Wycofanie flufenacetu – co to oznacza dla jesiennej ochrony zbóż?

Wycofanie flufenacetu z rynku to jedna z najistotniejszych zmian w technologii ochrony roślin ostatnich lat. Substancja ta, powszechnie wykorzystywana w jesiennej ochronie zbóż, przestanie być dostępna w obrocie i stosowaniu w ściśle określonych terminach.

Decyzja o zakończeniu stosowania tej substancji zmusza rolników do szybkiej reakcji – przemyślenia planów zabiegów herbicydowych, zaopatrzenia się w produkty, które mogą być jeszcze legalnie stosowane, oraz analizy dostępnych alternatyw technologicznych. O tym, co się zmienia i jak się przygotować, rozmawiamy z dr. inż. Markiem Reichem Managerem ds. Rozwoju Nowych Produktów PUH Chemirol Sp. z o.o.

Skala stosowania i znaczenie flufenacetu

Redakcja:
Flufenacet przez lata był fundamentem jesiennej ochrony zbóż. Dlaczego znika z rynku i co to oznacza dla producentów zbóż?

Dr inż. Marek Reich:
Wycofanie flufenacetu to skutek decyzji regulacyjnej na poziomie Unii Europejskiej. W efekcie tej zmiany konieczne będzie wyłączenie z użytkowania szerokiej grupy produktów zawierających tę substancję czynną. Dla producentów zbóż oznacza to konieczność modyfikacji przyjętych dotąd technologii jesiennej ochrony.

Jak powszechnie stosowany był flufenacet w Polsce? Jakie znaczenie ma ta zmiana w skali całego rynku?

To była jedna z kluczowych substancji w ochronie zbóż ozimych – zarówno pod względem powierzchni stosowania, jak i liczby produktów. Szacunkowo choćby 40–50% powierzchni upraw pszenicy ozimej było chronionych środkami zawierającymi flufenacet. Przykładem może być jeden z naszych produktów bardzo ceniony przez rolników – Cezaro 574 SC stosowany z powodzeniem na setkach tysięcy hektarów rocznie.

Kalendarz i konsekwencje dla użytkowników

Jakie terminy wycofania są najważniejsze z punktu widzenia rolnika? Do kiedy można kupować i stosować produkty z flufenacetem?

Najpierw należy rozróżnić dwa pojęcia. Po pierwsze, środki ochrony roślin zawierające flufenacet mogą być wprowadzane do obrotu (czyli trafiać do dystrybutorów) tylko do 10 grudnia 2025 r. Po drugie – to, co zostało wcześniej wprowadzone, może być sprzedawane i dystrybuowane do gospodarstw do 10 października 2026 r. Ostateczny termin legalnego stosowania, przechowywania i utylizacji przypada na 10 grudnia 2026 r.

Jednak w praktyce oznacza to, iż sezon 2025 jest ostatnim, w którym mamy pewność produkty z flufenacetem są powszechnie dostępne. Później możemy opierać się tylko na zapasach magazynowych, a trudno dziś oszacować ich saklę.

Co po wycofaniu flufenacetu? Praktyczne możliwości i rozwiązania

Co sprawiało, iż flufenacet był tak skuteczny w zabiegach jesiennych?

To substancja doglebowa, która działa na chwasty w momencie ich kiełkowania – poprzez pobieranie przez hypokotyl i system korzeniowy. Zapewniała długotrwałą ochronę, działając również na chwasty wschodzące wtórnie po aplikacji. Działała niezależnie od tego, czy chwasty zdążyły się rozwinąć – co zwiększało elastyczność zabiegów i ich skuteczność w warunkach zmiennej pogody.

Flufenacet należy do grupy oksyacetamidów – rzadko reprezentowanej wśród środków ochrony roślin dostępnych na rynku. Z tego względu jego wycofanie oznacza ograniczenie dostępnych opcji w tym konkretnym segmencie chemicznym.

Jakie będą praktyczne konsekwencje wycofania tej substancji dla gospodarstw? Czy są dostępne alternatywy?

Zastępowanie flufenacetu innymi substancjami czynnymi, które działają wyłącznie nalistnie, może wiązać się z koniecznością wykonania dodatkowych zabiegów poprawkowych – szczególnie w warunkach opóźnionych lub nierównomiernych wschodów chwastów. w tej chwili dostępne substancje nie zawsze oferują identyczną skuteczność w zakresie długotrwałego działania doglebowego, dlatego planowanie technologii wymaga większej precyzji i wyprzedzenia.

Czy w Chemirolu są jeszcze dostępne produkty z flufenacetem?

Tak. W naszej ofercie znajdują się dwa produkty zawierające flufenacet. Cezaro 574 SC – herbicyd zawierający flufenacet, diflufenikan i florasulam. To gotowa mieszanina do powschodowego stosowania w zbożach ozimych, o działaniu doglebowym i nalistnym. Zapewnia szerokie spektrum działania. Kompleksowo zwalcza zarówno chwasty jednoliścienne (miotła, wyczyniec), jak i najpopularniejsze chwasty dwuliścienne występujące na polskich polach (m.in. przytulia czepna, chaber bławatek, mak polny, fiołek polny, przetaczniki, chwasty rumianowate.

Drugi z produktów to Cevino 500 SC – „czysty” flufenacet w wysokim stężeniu. Używamy go do tworzenia własnych mieszanin zbiornikowych. Daje elastyczność w doborze partnerów w zależności od potrzeb polowych.

Jakie strategie warto przyjąć, planując ochronę zbóż ozimych na sezony 2025 i 2026?

Najważniejsze to nie odkładać decyzji na ostatnią chwilę. To ostatni sezon, w którym środki z flufenacetem będą dostępne w sprzedaży w szerszej skali. Warto już teraz rozważyć zakup produktów i opracować technologię ochrony wspólnie z doradcą, by uniknąć sytuacji, gdy ograniczona dostępność zmusi do nagłej i kosztownej reorganizacji programu zabiegów.

Dziękuję za rozmowę.

Flufenacet wypada z gry – podsumowanie

Podsumowując, z dniem 10 grudnia 2025 r. zakończy się możliwość wprowadzania do obrotu środków ochrony roślin zawierających flufenacet. Produkty, które trafiły do handlu przed tą datą, będą mogły być sprzedawane i dystrybuowane do 10 października 2026 r., a stosowane – najpóźniej do 10 grudnia 2026 r.

W praktyce oznacza to, iż sezon jesienny 2025 będzie ostatnim okresem, w którym środki z flufenacetem będą szeroko dostępne w sieci sprzedaży. Dlatego w kolejnym roku w magazynach może brakować tych produktów. Rolnicy planujący ochronę zbóż ozimych powinni wziąć pod uwagę zarówno te terminy, jak i konieczność dostosowania technologii zabiegów herbicydowych do zmieniających się uwarunkowań.