Jaki nawóz azotowy na suchą wiosnę? Czy nawozić w czasie suszy?

Już dzisiaj sytuacja związana z deficytem wody glebowej jest bardzo zła, a może być jeszcze gorzej. Przyczyniły się do tego bardzo małe opady atmosferyczne w ostatnim półroczu, zarówno deszczu, jak i śniegu. Jak nawozić uprawy w takich warunkach, jaki nawóz wybrać?

Mimo iż w niektórych rejonach naszego kraju stwierdzano wyższe opady we wrześniu, to jednak na zdecydowanie większym obszarze naszego kraju były one niezadowalające. Ciepły i suchy październik, a także chłodny, ale przez cały czas suchy listopad pogłębiły deficyt wody glebowej. Brak śniegu w grudniu i styczniu uniemożliwił nagromadzenie jakichkolwiek zasobów wody glebowej.

Jak sobie radzić przy deficycie wody w glebie?

Ozime formy pszenicy i rzepaku potrzebują azotu, który może być już aplikowany. Należy jednak pamiętać o tym, iż zarówno składniki pokarmowe znajdujące się w glebie, jak i wszystkie makro- i mikroskładniki wprowadzone do gleby w nawozach są dostępne dla roślin wyłącznie po rozpuszczeniu się w wodzie glebowej.

Stąd też wysoką efektywność stosowania nawozów mineralnych uzyskuje się w warunkach odpowiedniej wilgotności gleby. Warto zdawać sobie również sprawę z tego, iż choćby najlepsza wilgotność gleby nie zapewnia przemieszczenia składników nawozowych do strefy korzeniowej roślin. Potrzebne są do tego opady atmosferyczne, których w ostatnim czasie mamy bardzo mało.

Czy nawozić w okresie wiosennej suszy glebowej?

Przy deficytach wody warto sięgać po nawozy płynne, wśród których w naszym kraju największe znaczenie odgrywa roztwór saletrzano-mocznikowy (RSM), który może być aplikowany pod rośliny uprawne praktycznie we wszystkich warunkach klimatyczno-środowiskowych. Ze względu na płynną formę, która umożliwia wnikanie RSM w okolice systemu korzeniowego roślin, nawóz ten bardzo dobrze sprawdza się w okresach suszy. Aplikacja azotu w formie RSM uniezależnia nawożenie od opadów atmosferycznych czy też aktualnej wilgotności gleby.

Dodatkowo godne podkreślenia jest to, iż płynna forma RSM zwiększa dostępność azotu dla roślin bezpośrednio po aplikacji nawozu, a także zwiększa pobieranie składnika nawozowego przez rośliny. Ważnym aspektem stosowania tego nawozu są również mniejsze straty azotu w odniesieniu do nawozów zawierających tylko azotan amonu lub mocznik.

Dlaczego warto stosować RSM?

RSM stanowiący mieszaninę saletry amonowej i mocznika jest jednym z najtańszych i najefektywniejszych nawozów azotowych, gdyż dzięki płynnej formie azotu charakteryzuje się łatwą przyswajalnością dla roślin. Charakteryzuje się zarówno szybkim działaniem formy azotanowej, jak i wolniejszym działaniem formy amonowej, czy też długotrwałym działaniem dzięki stopniowemu uwalnianiu azotu z formy amidowej, co jest szczególnie ważne w uprawie roślin, ze względu na dostarczanie tego składnika w dłuższym przedziale czasowym.

Stały dopływ tego pierwiastka w okresie wegetacji pozwala uniknąć nagłego wzrostu, bądź też spadku dostępności azotu dla roślin, który może mieć miejsce podczas stosowania innych nawozów azotowych szczególnie tych, które zawierają jedną formę azotu.

Dzięki temu RSM może być wykorzystywany w większości upraw, takich jak zboża, rośliny oleiste, ziemniaki, buraki, kukurydza, rośliny sadownicze i warzywa oraz na użytkach zielonych. Może być stosowany nie tylko przedsiewnie, ale także pogłównie, w różnych okresach wegetacji roślin oraz w różnych porach roku.

Co jeszcze wpływa na korzyści ze stosowania RSM?

Ważną zaletą nawozu jest również ograniczona zawartość zbędnych substancji balastowych, takich jak antyzbrylacze czy wypełniacze. Stosowanie tego nawozu pozwala na pełną mechanizację nawożenia. Oszczędności przy aplikacji RSM wynikają również z możliwości równoczesnego stosowania z nawozami mikroelementowymi. Poza tym oprysk, bądź też wylew nawozu umożliwia bardzo równomierne jego rozprowadzenie na powierzchni pola, co wpływa na lepsze wyrównanie roślin. Dzięki aplikacji RSM możliwa jest równomierność nawożenia przy dużych szerokościach roboczych a także na polach usytuowanych na dużych skłonach.

Ważną zaletą nawozu RSM jest możliwość wzbogacenia go w dodatkowe składniki pokarmowe, takie jak na przykład siarka. Nawóz RSMS doskonale sprawdza się w uprawie roślin o dużych potrzebach pokarmowych w stosunku do siarki. Jest on szczególnie polecany do nawożenia rzepaku ozimego w okresie wczesnowiosennym, jak również kukurydzy czy też roślin okopowych.

Jak poprawnie stosować RSM?

RSM należy stosować w postaci oprysku grubokroplistego, w którym średnica kropli powinna wynosić powyżej 400 μm albo w formie rozlewu nawozu na glebę. Nawozu tego nie powinno się aplikować w postaci oprysku drobnokroplistego. W związku z tym przy stosowaniu RSM zalecane są opryskiwacze, które utrzymują niskie ciśnienie, a tym samym wytwarzają duże krople.

Aplikacja RSM w postaci oprysku grubokroplistego eliminuje ryzyko poparzenia roślin oraz zmniejsza wystąpienie tak zwanego efektu znoszenia, polegającego na przenoszeniu przez wiatr kropel poza opryskiwany obszar. Wielkość znoszenia kropel uzależniona jest nie tylko od czynników technicznych, ale także od warunków meteorologicznych, takich jak prędkość robocza, wielkość kropel, wysokość oprysku, a z warunków meteorologicznych – prędkość wiatru, temperatura oraz względna wilgotność powietrza.

Z czym stosować RSM?

Nawozu RSM nie powinno się mieszać z innymi nawozami czy też z pestycydami, które stosuje się techniką oprysku drobnokroplistego. Zaleca się aplikację RSM, przy temperaturze powietrza wynoszącej maksymalnie 20ºC oraz wilgotności względnej powietrza wyższej niż 60% i przy prędkości wiatru nie przekraczającej 6 m/s. W przypadku konieczności wykonania zabiegu nawożenia RSM przy silniejszym wietrze oprysk należy przeprowadzić przy najniższych dopuszczalnych ciśnieniach i prędkości, która nie przekracza 6 – 8 km/h. Nie zaleca się aplikacji RSM przy temperaturze powietrza przekraczającej 25ºC i względnej wilgotności niższej niż 50%. W związku z tym optymalną porą stosowania RSM jest wieczór. RSM powinien być aplikowany na zdrowe i suche rośliny, które odznaczają się dobrym turgorem.