Sprzedaż warzyw w ramach Rolniczego Handlu Detalicznego

Rolniczy handel detaliczny (RHD) umożliwia sprzedaż warzyw produkowanych we własnym gospodarstwie. A także przetworów warzywnych wyprodukowanych domowymi metodami. Jakie warunki trzeba spełnić, by przystąpić do tego systemu?

Sprzedaż warzyw i przetworów warzywnych w ramach Rolniczego Handlu Detalicznego może być dodatkowym źródłem dochodów w gospodarstwie. Poniżej najważniejsze zasady, obowiązki i przepisy związane z tą działalnością.

Na czym polega rolniczy handel detaliczny?

Rolniczy handel detaliczny produktów pochodzenia roślinnego polega na produkcji żywności pochodzącej w całości lub części z własnej uprawy i zbywaniu tej żywności konsumentowi końcowemu. Bądź do zakładów prowadzących handel detaliczny z przeznaczeniem dla konsumenta finalnego. Ściśle mówiąc, takich jak np. sklepy, restauracje czy stołówki.

Z kolei jeżeli chodzi o produkty roślinne, mogą to być:

• produkty nieprzetworzone — warzywa i owoce;
• produkty przetworzone — dżemy, soki, przetwory owocowo-warzywne, oleje.

Rolniczy handel detaliczny polega na produkcji warzyw i/lub przetworów warzywnych i zbywaniu wyprodukowanej przez siebie żywności konsumentowi końcowemu.

fot. Anna Maciejuk

Jak przystąpić do rolniczego handlu detalicznego?

Wszystkie przepisy regulujące rolniczy handel detaliczny i wymagania niezbędne do rozpoczęcia procesu rejestracji tego typu działalności można znaleźć w Dzienniku Ustaw. Ściśle mówiąc, w rozporządzeniach wykonawczych do ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ułatwienia sprzedaży żywności przez rolników. A konkretnie:

• rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie maksymalnej ilości żywności zbywanej w ramach rolniczego handlu detalicznego oraz zakresu i sposobu jej dokumentowania (Dz.U. 2016 poz. 2159);
• rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie rejestru zakładów produkujących produkty pochodzenia zwierzęcego lub wprowadzających na rynek te produkty oraz wykazów takich zakładów (Dz.U. 2016 poz. 2192);
• rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 15 grudnia 2016 r. w sprawie sposobu ustalania weterynaryjnego numeru identyfikacyjnego (Dz.U. 2016 poz. 2161).

Rejestracja sprzedaży warzyw w Sanepidzie

Zgodnie z przepisami, producenci, którzy chcą prowadzić sprzedaż warzyw w ramach rolniczego handlu detalicznego mają pewne obowiązki. Mianowicie muszą się zarejestrować we adekwatnej powiatowej jednostce Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Aby to zrobić należy złożyć określony wniosek. Chodzi o wpis zakładu do rejestru zakładów podlegających urzędowej kontroli organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Co ważne, trzeba to zrobić co najmniej 14 dni przed dniem rozpoczęcia planowanej działalności.

O tym, jak zarejestrować działalność pisaliśmy w artykule: Jak zrobić zgłoszenie do Sanepidu sprzedaży owoców i warzyw?

Warzywa sprzedawane w ramach rolniczego handlu detalicznego powinny być w określony sposób oznaczone. M.in. należy podać czytelną i widoczną informację o miejscu produkcji i producencie, który je uprawiał.

fot. Anna Maciejuk

Wymagania dotyczące bezpieczeństwa żywności

Przy prowadzeniu produkcji i sprzedaży warzyw w ramach rolniczego handlu detalicznego należy spełnić przede wszystkim wymagania rozporządzenia (WE) nr 852/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie higieny środków spożywczych oraz przepisów wydanych w trybie tego rozporządzenia.

Zgodnie z tymi przepisami, w przypadku gdy produkcję prowadzi się w prywatnych domach mieszkalnych, przy wykorzystaniu urządzeń gospodarstwa domowego, obowiązują uproszczone wymagania higieniczne. Jednakże trzeba podkreślić, iż są to wymagania podstawowe, określające wymogi ogólne, które pozostawiają dużą swobodę w ich spełnianiu. Bowiem określają kryteria, które muszą być spełnione, aby zapewnić bezpieczeństwo żywności.

Czy jest obowiązek podawania wartości odżywczej produktów?

Plantatorzy, prowadzący rolniczy handel detaliczny mogą być zwolnieni z obowiązku znakowania środków spożywczych wartością odżywczą. Jest to możliwe w przypadku określonym w pkt. 19 załącznika V do rozporządzenia 1169/2011, tj.:

Z obowiązku znakowania środków spożywczych wartością odżywczą będą zwolnione podmioty, które jednocześnie produkują żywność w ramach rolniczego handlu detalicznego w małych ilościach oraz dostarczają ją konsumentowi finalnemu lub miejscowym placówkom handlu detalicznego bezpośrednio zaopatrującym konsumenta finalnego.

Prawidłowe oznaczenie sprzedaży warzyw przez plantatora

Zgodnie z przepisami, sprzedawane produkty muszą być odpowiednio oznaczone. Mianowicie oznacza się miejsce sprzedaży warzyw lub przetworów warzywnych w ramach rolniczego handlu detalicznego. W miejscu tym umieszcza się czytelną i widoczną dla konsumenta informację. Powinna ona zawierać:

• napis „rolniczy handel detaliczny”;
• dane obejmujące:
  • imię i nazwisko albo nazwę i siedzibę podmiotu prowadzącego rolniczy handel detaliczny;
  • adres miejsca prowadzenia produkcji tej żywności.

Należy zaznaczyć, iż brak takiego oznaczenia, a także podanie niepełnych lub nieprawdziwych informacji podlega karze grzywny.

Sprzedaż warzyw i przetworów handlowcom oraz pośrednikom

Z kolei warunki zbywania żywności w ramach rolniczego handlu detalicznego określono w artykule 44a ust. 1a ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz.U. z 2023 r. poz. 1448). Ściśle mówiąc, w ustawie tej określono warunki sprzedaży warzyw i przetworów warzywnych:

• do zakładów prowadzących handel detaliczny z przeznaczeniem dla konsumenta finalnego;
• pośrednikom, którzy sprzedają produkty konsumentom podczas wystaw, festynów, targów czy kiermaszy, organizowanych w celu promocji żywności.

Przepisy konkretnie określają, na jakim terenie i w jakich ilościach można sprzedawać żywność wyprodukowaną w ramach rolniczego handlu detalicznego.

Źródło: www.mir.krakow.pl