Czym odchwaszczać słonecznik przedwschodowo – środki doglebowe

Ochrona słonecznika przed chwastami jest zabiegiem koniecznym. Dlatego warto zrobić to dobrze już na samym początku czyli zaraz po jego siewie.

Plantacja słonecznika podobnie jak inne uprawy roślin jarych, jest szczególnie narażona już w momencie siewu na zagrożenie związane z konkurencyjnym oddziaływaniem różnych gatunków chwastów.

Największe wyzwanie dla powodzenia uprawy tego gatunku, stanowią chwasty dwuliścienne roczne, takie jak: komosa biała, szarłat szorstki, rdestówka powojowata, rumianowate, fiołki oraz niektóre wieloletnie, np. ostrożeń polny czy skrzyp polny. A z chwastów jednoliściennych rocznych: chwastnica jednostronna czy włośnice natomiast z wieloletnich, np. perz adekwatny.

Obecnie plantator ma do dyspozycji 6 „klasycznych” s.cz. herbicydów, które może z powodzeniem zastosować na plantacji słonecznika w terminie przedwschodowym doglebowym do efektywnego ograniczenia zarówno chwastów jednoliściennych jak i dwuliściennych.

Herbicydy zawierające pojedynczą s.cz. (jednoskładnikowe)

Pendimetalina (np. Activus 400 SC, Pendigan Strong 400 SC, Picus oraz Aquatoro, Aquatos, Stomp Aqua 455 CS, Stopendi 455 CS, Uni Aqua 455 CS).

Trzy pierwsze herbicydy w dawce 4,0 l/ha, można zastosować tuż po siewie aż do fazy gdy liścienie słonecznika przebijają się na powierzchnię gleby (BBCH 00-09). Natomiast pięć pozostałych preparatów stosuje się w dawce 2,6 l/ha w bardzo krótkim przedziale czasowym, tj. bezpośrednio po siewie słonecznika (jednak nie później jak do 5 dni), na glebę wolną od chwastów (BBCH 00-01).

Pendimetalina pobierana jest głównie przez korzenie i części nadziemne chwastów. Najskuteczniej zwalcza chwasty w okresie ich kiełkowania i wschodów.

Chwasty jednoliścienne są zwalczane do fazy pierwszego lub do początku drugiego liścia, a chwasty dwuliścienne do fazy dwóch liści adekwatnych. Stosując pendimetalinę można skutecznie ograniczyć występowanie takich gatunków chwastów jak: chwastnica jednostronna, wiechlina roczna, fiołek polny, fiolek trójbarwny, gwiazdnica pospolita, jasnota różowa, komosa biała, pokrzywa żegawka, psianka czarna, przetacznik perski, rdest ptasi, rdest plamisty, rzodkiew świrzepa, rumian polny, maruna bezwonna, tasznik pospolity. Natomiast średnio wrażliwe są: bodziszek drobny, gorczyca polna, iglica pospolita, jasnota purpurowa, pokrzywa zwyczajna, poziewnik szorstki, przytulia czepna, rdestówka powojowata, rumianek pospolity, szarłat szorstki, tobołki polne.

Prosulfokarb (np. Amstaf 800 EC, Baset 800 EC, Boxer 800 EC, Clayton Heed 800 EC, Fantasia 800 EC, Krum 800, Lees 800 EC, Mahak 800, Spannit 800 EC, Takoba 800 EC, Tiara 800 EC).

Herbicydy na bazie prosulfokarbu można stosować do 3 dni po siewie słonecznika (BBCH 00-02). Prosulfokarb pobierany jest przez chwasty w ciągu 1 godziny od momentu zastosowania, a opady deszczu występujące po tym terminie nie obniżają skuteczności działania środka. Optymalnym terminem stosowania jest okres przed wschodami i wcześnie po wschodach chwastów do ich wczesnych faz rozwojowych.

Dawka maksymalna wynosząca 4,0 l/ha skutecznie eliminuje takie chwasty jak: miotła zbożowa, gwiazdnica pospolita, jasnota purpurowa, komosa biała, przetacznik bluszczykowy, przetacznik perski, przytulia czepna. Natomiast preparaty te w stopniu średnim ograniczają wiechlinę roczną, fiołka polnego, mak polny, rdestówkę powojowatą i rumianek pospolity.

Aklonifen (np. Bandur 600 SC, Bingo 600 SC, Chandor, Chanon 600, Proclus, Profi Aclo 600 SC, Shango, Uni Band 600 SC).

Preparaty na bazie tej substancji można stosować bezpośrednio po siewie, ale nie później niż tydzień przed wschodami słonecznika (BBCH 00-08).

Aklonifen stosowany doglebowo, tworzący po aplikacji na jej powierzchni jednolitą powłokę. Pobierany jest poprzez liścienie oraz koleoptyl chwastów. Najlepiej działa na chwasty w trakcie ich kiełkowania i wschodów, gdy chwasty znajdują się w fazie liścieni. W roślinie blokuje wytwarzanie chlorofilu. Substancja ta pozostaje aktywna jeszcze przez kolejne 2-3 miesiące po zabiegu, w związku z czym skutecznie ogranicza tzw. zachwaszczenie wtórne.

Maksymalna zalecana dawka 3,0 l/ha skutecznie zwalcza takie gatunki chwastów jak: chwastnica jednostronna, palusznik krwawy, wiechlina roczna, fiołek polny, gwiazdnica pospolita, komosa biała, łobody, maruna nadmorska, ostrożeń polny, poziewnik szorstki, przytulia czepna, rumian polny, rdest plamisty, rzodkiew świrzepa, samosiewy rzepaku, szarłat szorstki, szczyr roczny, tobołki polne, żółtlica drobnokwiatowa. Natomiast w stopniu średnim zwalczane są tylko dwa gatunki, tj. rdestówkę powojowatą i rdest ptasi.

Metobromuron (np. Fresco 400 SC, Inigo 500 SC, Luptic 500 SC, Mandryl, Meto4herbi 500 SC, Metobrom 500 SC, Metobrom Plus 500 SC, Pro-Metobro 500 SC, Proman 500 SC, Soleto 500 SC, Torrent 500 SC).

Metobromuron pobierany jest przez korzenie i działa skutecznie na chwasty od fazy ich kiełkowania do fazy rozety.

Aplikując herbicydy zawierające tę s.cz., w dawce maksymalnej zalecanej (3,0 l/ha), bezpośrednio po siewie (najlepiej w ciągu 5 dni po siewie), ale nie później niż tydzień przed wschodami słonecznika (BBCH 00-08), można skutecznie ograniczyć, takie gatunki chwastów jak: owies głuchy, wiechlina roczna, dymnica pospolita, fiołek polny, gorczyca polna, gwiazdnica pospolita, jasnota purpurowa, komosa biała, krzywoszyj polny, maruna bezwonna, poziewnik szorstki, przetacznik perski, rdest kolankowy, rdest ptasi, samosiewy rzepaku, starzec zwyczajny, szarłat szorstki, tasznik pospolity, tobołki polne i żółtlica drobnokwiatowa. Natomiast średnio wrażliwe na działanie tej substancji są takie chwasty jak: chwastnica jednostronna, bodziszek drobny, przytulia czepna, psianka czarna, rdestówka powojowata, rdest plamisty, rdest powojowy oraz szczyr roczny.

Herbicydy zawierające po dwie s.cz. (dwuskładnikowe)

Dimetenamid-P + pendimetalina (np. Dimetic Duo 462,5 EC, Hegal P, Spectrum Plus, Tupana, Verres 462,5 EC, Wing P 462,5 EC, Wingcare, Winpendi 462,5 EC).

Środki te zawierają dwie s.cz., o różnym mechanizmie działania. Dimetenamid-P zaliczany jest do inhibitorów biosyntezy kwasów tłuszczowych o długich łańcuchach. Do rośliny przenika przez korzenie i hypokotyl, powodując zamieranie chwastów podczas ich kiełkowania lub w fazie siewki.

Natomiast pendimetalina hamuje tworzenie mikrotubuli w wyniku czego dochodzi do zahamowania podziału i procesów elongacji komórek. Preparaty zawierające te dwie s.cz., pobierane są przez korzenie i liścienie chwastów. Po ich zastosowaniu nie dochodzi do wschodów chwastów lub po ich wschodach następuje szybkie zamierania w fazie siewki.

Preparaty te zaleca się stosować w dawce maksymalnej wynoszącej 4,0 l/ha, bezpośrednio po siewie ale tuż przed wschodami słonecznika (BBCH 00-09). Herbicydy te skutecznie zwalczają takie gatunki jak: chwastnica jednostronna, gwiazdnica pospolita, komosa biała, przytulia czepna, rdest ptasi i tobołki polne. Natomiast średnio wrażliwe na działanie tych preparatów są trzy gatunki chwastów, tj. fiołek polny, rdest powojowy i rumian polny.

Prosulfokarb + diflufenikan (np. Jura Max). Środek ten zawiera dwie substancje czynne o odmiennym mechanizmie działania.

Prosulfokarb zaliczany jest do substancji blokujących syntezę kwasów tłuszczowych o długich łańcuchach. Działa aktywnie na chwasty w okresie ich kiełkowania, co powoduje brak ich wschodów lub też wytwarzanie zdeformowanych kiełków czy młodych siewek, które bardzo gwałtownie zamierają.

Natomiast diflufenikan jest substancją o działaniu kontaktowym (w niewielkim stopniu przemieszczającą się w roślinie), zaliczaną do inhibitorów biosyntezy karotenoidów, barwników biorących udział w procesie fotosyntezy. Brak tych struktur powoduje zbielenie tkanek liści i rozpad komórek, co szczególnie jest widoczne w przypadku nowych tkanek (młodych liści|).

Diflufenikan po zastosowaniu pozostaje przez dłuższy czas na powierzchni gleby wytwarzając cienką warstwę, która działa kontaktowo na wschodzące młode, aktywnie rosnące chwasty. Pobierany jest przez chwasty w okresie kiełkowania głównie przez liścienie, liście i częściowo przez korzenie. Diflufenikan najlepiej działa na młode, aktywnie rosnące chwasty, zapewniając ochronę do 8 tygodni po zastosowaniu.

Herbicyd Jura Max można stosować zaraz po siewie oraz w fazie kiełkowania nasion słonecznika (BBCH00-09). Maksymalna zalecana dawka dla jednorazowego zastosowania wynosi 3,2 l/ha. Preparat ten dobrze zwalczane takie chwasty jak: miotła zbożowa i wiechlina roczna oraz bodziszek drobny, fiołek polny, gwiazdnica pospolita, jasnota purpurowa, mak polny, poziewnik szorstki, przetacznik bluszczykowy, przetacznik perski, przytulia czepna, szarłat szorstki, tobołki polne. Natomiast średnią wrażliwością na działanie tego duetu, wykazują się takie chwasty jak: chwastnica jednostronna, wyczyniec polny, dymnica pospolita, komosa biała, maruna nadmorska i psianka czarna.