
Żniwa to jeden z najbardziej intensywnych i kluczowych okresów w pracy gospodarstwa rolnego. Niestety, to również czas zwiększonego ryzyka pożarów maszyn rolniczych. Jak zabezpieczyć kombajn przed pożarem?
W okresie żniw zagrożenie pożarem kombajnu drastycznie wzrasta. Sucha słoma, wysoka temperatura i intensywna praca maszyny tworzą warunki, w których choćby niewielka iskra może doprowadzić do groźnego w skutkach zapłonu. Podpowiadamy więc jak zabezpieczyć kombajn przed pożarem i jakich zasad przestrzegać w trakcie pracy w polu.
Jak zabezpieczyć kombajn przed pożarem — podstawowe działania
Bezpieczeństwo kombajnu zaczyna się jeszcze przed rozpoczęciem żniw. Regularna konserwacja, przegląd techniczny i codzienne czyszczenie maszyny to podstawa ochrony przed pożarem. Wszelkiego rodzaju zatarcia mogą być bowiem brzemienne w skutkach. A o to niezwykle łatwo — pył, kurz, drobinki słomy, sieczka są powszechne każdego dnia podczas żniw.
Oto najważniejsze obszary, na które warto zwrócić uwagę:
- Układ paliwowy i hydrauliczny — sprawdź szczelność przewodów, filtrów i zbiorników. Wycieki w połączeniu z nagrzanymi powierzchniami mogą być bezpośrednią przyczyną zapłonu.
- Instalacja elektryczna — uszkodzone kable, kostki lub nieprofesjonalne przeróbki zwiększają ryzyko zwarcia.
- Silnik i układ wydechowy — dokładne czyszczenie tych obszarów z kurzu i słomy minimalizuje ryzyko zapalenia się suchych pozostałości.
- Filtry powietrza i chłodnica — zabrudzenia ograniczają chłodzenie, co może prowadzić do przegrzewania się jednostki napędowej.
- Łożyska — regularne smarowanie to podstawa, zatarte łożysko natychmiast się nagrzewa do wysokiej temperatury. Tym samy jest to pierwszy krok do pożaru kombajnu zbożowego.
- Kontrola napięcia pasów — ślizgające się pasy powodują wzrost temperatury, zarówno samego pasa, jak i kół pasowych.
Codzienna konserwacja — co robić, by uniknąć pożaru kombajnu?
W czasie intensywnych żniw codzienna kontrola techniczna i czyszczenie kombajnu są absolutną koniecznością. Większość czynności do wykonania wchodzi w skład checklisty obsługi codziennej maszyny. Przede wszystkim należy pamiętać o dokładnym czyszczeniu komory silnika, chłodnicy i elementów napędu z resztek roślinnych i pyłu. Podstawową czynnością jest również kontrola poziomu oleju, płynu chłodniczego i stanu filtrów. Zadbana maszyna to nie tylko większa wydajność, ale przede wszystkim mniejsze ryzyko zapłonu.
Podczas pracy należy obserwować wskaźniki temperatury podzespołów. Istotna jest także szybka reakcja na niepokojące dźwięki maszyny, gdyż mogą być objawy przegrzewania lub nadmiernego tarcia. Podstawową zasadą jest unikanie pracy kombajnem z przegrzanym silnikiem lub zatkanym filtrem powietrza
Jak zabezpieczyć kombajn przed pożarem — dodatkowe środki
- Wyposażenie w dwie sprawne gaśnice — najlepiej proszkowe, min. 10 kg każda, łatwo dostępne z kabiny. Gaśnice powinny posiadać aktualną legalizację.
- Traktor z broną lub agregatem talerzowym w pobliżu pola. Sprzęt posłuży do szybkiego zaorania ścierniska w przypadku pożaru
- Operator powinien być przeszkolony w zakresie pierwszych czynności gaśniczych i ewakuacji

Jak zabezpieczyć kombajn przed pożarem musi wiedzieć każdy kombajnista. Ale to nie wszystko. Trzeba także pomyśleć o konsekwencjach zapłonu kombajnu na polu. Dlatego w odwodzie powinien być zawsze gotowy traktor z broną lub agregatem talerzowym
fot. Canva
Co zrobić, gdy mimo wszystko pojawi się ogień?
Przede wszystkim operator powinien wiedzieć, jak zabezpieczyć kombajn przed pożarem, ale także jak stłumić zarzewie ognia. Po pierwsze, jeżeli pojawi się ogień, należy zachować spokój i wyłączyć zapłon. Środek gaśniczy kierujemy u nasady płomieni. Gaśnica proszkowa służy do gaszenia silnika, a także instalacji elektrycznej. Gaśnicy pianowej można używać do tłumienia ognia w pozostałych podzespołach kombajnu.
Jeśli nie udaje się opanować ognia w ciągu kilkudziesięciu sekund — trzeba się oddalić i wezwać pomoc. W razie możliwości maszynę należy odsunąć od plonów lub innych maszyn, by ograniczyć skalę pożaru i strat.