Długotrwała choroba a zwolnienie lekarski L4

Pracownicy zatrudnieni w oparciu o umowę o pracę mogą korzystać z wielu benefitów. Wśród nich mamy choćby możliwość skorzystania z płatnego zwolnienia lekarskiego. Zwykle nazywamy je skrótem – L4. Czy jest jakiś limit czasu, jak długo możemy korzystać z takiego przywileju? Tematem dzisiejszego poradnika jest długotrwała choroba a zwolnienie lekarskie. Czy długotrwała choroba może być powodem do skorzystania ze zwolnienia od obowiązków w pracy? A czy po powrocie do pracy powinniśmy się obawiać zwolnienia z pracy? Czy pracownik podlega jakiejś ochronie? Zapraszamy do lektury.

Zwolnienie lekarskie i długotrwała choroba

Może być wiele przyczyn pojawienia się czasowej niezdolności do pracy. Jednym z nich może być choroba. Po udaniu się do lekarza i przeprowadzeniu badania (choć dziś możliwe są też konsultacje telefoniczne) powinniśmy wtedy otrzymać zaświadczenie lekarskie. To ono jest podstawą do skorzystania z czasowego zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy.

Długość zwolnienia lekarskiego zależy od kilku czynników. Liczy się stan pacjenta, a także zalecenia lekarza. Mogą być związane m.in. z koniecznością rehabilitacji, czy przechodzeniem choroby zakaźnej. Możemy wyróżnić kilka rodzajów zwolnienia:

• standardowe zwolnienie (L4), które trwa maksymalnie do 182 dni w ciągu roku kalendarzowego. Możliwe jest kilkukrotne wystawienia zwolnienia w związku z tą samą chorobą, jeżeli stan zdrowia pracownika tego wymaga
• szczególne choroby i związane z nimi zwolnienie – to choćby gruźlica, czy inne choroby zakaźne. Również choroby występujące w ciąży zaliczamy do “niestandardowych’ przyczyn wystawienia zwolnienia. Może być ono dłuższe – trwa do 270 dni w ciągu roku kalendarzowego

Przez pierwsze 33 dni zwolnienia chorobowego w ciągu roku kalendarzowego otrzymujemy wynagrodzenie chorobowe. Wypłaca go pracodawca, chyba, iż przedsiębiorstwo spełnia określone warunki (np. zatrudnia kilka osób). Od 34. dnia w danym roku kalendarzowym obowiązek wypłaty pieniędzy przejmuje Zakład Ubezpieczeń Społecznych. W przypadku pracowników, którzy ukończyli 50. rok życia, ZUS wypłaca środki już po 14-tym dniu zwolnienia lekarskiego.

Czy dostanę więcej biorąc zwolnienie lekarskie na weekend?

Co dzieje się po przekroczeniu limitu zwolnienia w danym roku?

Niektórzy pracownicy są niezdolni do pracy ponad 182 (lub 270) dni w danym roku kalendarzowym. jeżeli wystąpi taka sytuacja, nie mają już prawa do zasiłku chorobowego. W tej sytuacji możemy natomiast skorzystać ze świadczenia rehabilitacyjnego – przez kolejne 12 miesięcy.

Aby otrzymać świadczenie rehabilitacyjne, lekarz musi stwierdzić odpowiedni stan zdrowia pracownika. Musi rokować powrotem do stanu pozwalającego wrócić do pracy.

Kto określa długość zwolnienia lekarskiego?

To, jak długo pracownik przebywa na zwolnieniu, określ lekarz. Pracodawca, jak i Zakład Ubezpieczeń Społecznych mają natomiast prawo do skontrolowania, czy zwolnienie zostało wystawione prawidłowo.

Możliwe jest też przeprowadzenie kontroli pracownika na zwolnieniu lekarskim. Dotyczy to jednak przede wszystkim sytuacji, gdy lekarz zaleci pozostanie w domu (tzw. “L4 leżące”). Pracownik musi się również stosować do pozostałych zaleceń lekarskich – związanych z odpowiednim leczeniem i postępowaniem. W przypadku jakichkolwiek naruszeń, pracodawca lub ZUS mogą ubiegać się o odebranie świadczenia chorobowego.

Długotrwała choroba a zwolnienie z pracy

Niektórzy pracownicy przebywający na długotrwałym zwolnieniu lekarskim zadają sobie całkiem słuszne pytanie. Czy pracodawca może zwolnić ich z pracy po powrocie? Pewne jest w końcu, iż nie jest to możliwe podczas trwania zwolnienia spowodowanego czasowym niezdolnością do pracy. Wyjątek stanowić może sytuacja, gdy pracownik wykorzystuje zwolnienie w sposób nieprawidłowy, co w skrajnych przypadkach grozi nie tylko odebraniem świadczenia chorobowego, ale choćby rozwiązaniem stosunku pracy z winy pracownika.

Okazuje się natomiast, iż pracodawca może rozwiązać umowę o pracę z pracownikiem na skutek długotrwałej choroby. Taka opcja pojawia się, jeżeli w związku z długotrwałą nieobecnością pojawiła się potrzeba zatrudnienia dodatkowych pracowników, czy istotna reorganizacja sposobu działania firmy. To samo stanie się, jeżeli dotychczasowi pracownicy przejmują obowiązki osoby na długim zwolnieniu lekarskim, na przykład decydując się na pracę w godzinach nadliczbowych.

Będzie to możliwe choćby w przypadku, kiedy nieobecność pracownika jest uzasadniona formalnie (zaświadczenie lekarskie) i niezawiniona przez niego.

Ekwiwalent za niewykorzystany urlop

Kiedy pracodawca nie może zwolnić pracownika?

Długotrwała choroba a zwolnienia pracownika to kwestia, którą rozważa wielu pracowników. Na szczęście, pracownicy mogą liczyć jednak na pewną ochronę. Kodeks pracy (Art. 41) mówi, iż nie można zwolnić pracownika przebywającego na urlopie lub niebędącym w pracy w innej uzasadnionej okoliczności (np. na zwolnieniu lekarskim).

Ile urlopu za miesiąc pracy?

Kiedy możliwe jest rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia?

Jeśli długotrwała choroba i związane z nią zwolnienie lekarskie pracownika zakłócają tok pracy w zakładzie pracy, możliwe jest wypowiedzenie umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia. Okres niezdolności musi przekraczać jednak:

• 3 miesiące – jeżeli zatrudnienie w danym miejscu pracy jest krótszy, niż sześć miesięcy
• dłuższy od łączny okres pobierania wynagrodzenia chorobowego i zasiłku chorobowego ZUS, o ile świadczenie rehabilitacyjne jest pobierane dłużej, niż przez 3 miesiące – gdy pracownik był zatrudniony dłużej, niż przez 6 miesięcy

Zatrudnienie przez ponad pół roku w danym zakładzie pracy powoduje, iż pracownika obejmuje tzw. okres ochronny. Trwa tak długo, jak okres pobierania zasiłku chorobowego lub wynagrodzenia chorobowego. Może więc trwać do 182 dni w danym roku kalendarzowym lub 270 dni w przypadku ciąży lub niezdolności spowodowanej gruźlicą). Osoby wracające z zasiłku rehabilitacyjnego są natomiast objęte podobną ochroną przez 90 dni.

Uwaga! Zwolnienie pracownika bez wypowiedzenia nie będzie możliwe, o ile po zakończeniu choroby pracownik stawi się do pracy. Wskazane wcześniej sytuacji dotyczą jedynie sytuacji, kiedy po zakończeniu zwolnienia lekarskiego pracownik wciąż jest niezdolny do pracy.

Badania lekarskie po długotrwałej chorobie

Za długotrwałą chorobę uznaje się taką, która wiąże się z niezdolnością do pracy przez co najmniej 30 dni. Wracając do pracy po takim czasie niezbędne jest udanie się na badania kontrolne. Tam lekarz ustali, czy pracownik jest już zdolny do wykonywania swoich obowiązków w pracy. To pracodawca organizuje takie badania. Konieczne jest przejście ich jeszcze zanim osoba przystąpi do pracy.

Podsumowanie artykułu

Kwestia długotrwałej choroby a zwolnienia z pracy jest dośćwrażliwym tematem. Niestety, jest to możliwe, choćby jeżeli pracownik w sposób niezawiniony zachorował i musiał skorzystać z długiego (ponad 30-dniowego) zwolnienia lekarskiego. Pracownicy niekiedy są jednak objęci pewną ochroną, której okres jest uzależniony od stażu pracy i długości okresu występowania niezdolności do pracy.

Najczęściej zadawane pytania

Źródło:

1. https://www.infor.pl/prawo/praca/prawa-pracownika/5732201,dluga-choroba-zwolnienie-z-pracy.html
2. https://centrumverte.pl/blog/rozwiazanie-umowy-o-prace-a-dlugotrwala-choroba/