Płatności bez wniosku? Rolnicy apelują o uproszczenia dla nowej płatności

Nowa płatność za ochronę torfowisk i terenów podmokłych budzi coraz większe emocje. Rolnicy alarmują, iż wprowadzenie obowiązkowej normy GAEC 2 ograniczy gospodarowanie i obniży plony, dlatego rekompensaty – choćby do 2387 zł/ha – powinny trafiać automatycznie, bez dodatkowych wniosków. Taki postulat przekazał ministrowi rolnictwa prezes KRIR, Wiktor Szmulewicz.

W liście do ministra rolnictwa taki postulat przekazał prezes Krajowej Rady Izb Rolniczych, Wiktor Szmulewicz.

Od przyszłego roku ma ruszyć nowa interwencja rolno-środowiskowo-klimatyczna, czyli „Ochrona torfowisk i obszarów podmokłych na gruntach użytkowanych rolniczo”.

GAEC 2 ograniczy gospodarowanie, a straty mają rekompensować dopłaty

Zmiana wynika z nowelizacji Planu Strategicznego WPR i wprowadzenia obowiązkowej normy GAEC 2, która zakazuje m.in. orki, melioracji czy wydobywania torfu na terenach podmokłych.

To oznacza, iż rolnicy będą mieli mniej możliwości gospodarowania i niższe plony. Dlatego resort rolnictwa zapowiada wypłatę rekompensat w trzech wariantach:

• 581 zł/ha/rok – torfowiska i podmokłe tereny na TUZ,
• 627 zł/ha/rok – torfowiska i podmokłe tereny na gruntach ornych,
• 2 387 zł/ha/rok – przekształcanie gruntów ornych w trwałe użytki zielone.

KRIR: „Rekompensaty muszą być automatyczne”

W piśmie do ministra rolnictwa Wiktor Szmulewicz podkreślił, iż nowe wymogi to realne koszty i utrata dochodów dla gospodarstw.

– Obowiązkowe wprowadzenie normy GAEC 2 dotyczącej ochrony torfowisk i obszarów podmokłych stanowi istotny nakład na rolników użytkujących tych terenów. Mając to na uwadze, uważamy, iż rekompensata finansowa za spełnienie wymagań GAEC 2 powinna być przyznawana automatycznie, bez konieczności składania odrębnych wniosków o środki – napisał prezes KRIR.

Samorząd rolniczy zaproponował, by dopłaty za realizację normy GAEC 2 były wypłacane na podobnych zasadach jak płatności z tytułu Obszarów z Ograniczeniami Naturalnymi (ONW).

Nabór od 15 marca 2026 r., ale rolnicy liczą na uproszczenia

– Takie rozwiązanie zapobiegłoby zbędnym obciążeniom biurokratycznym i zapewniłoby adekwatną rekompensatę za utracone dochody i dodatkowe koszty związane z obowiązkowym przestrzeganiem wymagań ochrony środowiska – dodał Szmulewicz.

Jego zdaniem automatyczne wypłaty są niezbędne, by nowa interwencja faktycznie przyniosła efekty i zachęciła rolników do ochrony torfowisk i obszarów podmokłych.

Budżet nowej interwencji wynosi 306 mln zł na lata 2026–2027. Nabór ma ruszyć wraz z wnioskami o dopłaty bezpośrednie – 15 marca 2026 roku.

Jeśli postulat izb zostanie uwzględniony, rolnicy nie będą musieli wypełniać dodatkowych wniosków, bo pieniądze trafią do nich automatycznie, tak jak w przypadku płatności ONW.