Mija 2024 rok – kolejny, trudny rok dla polskiego, jak i europejskiego rolnictwa. Rok bardzo dobrze charakteryzuje klamra z tytułu naszego artykułu. Zaczęliśmy go od fatalnej w skutkach próby wdrożenia Zielonego Ładu, a kończymy na równie złym rozwiązaniu, czyli podpisaniu przez Przewodniczącą Komisji Europejskiej umowy o wolnym handlu z krajami Ameryki Południowej (Mercosur). W międzyczasie, rok przyniósł nam także kolejną suszę, powódź, pogorszenie opłacalności produkcji rolniczej, ASF, chorobę niebieskiego języka, poczucie niepewności wśród rolników i obawy o swoją przyszłość.
Opłacalność produkcji rolniczej
Rok 2023 stał pod znakiem spadku opłacalności produkcji rolniczej. Ceny skupu płodów rolnych wróciły do stanów sprzed pandemii COVID oraz agresji Rosji na Ukrainę, podczas gdy ceny środków produkcji, w tym nawozów, środków ochrony roślin oraz energii pozostały na bardzo wysokim poziomie. Spowodowało to zdecydowany spadek rentowności większości kierunków produkcji rolniczej i brak perspektyw na szybką poprawę tej sytuacji. Niestety rok 2024 wygląda podobnie – stabilizacja na niskim poziomie. Przez prawie cały rok większość podstawowych kierunków produkcji rolniczej były na przysłowiowym „minusie”. Wyjątkiem były buraki, które przynosiły zysk plantatorom. We wrześniu br. przyjęliśmy z dużym niepokojem zapowiedzi dotyczące kontraktacji buraka cukrowego przez niektóre koncerny cukrownicze działające w Polsce na sezon 2025/2026. Koncerny zapowiedziały cenę 30 euro za tonę, która jest szokiem dla plantatorów buraka cukrowego. „Finalnie gwarantowane ceny w nowej kampanii wahają się od 28 euro/tonę do 33,5 euro/tonę korzeni o polaryzacji 16% – obawiamy się, iż Obniżka ceny r/r za buraka o 30 % to zapowiedź krachu w opłacalności uprawy buraka cukrowego – podkreślają eksperci WIR.
Od maja br. opłacalność zaczęła przynosić uprawa rzepaku, a od niedawna (listopad) choćby i pszenicy. Niestety nadal tragicznie wygląda sytuacja w przypadku kukurydzy na ziarno.
W poniżej tabeli wyniki finansowy uzyskiwany z 1 ha podstawowych kierunków produkcji liczony w 2024 roku:
Pszenica | Jęczmień jary | Kukurydza na ziarno | Rzepak | Burak cukrowy | |
Styczeń | -1114,92 | -1684,92 | -2992,59 | -337,30 | 3982,89 |
Luty | -1121,89 | -1676,28 | -3114,47 | -406,69 | 4587,38 |
Marzec | -1801,59 | -2042,42 | -4886,41 | -642,34 | 3648,16 |
Kwiecień | -1205,26 | -1643,99 | -5006,94 | -478,45 | 3518,86 |
Maj | -1158,22 | -1532,14 | -4979,41 | 24,11 | 3582,97 |
Czerwiec | -299,44 | -1291,44 | -4182,10 | 287,58 | 3704,10 |
Lipiec | -421,71 | -1497,21 | -4152,16 | 446,00 | 3763,08 |
Sierpień | -280,82 | -1427,87 | -4381,39 | 475,24 | 3750,35 |
Wrzesień | -168,19 | -1084,24 | -3086,08 | 616,76 | 3597,80 |
Październik | -28,38 | -874,18 | -3316,07 | 759,83 | 3338,56 |
Listopad | 155,71 | -809,14 | -3044,94 | 1220,76 | 3325,07 |
Grudzień | 266,14 | -726,39 | -2980,06 | 1115,93 | 3282,39 |
Źródło: WIR