Zamiana gruntów pod CPK. Szansa dla rolników na kontynuację działalności

Centralny Port Komunikacyjny (CPK) budzi wiele emocji wśród rolników, zwłaszcza tych, których gospodarstwa obejmą inwestycje. Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa (KOWR) wprowadził możliwość zamiany nieruchomości z terenów objętych Decyzją Lokalizacyjną CPK na grunty z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa. To realna szansa, aby rolnicy mogli dalej prowadzić swoje gospodarstwa.

Zamiana gruntów pod CPK – szansa dla rolników na kontynuację działalności

Nowe przepisy w życie

Na początku września 2025 r. weszło w życie znowelizowane rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, określające warunki i tryb zamiany nieruchomości. Dzięki temu wnioski można składać bezpośrednio do KOWR, co uprości procedury dla rolników zainteresowanych gruntami zamiennymi.

Najważniejsze zasady:

• Zamiana może dotyczyć nieruchomości położonych w gminach wskazanych przy CPK,
• Oddziały Terenowe KOWR przyjmują i rozpatrują wnioski,
• Do wniosku należy dołączyć m.in.: dokumenty własności, wypis i wyrys z ewidencji gruntów, zaświadczenie o przeznaczeniu nieruchomości oraz informacje o wartości nieruchomości (operat szacunkowy, jeżeli sporządzony w ostatnich 2 latach).

Jak wygląda procedura?

Proces zamiany składa się z kilku etapów:

1. Analiza przez Oddział Terenowy KOWR możliwości zaoferowania nieruchomości zamiennej,
2. Opinia spółki CPK w przypadku gruntów położonych w gminach związanych z inwestycją,
3. Weryfikacja stanu prawnego i faktycznego nieruchomości oraz przygotowanie operatów szacunkowych,
4. Porównanie wartości nieruchomości i ustalenie wysokości dopłaty (maksymalnie 30%),
5. Zawarcie umowy w formie aktu notarialnego i wydanie nieruchomości na podstawie protokołów zdawczo-odbiorczych.

Ważne informacje dla rolników

• Zamianie podlegają wyłącznie nieruchomości wolne od obciążeń, z wyjątkiem służebności,
• Informacje o dostępnych gruntach znajdują się na stronie: erolnik.gov.pl,
• Różnica wartości nieruchomości zamienianych nie może przekraczać 30% wartości nieruchomości droższej,
• KOWR sporządza wykaz gruntów przeznaczonych do zamiany i ogłasza go w miejscowościach w zwyczajowo przyjęty sposób.

Dlaczego to ważne dla rolników?

Prezes Wielkopolskiej Izby Rolniczej (WIR), Mieczysław Łuczak, od początku zabiegał o wprowadzenie takich rozwiązań. Podkreślał, iż rolnicza własność i gospodarstwo są bezcenne, a samorząd nie sprzeciwia się inwestycjom CPK, ale chce chronić interesy rolników.

W Wielkopolsce, gdzie „głód ziemi” jest ogromny, a podaż gruntów prywatnych nie zaspokaja popytu, możliwość uzyskania gruntów z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa daje realną szansę na kontynuację działalności rolniczej.

Podsumowanie

Nowe przepisy o zamianie gruntów pod CPK to konkretna możliwość dla rolników, którzy stoją w obliczu wywłaszczeń. Dzięki nim można:

• zabezpieczyć ciągłość gospodarstwa,
• uzyskać grunty zamienne w preferencyjnych warunkach,
• kontynuować działalność rolniczą choćby w trudnych lokalizacjach objętych inwestycją CPK.

Dla wielu rolników w Wielkopolsce i innych regionach kraju to realna szansa na zachowanie własności i bezpieczeństwa produkcji rolnej.