System kaucyjny wystartował. Jak działa?

Od 1 października 2025 r. w całej Polsce zaczął obowiązywać system kaucyjny. To jedna z największych zmian w gospodarce odpadami od wielu lat. Butelki i puszki ze specjalnym znakiem kaucji stopniowo trafiają już na sklepowe półki.

System kaucyjny wystartował. Jak działa?

Jakie opakowania obejmuje system?

• Plastikowe butelki jednorazowe do 3 litrów – kaucja 50 gr.
• Puszki metalowe do 1 litra – kaucja 50 gr.
• Szklane butelki wielokrotnego użytku do 1,5 l – kaucja 1 zł.

Warto pamiętać, iż system nie obejmuje np. kartonów po mleku czy sokach (tzw. opakowania wielomateriałowe).

Gdzie oddać butelki i puszki?

• Duże sklepy (powyżej 200 m²) muszą prowadzić zbiórkę opakowań.
• Małe sklepy mogą dołączyć dobrowolnie – wielu właścicieli, zwłaszcza na wsiach, rozważa podpisanie umów z operatorami.
• Opakowania można oddać w dowolnym punkcie – nie trzeba mieć paragonu ani wracać do tego samego sklepu, w którym kupiliśmy napój.

Zwrot będzie możliwy:

• przy kasie lub w biurze obsługi klienta,
• w automacie (tzw. butelkomacie), jeżeli sklep taki posiada.

Kaucję otrzymujemy w gotówce – bezpośrednio przy zwrocie.

Jak przygotować opakowanie do zwrotu?

• Butelka czy puszka musi być cała i z etykietą.
• Nie wolno ich zgniatać ani usuwać oznaczeń.
• Najważniejszy jest jednolity znak kaucji na etykiecie – tylko takie opakowania są objęte systemem.

Dlaczego go wprowadzono?

System kaucyjny ma kilka celów:

• ograniczenie zaśmiecania wsi, lasów i poboczy,
• poprawa recyklingu – zebrane butelki i puszki trafią do ponownego przerobu,
• odzysk wartościowych surowców (plastiku, metalu, szkła).

W krajach, gdzie taki system działa od lat, udaje się odzyskać choćby 90% opakowań. Dzięki temu środowisko jest czystsze, a koszty utylizacji odpadów spadają.

Co to oznacza w praktyce dla mieszkańców?

• Kupując napój w butelce lub puszce ze znakiem kaucji, zapłacimy nieco więcej – o 50 gr lub 1 zł.
• Pieniądze można łatwo odzyskać, oddając opakowanie w sklepie.
• W gospodarstwie domowym warto wydzielić miejsce na odkładanie pustych butelek i puszek – tak, by nie były zgniatane razem z innymi odpadami.

Podsumowanie

System kaucyjny to duża zmiana, ale z czasem stanie się codziennością – podobnie jak segregacja odpadów. Warto pamiętać, że:

• zwrot kaucji jest prosty i nie wymaga paragonu,
• oddajemy tylko opakowania z oznaczeniem kaucji,
• zyskamy nie tylko my, ale i środowisko – mniej śmieci w rowach i na polach, więcej surowców do ponownego wykorzystania.

Więcej informacji: systemkaucyjny.gov.pl