, czyli ubiegania się o tytuł wykonawczy na drodze postępowania sądowego. To prowadzi bezpośrednio do egzekucji należności z udziałem komornika.

Umieszczenie wpisu do rejestru dłużników

Rejestry dłużników, takie jak bazy BIK i BIG, gromadzą informacje o zaległościach finansowych. Osoba zadłużona z negatywnymi wpisami ma znacznie niższą zdolność kredytową i mniejszą szansę na skorzystanie z kolejnych produktów finansowych. Mając to na uwadze, wierzyciele mogą umieścić wpis w stosownym rejestrze, aby zmotywować dłużnika do uregulowania swoich zobowiązań.

Negocjacje dłużnika z wierzycielem – czy mają sens?

Jednym z podstawowych polubownych działań przy egzekwowaniu należności są negocjacje. zwykle mają one miejsce z inicjatywy samego dłużnika, który stara się wypracować ugodę z wierzycielem, aby zmieni warunki spłaty na korzystniejsze. Może to odbyć się poprzez rozłożenie zobowiązania na mniejsze raty, a także poprzez umorzenie części lub całości.

Patrząc z perspektywy wierzyciela, negocjacje również mogą być korzystne, ponieważ pozwalają na uzyskanie kompromisu. Dłużnik otrzymuje bardziej dogodne warunki spłaty, a wierzyciel może odzyskać swoją należność. Z tego powodu zdarzają się sytuacje, w których inicjatorem negocjacji jest ta strona, wobec której istnieje roszczenie.

Jakie są skutki windykacji miękkiej dla dłużnika?

Dla dłużnika windykacja polubowna może mieć zarówno pozytywne, jak i negatywne skutki. Wszystko zależy od tego, jak odpowie on na działania windykacyjne i jaka będzie reakcja wierzyciela.

Pozytywne skutki windykacji polubownej:

• uniknięcie procesu sądowego – proces sądowy może prowadzić do egzekucji komorniczej i dodatkowych kosztów. Wykazując chęć do współpracy z wierzycielem i spłaty długu, można tego uniknąć.
• ochrona zdolności kredytowej – wpisy w bazach mogą skutecznie uniemożliwić skorzystanie z kolejnego kredytu lub pożyczki. Spłacając zobowiązanie lub dogadując się z wierzycielem, możemy szybciej wymazać wpisy z baz i uniknąć umieszczania kolejnych.
• możliwość negocjacji warunków – dłużnik może powołać się na swoją sytuację finansową, aby przekonać wierzyciela do zmiany warunków spłaty. Unikając kontaktu z wierzycielem, osoba zadłużona traci taką możliwość.

Negatywne skutki windykacji polubownej:

• ryzyko eskalacji – windykacja polubowna nie zawsze prowadzi do ugody i wygodnej spłaty zobowiązania. Brak odpowiedniej reakcji ze strony dłużnika może prowadzić do podjęcia kolejnych kroków, również na drodze sądowej.
• rosnące odsetki – ze względu na naliczanie odsetek za opóźnienie, wysokość zadłużenia wzrasta. Ma to miejsce również podczas windykacji polubownej.
• zmiana wierzyciela – nieskuteczne próby polubownej egzekucji należności mogą doprowadzić do sprzedaży długu. Kolejny wierzyciel może nie być skłonny do zawarcia ugody i również może przenieść sprawę na drogę sądową.

Windykacja zewnętrzna – inne sposoby na odzyskanie długu

Brak skuteczności w odzyskaniu długu nie musi oznaczać przeniesienia sprawy do sądu. Inną możliwością, jaką wierzyciel ma do rozważenia, jest windykacja zewnętrzna, czyli odbywająca się z udziałem innego podmiotu, np. firmy windykacyjnej. Tego typu działalności specjalizują się w skutecznej egzekucji należności, często proponując wierzycielowi odkupienie od niego długu.

Sprzedaż długu firmie windykacyjnej lub za pośrednictwem giełdy wierzytelności daje wierzycielowi możliwość odzyskania części utraconych środków. Dla dłużnika oznacza to natomiast zmianę wierzyciela, co najczęściej prowadzi do zmiany warunków spłaty zobowiązania.

Kiedy windykacja polubowna nie wystarcza?

W poszczególnych sytuacjach polubowne działania windykacyjne okażą się bezskuteczne, toteż konieczne będzie odzyskiwanie długu innymi metodami. Jest tak m.in. wtedy, gdy dłużnik odmawia współpracy bądź unika jakiegokolwiek kontaktu. Brak skuteczności działań motywuje wierzycieli do tego, aby pójść o krok dalej.

Inną sytuacją, w której windykacja polubowna nie będzie skuteczna, jest zbliżające się przedawnienie roszczenia. o ile do tego czasu dłużnik nie uzna istniejącego roszczenia, to skierowanie sprawy do sądu będzie jedynym skutecznym wyjściem. Wówczas bieg przedawnienia zostanie przerwany, a wierzyciel będzie mógł wystąpić o tytuł wykonawczy.

Źródła:

• https://www.mbank.pl/pomoc/trudnosci-ze-splata/windykacja-polubowna
• https://vindicat.pl/baza-wiedzy/na-czym-polega-windykacja-polubowna/