Podpowiadamy, jakie herbicydy i graminicydy można zastosować w okresie 2025 do odchwaszczania konopi. W jakim terminie je zastosować, aby skutecznie ochronić plantację konopi przed chwastami.
W ostatnich kilku latach nastąpił powtórny wzrost zainteresowania uprawą konopi. Spowodowane jest to między innymi ponownym wzrostem zainteresowania konsumentów naturalnymi produktami (wyroby z konopi są w pełni biodegradowalne, a więc przyjazne dla środowiska) oraz możliwością wszechstronnego wykorzystania praktycznie całej rośliny oraz stosunkowo łatwą i niskonakładową uprawą.
Jednak jak wszystkie rośliny uprawne, również konopie narażone są na konkurencyjne oddziaływanie ze strony różnych gatunków chwastów.
Konopie powszechnie uważa się (zresztą nie bez podstawy), za uprawę wysoce konkurencyjną w stosunku do chwastów. Jednak, aby zostały spełnione warunki konkurencyjności ze strony konopi to nowo założona plantacja musi być w początkowym okresie jej wzrostu wolna od chwastów, co zapewni jej w późniejszym okresie dominację i skuteczne „zagłuszanie” późno wschodzących chwastów.
Mechaniczna zwalczanie chwastów
Skuteczne zwalczanie chwastów w początkowym okresie wzrostu i rozwoju konopi jest szczególnie istotne w wariantach z niewielką normą wysiewu nasion i szerokimi międzyrzędami (uprawa na nasiona siewne). Na plantacjach nasiennych, przy szerokim rozstawie międzyrzędzi, skutecznie z chwastami można walczyć stosując pielęgnację międzyrzędową przy pomocy narzędzi biernych lub aktywnych.
Mechaniczne odchwaszczanie można wykonać, w momencie gdy rośliny konopi mają przynajmniej 2 pary liści. Zabieg ten można powtarzać jeszcze 2 lub 3 krotnie aż do momentu gdy konopie osiągną wysokość około 20-30 cm.
Jakie gatunki chwastów na plantacji konopi?
Zachwaszczenie zależy w głównej mierze od konkretnego stanowiska (pola uprawnego) i jego zasobności w nasiona (diaspory) chwastów oraz od rośliny przedplonowej i poziomu jej ochrony. W przypadku plantacji konopi największe zagrożenie w szczególności w początkowym okresie jej wzrostu, stanowią głównie gatunki dwuliścienne, tj. komosa biała, rdestówka powojowata, rdesty, chwasty rumianowate, samosiewy rzepaku, ostrożeń polny, bodziszki, przymiotno kanadyjskie czy poziewnik szorstki.
Natomiast z gatunków jednoliściennych, główne zagrożenie występuje ze strony, takich chwastów jak: miotła zbożowa, samosiewy zbóż, perz adekwatny czy chwastnica jednostronna.
Środki chwastobójcze w uprawie konopi
Termin przedwschodowy – doglebowy
Zwalczanie chwastów jedno i dwuliściennych
Amstaf 800 EC, Baset 800 EC, Boxer 800 EC, Clayton Heed 800 EC, Fantasia 800 EC, Krum 800, Lees 800 EC, Mahak 800, Spannit 800 EC, Takoba 800 EC, Tiara 800 EC (s.cz. prosulfokarb). Substancja ta zaliczana jest do grupy tiokarbaminianów, a jej działanie polega na hamowaniu biosyntezy kwasów tłuszczowych o długich łańcuchach. Prosulfokarb pobierany jest przez liścienie i liście oraz korzenie kiełkujących chwastów.
Optymalnym terminem stosowania jest okres przed wschodami i wcześnie po wschodach chwastów do ich wczesnych faz rozwojowych.
Herbicydy zawierające tę substancję, można stosować w terminie do 3 dni po siewie konopi siewnej uprawianej na włókno oraz konopi siewnej uprawianej na nasiona (BBCH 00-02), które koniecznie muszą być zasiane na głębokości co najmniej 3 cm.
Środki te w dawce 3,0-4,0 l/ha skutecznie ograniczają miotłę zbożową oraz gwiazdnicę pospolitą, jasnotę purpurową, komosę białą, przetacznika bluszczykowatego, przetacznika perskiego i przytulię czepną.
Zwalczanie chwastów dwuliściennych
Clomate 360 CS oraz Boa 480 EC, Clematis 480 EC, Clomate 480 EC, Comandor 480 EC, Comodo 480 EC, Zedix 480 EC (s.cz. chlomazon). Substancja ta zaliczana jest do grupy izoksazolidinonów, której działanie polega na hamowaniu biosyntezy chlorofilu i karotenoidów, przez co gatunki chwastów wrażliwych kiełkują ale pozbawione barwników bieleją i gwałtownie zamierają. Substancja ta pobierana jest głównie przez korzenie, w mniejszym stopniu przez liścienie kiełkujących chwastów. Po jej zastosowaniu chwasty wrażliwe nie wschodzą lub po wschodach gwałtownie bieleją, zasychają i następnie zamierają.
Herbicydy zawierające chlomazon, należy stosować bezpośrednio po siewie (maksymalnie do 3-5 dni) konopi siewnej uprawianej na włókno, na starannie uprawioną (bez grud) glebę (BBCH 00-02/03). Bardzo istotne jest, aby nasiona wysiane były na jednakową głębokość, a następnie bardzo dokładnie i starannie przykryte glebą.
Pierwszy herbicyd, czyli Clomate 360 CS stosuje się w dawce 0,25 l/ha, natomiast pozostałe sześć preparatów, aplikuje się w dawce 0,15-0,2 l/ha. Chwasty wrażliwe na działanie tej s.cz., to: gwiazdnica pospolita, jasnota purpurowa, przytulia czepna, tasznik pospolity i tobołki polne.
Termin powschodowy – nalistny
Zwalczanie chwastów jednoliściennych – graminicydy
Achiba 05 EC, Buster Twist 050 EC, Elegant 05 EC, Fitofop, Graminis 05 EC, Jenot Twist 050 EC, Kulisa, Labrador 05 EC, Labrador Extra 50 EC, Labrador Pro, Quick 05 EC, Supero 05 EC, Targa Super 05 EC, Taurus 05 EC, Wizjer 50 EC oraz Buster 100 EC, Investo 100 EC, Jenot 100 EC, Pilot 10 EC, Targa Max 10 EC (s.cz. chizalofop-P etylu). Jest to związek z grupy pochodnej kwasu arylofenoksypropionowego, zaliczany do inhibitorów karboksylazy acetylokoenzymu A (ACCazy), blokujący biosyntezę kwasów tłuszczowych w początkowej fazie ich syntezy. Jest to substancja o działaniu układowym, pobierana jest bardzo gwałtownie przez liście, a następnie przemieszczana do stożków wzrostu korzeni, pędów i rozłogów chwastów jednoliściennych, powodując zahamowanie ich wzrostu i rozwoju.
Działanie tej substancji na chwasty objawia się żółknięciem, a następnie zasychaniem najmłodszych liści. Pierwsze objawy widoczne są po upływie 7-10 dni od momentu wykonania zabiegu opryskiwania. Natomiast pełny efekt działania widoczny jest po upływie około 2-3 tygodni lub nieco później w przypadku utrzymywania się niskich temperatur.
Chwasty jednoliścienne roczne są najbardziej wrażliwe na działanie tej substancji w fazie 2-3 liści do końca fazy krzewienia (BBCH 12/13-29), a wieloletnie, tj. perz adekwatny w fazie 4-6 liści (BBCH 14-16).
Preparaty zawierające tę s.cz., należy stosować w konopi siewnej uprawianej na włókno, od fazy rozwiniętych liścieni do fazy rozwiniętego szóstego liścia adekwatnego (BBCH 10-16).
Graminicydy, które zawierają w swoim składzie 50 g/l s.cz. (pierwszych 15), skutecznie zwalczają chwasty roczne, tj. chwastnica jednostronna, miotła zbożowa, owies głuchy, włośnica sina, wyczyniec polny, życica wielokwiatowa czy samosiewy zbóż w dawce 1,0-1,25 l/ha.
Natomiast wieloletnie w tym perz adekwatny w dawce 2,5 l/ha. Co się tyczy środków, które mają w swoim składzie 100 g/l s.cz. (pięć ostatnich), to bardzo dobrze eliminują chwasty roczne już w dawce 0,5-0,6 l/ha natomiast wieloletnie w dawce 1,25 l/ha.
Privium 125 EC oraz Balatella Forte 150 EC, Fortune, Foster Forte 150 EC, Fusilade Forte 150 EC (s.cz. fluazyfop-P butylu). Jest to związek z grupy pochodnej kwasu arylofenoksypropionowego, zaliczany do inhibitorów karboksylazy acetylokoenzymu A (ACCazy), blokujący biosyntezę kwasów tłuszczowych w początkowej fazie ich syntezy. Jest to substancja o działaniu układowym, pobierana jest bardzo gwałtownie przez liście, a następnie przemieszczana do stożków wzrostu korzeni, pędów i rozłogów chwastów jednoliściennych, powodując zahamowanie ich wzrostu i rozwoju.
Działanie tej substancji na chwasty objawia się żółknięciem, a następnie zasychaniem najmłodszych liści. Zamieranie chwastów wrażliwych, widoczne jest po upływie 2-3 tygodni od momentu wykonania zabiegu opryskiwania lub nieco później w przypadku utrzymywania się niskich temperatur.
Chłodna pogoda opóźnia działanie, ale nie obniża jej skuteczności działania. Natomiast w warunkach suszy, skuteczność działania (w szczególności odnosi się to do perzu adekwatnego) może ulec obniżeniu.
Graminicydy zawierające w swoim składzie fluazyfop-P butylu, należy stosować na chwasty jednoliścienne roczne w momencie, gdy osiągnęły one fazę 2 liści do początku krzewienia (BBCH 12-21), a chwasty wieloletnie, tj. perz adekwatny w fazie 4-8 liści (BBCH 14-18), gdy rośliny mają wysokości około 10-15 cm.
Graminicydy te należy stosować w konopi siewnej uprawianej na włókno oraz konopi siewnej uprawianej na nasiona (nasienne) od momentu rozwinięcia się 1-2 pary liści (BBCH 11-12) i nie później, jak do fazy początku rozwoju kwiatostanu (BBCH 50). Preparat zawierający w swoim składzie 125 g/l s.cz., bardzo dobrze zwalcza takie chwasty jak: chwastnica jednostronna, miotła zbożowa, owies głuchy, palusznik krwawy, samosiewy zbóż, wiechlina zwyczajna, włośnica sina, włośnica zielona, wyczyniec polny w dawce 1,0 l/ha.
Natomiast perz adekwatny i życica trwała są skutecznie niszczone w dawce 2,0 l/ha. Co się tyczy preparatów, które mają w swoim składzie 150 g/l s.cz., to bardzo dobrze eliminują chwasty roczne już w dawce 0,63-0,83 l/ha, natomiast wieloletnie, tj. perz adekwatny i życicę trwałą w dawce 1,7 l/ha.
Uwaga: fluazyfop-P butylu nie zaleca się stosować do ochrony konopi przeznaczonych na produkcję oleju konopnego spożywczego!
Kleto4Herbi 120 EC, Select Super 120 EC oraz Juniper Max 240 EC, Kleo 240 EC, Logik 240 EC, V-Dim 240 EC, VextaDim 240 EC (s.cz. kletodym). Jest to związek z grupy cykloheksenodionów, zaliczany do inhibitorów karboksylazy acetylokoenzymu A (ACCazy), blokujący biosyntezę kwasów tłuszczowych w początkowej fazie ich syntezy. Jest to substancja o działaniu układowym, pobierana jest bardzo gwałtownie poprzez liście, a następnie przemieszczana do korzeni i rozłogów chwastów jednoliściennych, powodując zahamowanie ich wzrostu i rozwoju.
Działanie tej substancji na chwasty objawia się żółknięciem, a następnie zasychaniem najmłodszych liści. Pierwsze objawy widoczne są po upływie około 7 dni od momentu wykonania opryskiwania.
Roczne chwasty jednoliścienne (np. chwastnica jednostronna) są najbardziej wrażliwe na działanie tej substancji od fazy 2 liści do początku fazy krzewienia (BBCH 12-21), a chwasty wieloletnie (np. perz adekwatny) w fazie 4-6 liści (BBCH 14-16). Herbicydy zawierające kletodym, zaleca się aplikować w fazie od drugiego do szóstego liścia adekwatnego (BBCH 12-16) konopi siewnej uprawianej na włókno.
Preparaty Kleto4Herbi 120 EC i Select Super 120 EC, zawierające w swoim składzie 120 g/l s.cz., można stosować w dawce 0,8 l/ha, która skutecznie zwalcza chwastnicę jednostronną, owies głuchy i samosiewy zbóż, a dawka 2,0 l/ha skutecznie ogranicza występowanie perzu adekwatnego.
Natomiast graminicydy Kleo 240 EC i Logik 240 EC zawierające w swoim składzie 240 g/l s.cz., bardzo dobrze eliminują chwasty roczne już w dawce 0,4 l/ha, natomiast wieloletnie w dawce 1,0 l/ha z ta tylko uwagą, iż należy je wspomóc adiuwantem, np. Partner+ w dawce 0,5 l/ha. A preparaty Juniper Max 240 EC, V-Dim 240 EC i VextaDim 240 EC, stosowane samodzielnie w ochronie plantacji konopi siewnej uprawianej na włókno oraz konopi siewnej uprawianej na nasiona, bardzo dobrze ograniczają chwastnicę jednostronną, miotłę zbożową, owies głuchy, samosiewy zbóż, stokłosę płonną, włośnicę zieloną i życicę wielokwiatową w dawce 0,75 l/ha.
Legalna uprawa konopi
Aby rozpocząć legalną uprawę konopi włóknistych, plantator jako osoba fizyczna, musi spełnić pewne warunki prawne. Podstawą prawną jest Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. (Dz.U. z 2017 r. poz. 783) o przeciwdziałaniu narkomanii.
W Polsce uprawa konopi siewnych może odbywać się wyłącznie na potrzeby przemysłu: włókienniczego, spożywczego, celulozowo-papierniczego, kosmetycznego, farmaceutycznego, chemicznego, materiałów budowlanych i nasiennictwa. Plantacja może być prowadzona jedynie na określonej powierzchni, w wyznaczonych rejonach, na podstawie odpowiedniego pozwolenia i przy wykorzystaniu certyfikowanego materiału siewnego (elitarny lub kwalifikowany).
Aby otrzymać stosowne pozwolenie na uprawę, należy: posiadać umowę kontraktacyjną z podmiotem, który posiada pozwolenie marszałka województwa na prowadzenie działalności w zakresie skupu konopi włóknistych lub zobowiązanie do przetwarzania konopi włóknistych we własnym zakresie, składane do marszałka województwa do 14 dni po wysiewie oraz zgłosić zamiar uprawy do swojego urzędu gminy i poczekać na pozytywne rozpatrzenie (należy wypełnić wniosek oraz oświadczenie o niekaralności za przestępstwa lub wykroczenia, o których mowa w ustawie o przeciwdziałaniu narkomanii).