6 miesięcy temu
Ceny maszyn rolniczych i urządzeń są w tej chwili bardzo wysokie. Do tego z miesiąca na miesiąc coraz wyższe. Zakup nowego sprzętu rolniczego staje się dla rolników prawdziwym wyzwaniem. Czy coś się zmieni na korzyść rolników w najbliższym czasie? Sprawdzamy…
Ze względu na obecne ceny maszyn rolniczych doposażanie gospodarstw w nowoczesne rozwiązania, ułatwiające przestrzeganie coraz bardziej restrykcyjnych przepisów unijnych staje się mało realne. Jak długo potrwa jeszcze taka sytuacja?
Zakup nowoczesnych maszyn — koniecznością, a nie fanaberią
Obecnie posiadanie nowoczesnych, bardzo wydajnych, funkcjonalnych i zaawansowanych technologicznie maszyn ma wpływ na istotną poprawę efektywności produkcji. Generalnie daje możliwość zwiększenia skali działalności rolniczej. Użytkowanie takich maszyn w swoim gospodarstwie rolnym w sytuacji rosnącej presji konkurencyjnej stało się niemal koniecznością.
Dlatego też rolnicy inwestowali, gdyż od wielu lat tempo wzrostu cen maszyn i urządzeń rolniczych na krajowym rynku było raczej przeciętne na tle innych środków produkcji. Jednak niemal z roku na rok stawało się coraz szybsze. Przykładowo w latach 2015–2020 średnioroczne podwyżki cen według GUS wynosiły od 0,6% do 3,8%. Od 2021 r. dynamika wzrostu cen zauważalnie się jednak zwiększyła.
Przyspieszenie tempa wzrostu ceny maszyn rolniczych — od kiedy?
Z analiz IERiGŻ PIB wynika, iż w 2021 r. średnioroczny wzrost cen na rynku nowych maszyn był zdecydowanie większy niż w latach poprzednich. Ściślej mówiąc, wyniósł 10,3% r./r. W 2022 r., pod wpływem m.in. dalszych podwyżek cen stali, tempo wzrostu cen sprzętu rolniczego jeszcze bardziej przyspieszyło. Średnioroczne podwyżki cen wyniosły przeciętnie niemal 27%. W przypadku niektórych środków mechanizacji rolnictwa tempo wzrostu cen było jednak zdecydowanie szybsze. Wśród analizowanego sprzętu rolniczego znalazły się takie, jak np. kultywatory i owijarki do bel, które podrożały wówczas o ponad 40% r./r.
Spadał popytu a mimo to ceny maszyn rolniczych w 2023 r. przez cały czas rosły
Wyraźne pogorszenie koniunktury na podstawowych rynkach rolnych, utrzymująca się zwiększona niepewność związana z prowadzeniem działalności rolniczej oraz stosunkowo wysokie stopy procentowe zdecydowanie nie sprzyjały inwestowaniu w nowe maszyny i urządzenia rolnicze w 2023 r. Mniejszy popyt nie zatrzymał jednak dalszych podwyżek cen. Przyczynił się jednak do spowolnienia tempa ich wzrostu. Z analiz IERiGŻ PIB wynika, iż maszyny rolnicze podrożały w 2023 r. średnio o kolejne 17% r./r.
A jakie są ceny maszyn rolniczych w 2024?
W styczniu br. ceny maszyn rolniczych przez cały czas rosły. Jednak odbywało się to w tempie wolniejszym niż w analogicznym miesiącu w latach 2022–2023. Sprzęt rolniczy był średnio o prawie 10% droższy niż rok wcześniej. Co więcej, była to jedna z najszybciej drożejących grup środków produkcji dla rolnictwa w tym okresie. Najbardziej w ujęciu rocznym, bo o co najmniej 15%, podrożały m.in. kombajny i sadzarki do ziemniaków, siewniki zbożowe, zestawy uprawowo-siewne oraz rozsiewacze nawozów.
W ciągu 3 ostatnich lat ceny niektórych maszyn rolniczych wzrosły 2-krotnie
Systematyczne zauważalne podwyżki cen sprzętu rolniczego obserwowane w ostatnich latach spowodowały, iż w styczniu 2024 r. maszyny i urządzenia rolnicze były średnio o około 67% droższe niż 3 lata wcześniej. Ceny niektórych analizowanych maszyn rolniczych, np. kultywatorów i kombajnów do ziemniaków choćby się podwoiły.
Dla porównania w tym samym czasie ceny skupu pszenicy zmalały. Podczas gdy wówczas kukurydzy wzrosły o 4,2%, mleka o 38,7%, żywca wieprzowego o 78,0%, a ziemniaków zwiększyły się ponad 2,5-krotnie.
Relacje cen maszyn rolniczych do cen produktów rolnych — było/jest
Relacje cen nowych maszyn rolniczych do cen skupu podstawowych produktów rolnych były w styczniu 2024 r. gorsze niż rok wcześniej. Przykładowo producent rolny w styczniu br. na zakup nowego siewnika zbożowego musiał przeznaczyć równowartość 47,3 tony pszenicy lub 195 hl mleka.
Natomiast rok wcześniej musiał na ten cel przeznaczyć 26,5 ton pszenicy lub 145 hl mleka. Było to zatem zdecydowanie mniej r./r. Z kolei 3 lata wcześniej było to odpowiednio 24,7 tony pszenicy oraz 145 hl mleka.
Z powyższego zestawienia wynika, iż w styczniu 2024 r. siewnik zbożowy zauważalnie podrożał względem pszenicy i mleka. Analogiczne nioski dotyczą, zarówno porównania z rokiem 2023, jak również do stycznia 2021 r.
Co nas czeka w kolejnych miesiącach 2024 r. pod kątem ceny urządzeń dla rolnictwa?
Według mnie popyt na sprzęt rolniczy będzie w kolejnych miesiącach prawdopodobnie przez cały czas niższy niż w latach poprzednich. Powodem jest wyraźne pogorszenia relacji cen maszyn rolniczych do cen zdecydowanej większości podstawowych produktów rolnych sprzedawanych przez rolników. Ten istotny czynnik powinien hamować dalsze wzrosty cen. Z analiz zmian cen sprzętu rolniczego w latach ubiegłych wynika, iż najszybsze tempo podwyżek cen było obserwowane zwykle w pierwszych 2–3 miesiącach roku. Niewykluczone zatem, iż już w najbliższych miesiącach ceny nowych maszyn rolniczych przestaną rosnąć lub choćby zaczną nieznacznie maleć.
