W 2024 roku amerykański przemysł jajczarski walczy z poważnym kryzysem, którego główną przyczyną jest rozprzestrzeniający się wirus grypy ptaków. Tylko od października do grudnia z ferm drobiarskich w USA zutylizowano aż 15,1 miliona kur niosek, a straty te mają ogromny wpływ na produkcję jaj, podnosząc ceny na rynku zarówno hurtowym, jak i detalicznym.
Rynkowy chaos i wzrost cen jaj
W wyniku epidemii grypy ptaków, ceny jaj na nowojorskim rynku hurtowym osiągnęły w połowie listopada rekordowy poziom 4,23 USD za tuzin dużych białych jaj. Dla porównania, w tym samym okresie 2023 roku kosztował on tylko 2,43 USD, co oznacza wzrost o 54%. Dodatkowo, ceny detaliczne jaj w sklepach wzrosły o 30,4% w porównaniu do ubiegłego roku, zgodnie z danymi indeksu cen konsumpcyjnych (CPI). Ta drastyczna podwyżka cen wynika nie tylko z sezonowego wzrostu zapotrzebowania na jaja przed świętami, ale także z poważnych trudności w produkcji, które są efektem grypy ptaków.
Jak duże są straty w pogłowiu kur?
Ogniska grypy ptaków od października 2024 roku dotknęły wielu dużych ferm w USA, w tym w Oregonie, Utah, Waszyngtonie i Iowa. Na fermie w Iowa, należącej do giganta Michael Foods, stracono 4,2 miliona kur, co stanowi 12% całkowitej produkcji tej firmy. Dodatkowo, w okresie październik-grudzień z powodu choroby zniknęło około 3 milionów kur, a straty w produkcji szacowane są na 60 milionów jaj. Tak ogromne ubytki w pogłowiu drobiu powodują, iż podaż jaj staje się coraz bardziej ograniczona, a w pierwszym kwartale 2025 roku przewidywane są dalsze trudności w zapewnieniu odpowiedniego zaopatrzenia.
Prognozy na przyszłość: Wzrost cen i trudności z podażą
Wzrost cen jaj na rynku hurtowym to efekt nie tylko grypy ptaków, ale także ogólnego napięcia na rynku, które nasiliło się w okresie przedświątecznym. Zgodnie z prognozami Departamentu Rolnictwa USA (USDA), zapasy jaj w kraju będą przez cały czas niewystarczające, co wpłynie na dalszy wzrost cen. W obliczu kolejnych ognisk choroby, które mogą wystąpić w 2025 roku, ceny jaj mogą utrzymać się na wysokim poziomie. Zwiększone zapotrzebowanie na jaja, w połączeniu z ograniczoną podażą, wpłynie na dalszy wzrost cen i zmniejszoną dostępność tego produktu.
Nadchodzi trudny rok 2025
Wirus grypy ptaków, który zdominował amerykański rynek jaj od 2022 roku, powraca z pełną siłą, powodując poważne zakłócenia w produkcji. Po chwilowym uspokojeniu sytuacji w 2023 roku, w tym roku ponownie zaobserwowano wzrost zakażeń na fermach. W 2022 roku ceny jaj osiągnęły rekordowy poziom 5 USD za tuzin, a mimo spadku cen po zakończeniu kryzysu, obecne ceny przez cały czas utrzymują się na wyższym poziomie niż przed epidemią.
Rynki hurtowe i detaliczne w USA wciąż pozostają pod presją HPAI, a eksperci przewidują, iż wirus może mieć długofalowy wpływ na rynek jaj. Sytuacja ta może również wpłynąć na eksport jaj z USA, co ma dalsze konsekwencje dla międzynarodowych rynków, w tym rynku europejskiego, który również walczy z podobnym problemem.
źródło: KIPDIP