Po raz pierwszy od 3 lat, na Wielkanoc żywność jest tańsza niż rok wcześniej

8 miesięcy temu

Zdjęcie: Paweł Majtkowski – analityk eToro

Po raz pierwszy od 3 lat, na Wielkanoc żywność jest tańsza niż rok wcześniej. Koszyk 10 najważniejszych świątecznych produktów staniał w ciągu ostatniego roku o 20 proc. Jednak już w lany poniedziałek, ceny znowu wzrosną z powodu podniesienia stawki VAT na żywność.

Po trzech latach ciągłych wzrostów, mamy przed sobą pierwszą Wielkanoc, podczas której żywność nie będzie droższa niż rok wcześniej. W ciągu ostatniego roku, koszyk składający się z 10 najważniejszych świątecznych produktów żywnościowych kupowanych przez polskie rodziny staniał o 20 proc. Co ważne, spadły ceny wszystkich produktów w koszyku, co oznacza, iż żywność na Wielkanoc powinna być tańsza dla większości rodzin. Przy okazji świąt, gdy kupujemy więcej żywności niż zwykle, niższe ceny powinny przynieść ulgę dla bardziej napiętych domowych budżetów.

Jednak ostatnich kilka lat inflacji i wzrostu cen żywności pozostawiło swoje nieusuwalne piętno na cenach wielu produktów. Obecne spadki ceny nie oznaczają powrotu do poziomu cen żywności z 2020, czy choćby 2021 roku. Poziom cen w tym roku jest zbliżony do tego notowanego podczas Wielkanocy w 2022 roku.

Ceny poszczególnych produktów spadały w ostatnim roku od prawie 30 proc. w przypadku sera żółtego do 9 proc. w przypadku ceny szynki wieprzowej. Ceny cukru w polskich sklepach są w tej chwili 26 proc. niższe niż rok temu, co jest efektem spadku ceny cukru o 20 proc. na światowych rynkach w ciągu ostatnich 6 miesięcy. W końcu udało się także wygrać z “eggflacją”, bo ceny jajek spadły w ciągu roku o 23 proc. Na sklepowych półkach widać także efekt spadku ceny zbóż i importu tańszych produktów z Ukrainy – cena mąki spadła o 18 proc., a cena schabu wieprzowego – o 13 proc. (wpływa na to niższa cena pasz).

Koszyk podstawowych produktów staniał o 20 proc., podczas gdy – według GUS – inflacja cen żywności i napojów wyniosła w lutym 2,7 proc. r/r, a ogólna inflacja konsumencka spadała do rekordowo niskiego poziomu 2,8 proc. Ceny żywności w lutym spadły o 0,4 proc. m/m.

Na poziom cen produktów żywnościowych ma wpływ wiele czynników, poza cenami światowymi. istotną rolę odgrywa także polityka rolna Unii Europejskiej oraz podaż i popyt na krajowym rynku. Polityka cenowa pośredników oraz sieci handlowych również oddziałuje na ceny produktów spożywczych. W tym roku na spadki cen żywności wpływa batalia cenowa, którą prowadzą między sobą dwie duże sieci handlowe w Polsce – Biedronka i Lidl. Obie walczą o miano najtańszego supermarketu, obniżając ceny wybranych produktów. Obniżki zwykle dotyczą jednak najbardziej popularnych produktów (w tym tych z naszego zestawienia), podczas gdy ceny innych produktów pozostają bez zmian lub choćby rosną.

Warto pamiętać, iż po Wielkanocy, żywność znowu zdrożeje. Dzieje się tak, ponieważ tegoroczna Wielkanoc, którą świętujemy 31 marca i 1 kwietnia, zbiegnie się z podniesieniem stawki VAT na część produktów żywnościowych z 0 na 5 proc. Rząd wycofuje się z wprowadzonej w 2022 roku obniżki VAT służącej walce z inflacją. Oznacza to, iż gdy w lany poniedziałek lub w kolejnym dniu odwiedzimy sklepy, ceny wielu produktów będą już o 5 proc. wyższe.

[Tabela] Dziesięć najważniejszych produktów spożywczych uszeregowanych według spadku cen w ostatnich 12 miesiącach:

	marzec 2024	marzec 2023	zmiana ceny
ser żółty 1 kg	21.37	30.08	-29%
olej 1 l	9.36	12.82	-27%
chleb 1 kg	5.20	7.07	-26%
cukier 1 kg	4.90	6.63	-26%
jajka 10 szt	7.15	9.32	-23%
mąka poznańska 1 kg	3.65	4.45	-18%
mleko 1 l	3.81	4.62	-18%
masło 200 g	5.50	6.45	-15%
schab b/k 1 kg	19.11	22.08	-13%
szynka 450 g	21.77	23.97	-9%
suma:	101.82	127.49	-20%