
Polskie rolnictwo walczy z narastającą biurokracją. Zamiast realnego wsparcia, rolnicy otrzymują kolejne obowiązki, formularze i kontrole, które pochłaniają czas i zasoby. Czy biurokracja w rolnictwie to największy wróg polskich gospodarstw? A może są jeszcze szanse na uproszczenie przepisów?
Rolnicy, czyli główni gwaranci bezpieczeństwa żywnościowego zmagają się na co dzień z przeszkodami, których źródłem jest nie tylko rynek czy pogoda, ale także krajowe i unijne przepisy. Biurokracja w rolnictwie osiąga poziom, który utrudnia rozwój gospodarstw i obniżają ich dochodowość. Czy ten problem da się jeszcze rozwiązać?
Biurokracja w rolnictwie — rosnąca przeszkoda dla wielu gospodarstw
Inicjatywa Warsaw Enterprise Institute w koalicji z ekspertami rolnymi przygotowała raport ,,21 postulatów dla polskiego rolnictwa”, który ma na celu zwrócenie uwagi na problemy, z jakimi na co dzień borykają się rolnicy.
Rolnicy to przedsiębiorcy, którzy zasługują na swobodę i uczciwe traktowanie, a nie na kolejne biurokratyczne absurdy. Nasz pakiet to krok w stronę nowoczesnego, konkurencyjnego rolnictwa, które może być jednym z filarów polskiej gospodarki – mówił Sebastian Stodolak, wiceprezes Warsaw Enterprise Institute.
W przeciwieństwie do wielu firm, gospodarstwa rolne, szczególnie rodzinne nie mają środków finansowych na prowadzenie rozdmuchanej administracji. Rolnicy muszą samodzielnie pokonać biurokrację w rolnictwie bez względu na wiek czy możliwości organizacyjne. Rolnikom może być coraz trudniej prowadzić działalność rolniczą, o ile nie zostaną wprowadzone zmiany w zakresie biurokracji w rolnictwie.
Jakie są problemy polskiego rolnictwa? Jeden z nich to biurokracja
Biurokracja w rolnictwie nie zmniejsza się, ale stale się rozwija, zwiększając ilość obciążeń administracyjnych nakładanych na rolników. Polskie rolnictwo również w wymiarze ogólnoeuropejskim pozostaje poza inicjatywami deregulacyjnymi. Pomimo tego, iż zamiary deregulacji w rolnictwie ogłoszono na szczycie Rady Europejskiej w lutym 2024 roku.
Przewodnicząca Komisji Europejskiej zobowiązała się do przeprowadzenia dogłębnej analizy obciążeń administracyjnych spoczywających na barkach rolników. Ocena miała skupić się na obciążeniach administracyjnych rolnictwa wynikających z ram regulacyjnych UE, a także z przepisów krajowych. Jak na razie deklaracje te pozostały wyłącznie na papierze – informuje Warsaw Enterprise Institute.

Biurokracja w rolnictwie hamuje rozwój gospodarstw rolnych, które muszą pokonać liczne bariery biurokratyczne i proceduralne.
fot. Canva
Biurokracja w rolnictwie musi się skończyć — czas na zmiany
Obowiązujące nadmierne regulacje, brak elastyczności w przystosowaniu praw UE, oraz uciążliwe procedury administracyjne hamują rozwój gospodarstw. Dlatego autorzy raportu domagają się wprowadzenia pilnych zmian, proponując listę 21 postulatów (haseł) dla wolności rolnictwa:
1. Uwolnić wiatraki antyprzymrozkowe z gąszcza absurdów budowlanych,
2. Barwione paliwo rolnicze z obniżoną akcyzą,
3. Zezwolenie na sprzedaż ziemi przed upływem 5 lat od daty zakupu,
4. Zalegalizować agro-drony, nowoczesne rolnictwo wymaga nowoczesnego prawa,
5. Zlikwidować zbędny obowiązek zgłaszania padnięcia zwierząt,
6. Znieść kary dla rolników za pobór wody dla zwierząt z własnej studni,
7. Umożliwić szerszą dywersyfikację upraw,
8. Działania w ramach eko-schematów,
9. Zlikwidować „rejestrologię”, czyli uprościć formularze, skrócić wnioski, cyfryzować procedury,
10. Obowiązkowa ocena ex ante i ex post przepisów rolnych. Wprowadzenie zasady „najpierw policz, potem reguluj”,
11. Stworzyć jedną instytucję kontroli żywności, zamiast czterech urzędów na karku,
12. Zatrzymać niebezpieczne zjawisko gold-platingu, czyli nadinterpretacji przepisów z UE,
13. Uprościć i odformalizować wszystkie urzędowe formularze i procedury,
14. Znieść nadmierne obowiązki administracyjne dla drobnych rolników,
15. Ograniczyć możliwość blokowania inwestycji przez organizacje ekologiczne,
16. Znieść sztuczne ograniczenia w działalności pozarolniczej rolników,
17. Wprowadzić obowiązek oceny skutków regulacji (OSR) dla Zielonego Ładu i ESG,
18. Ujednolicić interpretacje przepisów rolnych,
19. Skrócić i uprościć procedury zmiany przeznaczenia i nabycia gruntów,
20. Zliberalizować ubój rytualny,
21. Ograniczyć obowiązki i wymogi dla ogrodnictwa.
Ponadto, autorzy raportu zachęcają do podpisania petycji – „Uwolnijmy polskich rolników od biurokratycznej pańszczyzny! Stop nadregulacji rolnictwa!”.
Źródło: Warsaw Enterprise Institute; Federacja Rolna