Pryszczyca. Skuteczna bioasekuracja poprzez maty dezynfekcyjne – co musisz wiedzieć

Bioasekuracja jest działaniem zabezpieczającym i niedopuszczającym do wystąpienia schorzeń zakaźnych u zwierząt gospodarskich. Istotnym jej elementem są maty dezynfekcyjne. O czym musimy pamiętać, aby stosowanie mat dezynfekcyjnych było efektywne.

W dobie czyhającego za granicami kraju zagrożenia pryszczycą, te ostatnie powinny należeć do niezbędnego wyposażenia fermy. Aby adekwatnie spełniać swoje funkcje, powinny być poprawnie rozmieszczone oraz użytkowane.

Rola i znaczenie mat dezynfekcyjnych

Maty dezynfekcyjne w znaczący sposób zwiększają poziom bezpieczeństwa biologicznego. Wypełnione (nasączone) środkiem odkażającym maty usuwają wszelkie zanieczyszczenia z obuwia osób wchodzących do obiektu, lub kół pojazdów poruszających się po ich powierzchni. Uwalniany pod wpływem nacisku środek odkażający trafia w najdrobniejsze szczeliny, dokładnie usuwając z nich szkodliwe patogeny (np. wirusy).

Dzięki wyłożeniu mat dezynfekcyjnych przed każdym z wejść lub wjazdów, maleje prawdopodobieństwo wniesienia zarazków do wnętrza obiektu. Są niezbędnym elementem wyposażenia obiektów inwentarskich, takich jak obory, chlewnie, kurniki itp.

Warto je również stosować w zakładach przetwórstwa spożywczego, zakładach produkujących leki i kosmetyki, w pieczarkarniach, w ogrodnictwie szklarniowym, skupach zwierząt, targowiskach, lecznicach weterynaryjnych oraz we wszystkich innych miejscach, gdzie wskazana jest regularna dezynfekcja.

Maty wejściowe

Przed wejściem do budynków inwentarskich oraz na wjazdach i wyjazdach z ferm należy rozkładać maty dezynfekcyjne. Osoby postronne, nie obsługujących zwierząt ani nie zajmujących się ich leczeniem, nie powinny wchodzić do budynków na fermie, gdzie utrzymywane są zwierzęta. Dotyczy to zwłaszcza osób, które miały kontakt z innymi zwierzętami.

Rozwiązaniem jest zastosowanie mat dezynfekcyjnych do dezynfekcji obuwia. Maty dezynfekcyjne do dezynfekcji butów znane są również jako maty dezynfekcyjne przejściowe, maty dezynfekcyjne wejściowe lub maty dezynfekcyjne wyjściowe. Standardowo mają one rozmiar 60 na 60 cm, choć zdarzają się również maty o większych rozmiarach.

Często zdarza się, iż rozmiary mat dezynfekcyjnych przejściowych dostosowane są do rozmiarów drzwi, przed którymi są one umieszczone. Takie postępowanie zmniejsza prawdopodobieństwo celowego lub nieumyślnego ominięcia maty podczas wchodzenia do obiektu.

Maty przejazdowe

Duże znaczenie dla zabezpieczenia fermy ma wyposażenie jej w maty dezynfekcyjne przejazdowe. Chronią one skutecznie zwierzęta przed wirusami przenoszonymi na kołach pojazdów wjeżdżających na teren fermy.

Czasem hodowcy zastanawiają się, czy maty są im potrzebne? Tymczasem, pytanie powinno brzmieć: jakie maty dezynfekcyjne powinny się znaleźć na mojej fermie?

Dbając bowiem o profilaktykę, dbamy o zdrowie swojego stada, a tym samym o własny portfel. Jednak nie zawsze maty dezynfekcyjne spełniają swoje funkcje, głównie dlatego, iż mają nieodpowiednie wymiary, a zastosowany preparat dezynfekcyjny jest stosowany w niewłaściwy sposób.

• Maty dezynfekcyjne przejazdowe powinny być na tyle długie, aby koła przejeżdżających po nich pojazdów mogły wykonać przynajmniej jeden pełny obrót podczas przejeżdżania przez nie.
• Maty do dezynfekcji powinny znajdować się w kilku miejscach na fermie, aby prawidłowo zabezpieczać zwierzęta. To, jakie maty dezynfekcyjne są rozmieszczone w budynku inwentarskim, zależy od miejsca ich położenia i przeznaczenia.
• Maty powinny znajdować się przed wejściami do budynków oraz w głównej bramie wjazdowej na teren fermy.
• Płyny dezynfekcyjne powinny być zmieniane i uzupełniane w zależności od częstotliwości przejść i przejazdów. Najważniejsze, aby nie dopuścić do przesychania mat.
• Obuwie oraz koła środków transportu powinny być dokładnie zmoczone podczas przejścia lub przejazdu.
• Należy pamiętać, aby maty znajdujące się na zewnątrz budynku były zabezpieczone przed deszczem. Zapobiega to rozcieńczeniu środka dezynfekującego przez wody opadowe.
• Podczas upalnych dni warto częściej sprawdzać wilgotność mat.
• Maty dezynfekcyjne powinny być codziennie zamiatane, zaś pianka i pokrowiec płukane w miarę zabrudzenia.
• Preparaty stosowane do dezynfekcji powinny być regularnie zmieniane i uzupełniane. Zgodnie z instrukcjami producenta, środki dezynfekcyjne stosuje się naprzemiennie.

Pisząc o matach dezynfekcyjnych w tym miejscu warto wspomnieć o matach służących do dezynfekcji racic u bydła. Chronią one krowy przed schorzeniami tych ostatnich. Bydło winno być przepędzane przez maty dezynfekcyjne, przed wyjściem lub po zejściu z pastwiska oraz przed wyjściem z poczekalni do hali udojowej.

Hodowcy, zgodnie z wytycznymi rozporządzenia ministra rolnictwa, w maty dezynfekcyjne mogą zaopatrywać się m. in. w lecznicach weterynaryjnych. Hodowcy powinni też przestrzegać zaleceń weterynaryjnych dotyczących środków dezynfekcyjnych obowiązujących w ich kraju.