Jakie zboże jest najlepsze dla kur niosek?

Zdjęcie: Jakie zboże jest najlepsze dla kur niosek?

Kury nioski wymagają dobrze zbilansowanej diety, aby mogły produkować jaja w sposób regularny i o wysokiej jakości. Zboża stanowią podstawę mieszanki paszowej, ponieważ dostarczają energii, a także są źródłem niektórych białek i włókna pokarmowego. Ich rola nie polega jedynie na zapewnieniu kalorii – odpowiedni dobór zboża ma wpływ na tempo wzrostu, kondycję ptaków, zdrowie układu pokarmowego oraz jakość skorupki i zawartości jaja.

Wybór zboża powinien być dostosowany do potrzeb ptaków, lokalnych warunków gospodarstwa, dostępności surowca i kosztów produkcji. Hodowcy często sięgają po mieszanki kilku gatunków, co pozwala ograniczyć niedobory pokarmowe wynikające z jednostronnego żywienia.

Pszenica – podstawowy składnik paszy

Pszenica to najczęściej stosowane zboże w żywieniu kur niosek. Jest dobrze trawiona przez ptaki i dostarcza energii w postaci skrobi. Zawiera też stosunkowo dużo białka roślinnego (około 11–13%), które wspiera procesy metaboliczne i produkcję jaj.

Warto pamiętać, iż pszenica ma niską zawartość lizyny i metioniny – aminokwasów niezbędnych dla drobiu. Z tego powodu najlepiej sprawdza się w połączeniu z innymi zbożami lub dodatkiem pasz wysokobiałkowych, takich jak śruta sojowa czy rzepakowa.

Kukurydza – bogata w energię i karotenoidy

Kukurydza jest drugim najczęściej wybieranym zbożem. Wyróżnia się bardzo wysoką wartością energetyczną, co pozwala uzupełnić zapotrzebowanie kur na kalorie. Zawiera również naturalne barwniki – karotenoidy, które wpływają na intensywniejsze zabarwienie żółtka.

Należy jednak pamiętać, iż kukurydza ma niską zawartość białka (około 8–9%) i bardzo mało aminokwasów siarkowych. Z tego względu nie powinna być jedynym składnikiem mieszanki. Nadmierny udział kukurydzy może prowadzić do otłuszczenia ptaków, co obniża nieśność.

Jęczmień – włókno i wolniejsze trawienie

Jęczmień jest wartościowym dodatkiem do paszy dla niosek, zwłaszcza ze względu na wysoką zawartość włókna. Dzięki temu wspiera pracę przewodu pokarmowego i wpływa na lepsze trawienie. Jego udział w dawce nie powinien jednak przekraczać 30–40%, ponieważ zawiera substancje antyżywieniowe (beta-glukany), które mogą pogarszać przyswajalność składników pokarmowych.

Stosowanie enzymów paszowych, takich jak beta-glukanazy, pozwala ograniczyć negatywne skutki i lepiej wykorzystać wartość pokarmową jęczmienia.

Owies – energia i wpływ na kondycję

Owies rzadziej stosuje się w żywieniu kur niosek ze względu na wyższą zawartość włókna i łuskę, która ogranicza strawność. Jednak niewielki udział tego zboża może korzystnie wpływać na układ trawienny i poprawiać kondycję ptaków.

Owies jest także źródłem tłuszczu roślinnego, co dostarcza dodatkowej energii. Ziarno to sprawdza się szczególnie w żywieniu niosek utrzymywanych w systemach przyzagrodowych, gdzie dieta jest bardziej urozmaicona.

Żyto – możliwości i ograniczenia

Żyto przez wiele lat było unikane w żywieniu drobiu, głównie z powodu obecności substancji antyżywieniowych, takich jak pentozany i alkaloidy. w tej chwili jednak nowoczesne odmiany żyta mają znacznie lepszą wartość paszową. Dodatek enzymów paszowych pozwala poprawić strawność i ograniczyć negatywne skutki.

W żywieniu niosek żyto może stanowić uzupełnienie dawki, ale jego udział zwykle nie przekracza 10–15%.

Proso i sorgo – alternatywne źródła energii

W niektórych gospodarstwach, szczególnie w cieplejszych regionach, stosuje się również proso i sorgo. Oba zboża mają wysoką wartość energetyczną, a sorgo dodatkowo wyróżnia się niską zawartością substancji antyżywieniowych w nowych odmianach. Proso może być przydatne w żywieniu kur młodych, ze względu na niewielkie ziarno łatwe do pobierania.

Zboża w mieszance – znaczenie różnorodności

Najlepsze efekty żywieniowe uzyskuje się, łącząc różne gatunki zbóż. Dzięki temu dieta kur niosek jest bardziej zrównoważona, a ryzyko niedoborów znacznie mniejsze. Typowa mieszanka paszowa może zawierać pszenicę i kukurydzę jako bazę energetyczną, jęczmień i owies w mniejszych ilościach dla włókna, a także niewielki udział żyta czy sorgo jako uzupełnienie.

Należy pamiętać, iż sama mieszanina zbóż nie wystarczy. Kury nioski potrzebują dodatku pasz białkowych, źródeł wapnia (np. kreda pastewna, skorupki muszli) oraz witamin i mikroelementów. Tylko takie podejście zapewnia wysoką wydajność i trwałość nieśności.

Praktyczne wskazówki dla hodowców

• Warto stosować mieszanki kilku zbóż, a nie opierać się na jednym gatunku.
  
• Ziarno powinno być czyste, suche i wolne od pleśni – mikotoksyny stanowią poważne zagrożenie dla zdrowia kur.
  
• Najlepiej podawać zboża w formie śruty, co ułatwia trawienie i zmniejsza straty paszy.
  
• W systemach przyzagrodowych, gdzie kury korzystają z wybiegu i dodatkowych źródeł pokarmu, udział owsa czy jęczmienia może być większy.
  
• W intensywnej hodowli zaleca się uzupełnianie mieszanek enzymami paszowymi, aby poprawić strawność i wykorzystanie składników odżywczych.
  

Dobór adekwatnego zboża do żywienia niosek to decyzja, która bezpośrednio przekłada się na jakość i ilość produkowanych jaj, a także na zdrowie i kondycję całego stada.