8 godzin temu
Beneficjenci rządowego programu „Czyste Powietrze” muszą przygotować się na trudne rozmowy z kontrolerami. W wyniku przeprowadzonych kontroli wykryto liczne nieprawidłowości, które skutkują koniecznością zwrotu dofinansowania – w części lub choćby w całości. Łączna kwota, która ma zostać odzyskana, to aż 40,9 miliona złotych.
Kontrole w programie „Czyste Powietrze”: miliony dotacji do zwrotuProgram miał wspierać walkę ze smogiem
„Czyste Powietrze” to rządowy program, który ruszył ponownie w marcu 2025 roku. Jego głównym celem była pomoc mieszkańcom w wymianie starych, nieekologicznych pieców i poprawie efektywności energetycznej budynków. Uczestnicy programu mogli liczyć na dotacje, które miały wspierać modernizację domów. Jednak rzeczywistość pokazała, iż nie wszyscy korzystali z pomocy zgodnie z zasadami.
Tysiące umów wypowiedzianych
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej wypowiedział już 1,4 tysiąca umów zawartych w ramach programu. W 652 przypadkach doszło jedynie do zmniejszenia wysokości dotacji, ale wiele spraw zakończyło się jej całkowitym cofnięciem. Liczba ta może jeszcze wzrosnąć, ponieważ kontrole przez cały czas trwają.
Najczęstsze nieprawidłowości
Wśród powodów cofnięcia lub obniżenia dotacji kontrolerzy wskazali m.in.:
- przekroczenie terminów realizacji inwestycji lub rozliczenia zaliczki,
- zawyżanie kosztów projektów,
- niespełnienie wymagań technicznych,
- demontaż dofinansowanych urządzeń,
- pozostawienie starych źródeł ciepła w budynkach.
Wykonawcy biją na alarm
Z kolei przedsiębiorcy realizujący inwestycje w ramach programu skarżą się na opóźnienia w wypłatach środków. Michał Sobczyk, jeden z wykonawców, wystosował otwarty list do premiera i resortu klimatu, ostrzegając, iż przewlekłość kontroli i wstrzymywanie pieniędzy zagrażają dalszemu funkcjonowaniu firm.
Napięcia między rządem a firmami wykonawczymi
W kwietniu podczas posiedzenia sejmowej Komisji Ochrony Środowiska doszło do spięć między przedsiębiorcami a przedstawicielami rządu. Firmy budowlane poczuły się oskarżone o nieuczciwość, co wywołało oburzenie. W poprzednich edycjach programu rzeczywiście zdarzały się nadużycia – np. zawyżanie faktur czy podawanie fałszywych kosztorysów – ale wielu wykonawców podkreśla, iż są uczciwi i nie chcą być wrzucani do jednego worka.
