Jakie będą minimalne ceny skupu?

Minimalne ceny skupu płodów rolnych, będące podstawą do skupu interwencyjnego, są zdaniem rolników zbyt niskie. Dlatego wystosowali oni wniosek do resortu rolnictwa o podjęcie na forum Komisji Europejskiej działań, które pozwoliłyby na ich aktualizację.

Obecne minimalne ceny skupu, według rolników, zupełnie odbiegają od obecnych realiów rynkowych i gospodarczych sektora rolnego. Dlatego wnioskują oni o wyliczenie kosztów produkcji poszczególnych płodów rolnych, a także o wprowadzenie minimalnych cen gwarantowanych. Ich zdaniem pozwoliłoby to na uruchomienie skupu interwencyjnego. Działania te mogłyby przyczynić się do rozwiązania problemów skutkujących trudną sytuacją w rolnictwie.

Ministerstwo rolnictwa o skupie interwencyjnym

W odpowiedzi na wniosek rolników resort rolnictwa poinformował, iż urealnienie cen interwencyjnych dotyczy wszystkich sektorów, co do których WPR przewiduje skup interwencyjny. Są to takie płody rolne jak pszenica zwyczajna i durum, jęczmień i kukurydza. Ponadto taki skup obejmuje wołowinę i cielęcinę, a także masło i odtłuszczone mleko w proszku (OMP).

Ministerstwo podkreśliło, iż w przypadku minimalnych cen interwencyjnego skupu masła i OMP ostatnia korekta polegała na ich stopniowym obniżaniu. Miało to na celu dostosowywanie cen unijnych do poziomu cen światowych. Jednakże obecnie, po około dwudziestu pięciu latach od tamtych decyzji, doszło w unijnym rolnictwie do zmian powodujących wzrost kosztów produkcji. Składają się na to jednakowo zmiany prośrodowiskowe, a także obecna sytuacja geopolityczna.

Polskie wnioski o zwiększenie stabilizacji rynków rolnych

Polska już w trakcie ostatnich reform WPR UE wnioskowała o większe możliwości stabilizacji rynków rolnych. Miały na to złożyć się m.in.:

• utworzenie obserwatorium rynków produktów rolnych,
• mechanizm wczesnego ostrzegania przed sytuacją kryzysową,
• rozszerzenie zakresu sektorów objętych interwencją rynkową.

Warto dodać, iż niektóre z powyższych postulatów już zrealizowano. Jednakże pandemia COVID-19, a także agresja Rosji na Ukrainę spowodowały wzrost niepewności na rynku. Ponadto ich skutkiem okazała się silna inflacja, która wpłynęła na wzrost kosztów produkcji rolnej. W związku z tym Polska zwiększyła swoje działania na forach UE w celu dostosowania poziomów cen interwencyjnych do realiów rynkowych.

Dotychczasowe działania MRiRW w sprawie minimalnych cen skupu

W minionym 2023 roku MRiRW kilka razy zwracało się na forum Rady UE oraz do unijnego Komisarza ds. Rolnictwa i Rozwoju Wsi o zaplanowanie procesu legislacyjnego. Jego celem miało być właśnie uaktualnienie minimalnych cen skupu. Jednakże wniosków o podwyższenie cen interwencyjnych, które składała Polska, nie poparły ani Komisja Europejska, ani pozostałe państwa członkowskie.

Według oponentów interwencja publiczna jest tylko jednym z kilku dostępnych mechanizmów, które mają przeciwdziałać sytuacjom kryzysowym w sektorze rolnych. Ich zdaniem wszelka interwencja publiczna musi zagwarantować skup publiczny artykułów rolnych wyłącznie w skrajnych okolicznościach, tj. największe spadki ich cen. W związku z tym minimalne ceny skupu interwencyjne nie mogą być wyższe niż obecnie. Ich podwyższenie mogłoby doprowadzić do „produkcji na interwencję”. A to nie tylko zaburzyłoby rynek, ale też zaangażowało unijne środki budżetowe na skup. Kosztowne byłoby też zagospodarowanie zapasów interwencyjnych.

Ponadto unijny Komisarz ds. Rolnictwa i Rozwoju Wsi podkreślił, iż ewentualne konsekwencje budżetowe wzrostu cen interwencyjnych sfinansowano by z rezerwy rolnej. Jednocześnie przypomniał on, iż wyniki gospodarcze gospodarstw rolnych wspiera się przed wszystkim przez płatności bezpośrednie i wsparcie na inwestycje.

Czy jest szansa na nowe minimalne ceny skupu?

Podsumowując, w tej chwili nie widać możliwości poparcia polskich wniosków w sprawie podniesienia minimalnych cen skupu interwencyjnego. Pozostałe państwa UE nie wykazują w tej chwili chęci poparcia takiego wniosku. Tymczasem aktualne ceny skupu płodów rolnych często nie wystarczają na pokrycie kosztów produkcji.

Źródło: KRIR