Szkody rolnicze 2023 mocno dawały się we znaki krajowym producentom żywności. Klęski żywiołowe czy skutki niekorzystnych zjawisk atmosferycznych dotykały ich niemalże przez cały sezon. w tej chwili mogą oni jeszcze starać się o pomoc ze środków PROW. Ale czasu w to jest coraz mniej.
Szkody rolnicze 2023 doprowadziły wiele gospodarstw, które i tak znajdowały się w trudnej sytuacji, na skraj zapaści. Kłopoty dotknęły w sumie wszystkie gałęzie rolnictwa. Ucierpieli sadownicy, producenci, zbóż i innych upraw polowych, warzywnicy, sadownicy, a także hodowcy zwierząt. Do poszkodowanych w wyniku wystąpienia klęsk żywiołowych czy niekorzystnych zjawisk atmosferycznych, skierowano pomoc na „Inwestycje odtwarzające potencjał produkcji rolnej”. Mogą z nich skorzystać także producenci poszkodowani przez ASF. Środki wsparcia pochodzą z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020.
Kto może starać się o wsparcie za szkody rolnicze 2023?
O wsparcie mogą starać się dwie grupy rolników. Pierwsza z nich obejmuje tych, których gospodarstwa ucierpiały na skutek:
- deszczu nawalnego,
- suszy,
- przymrozków wiosennych,
- ujemnych skutków przezimowania,
- obsunięcia się ziemi,
- lawiny,
- gradu,
- huraganu,
- uderzenia pioruna.
Natomiast do drugiej grupy należą hodowcy trzody chlewnej, którzy ponieśli szkody w wyniku wystąpienia afrykańskiego pomoru świń (ASF).
Na jakich warunkach pomoc dla poszkodowanych rolników?
Dofinansowanie można uzyskać, gdy szkody rolnicze spowodowane niekorzystnymi warunkami pogodowymi powstały w roku złożenia wniosku. Ewentualnie kiedy wystąpiły w jednym z dwóch poprzednich lat. Straty muszą objąć sprzęt, wieloletnie uprawy rolnych lub zwierzęta gospodarskie. Ich wysokość to przynajmniej 30 proc. średniorocznej produkcji rolnej z trzech lat poprzedzających rok, w którym odnotowano szkodę. Jednakże można wziąć pod uwagę również pięć lat poprzedzających rok wystąpienia straty. W tym przypadku pomija się te, w których produkcja była najwyższa i najniższa.
Z kolei w przypadku wystąpienia w gospodarstwie ASF, o pomoc mogą starać się rolnicy, którym powiatowy lekarz weterynarii nakazał zabicie świń lub zniszczenie ich zwłok. Także w tym przypadku szkody rolnicze 2023 powinny wynosić co najmniej 30 proc. trzody chlewnej.
Na co można przeznaczyć środki pozyskane w ramach wsparcia?
Uzyskane dotacje za szkody rolnicze 2023 można przeznaczyć na odtworzenie zniszczonych składników gospodarstwa. Jednakże wysokość szkody musi oszacować komisja powołana przez wojewodę. Z kolei zakres kosztów, które podlegają refundacji, musi być zgodny z katalogiem kosztów kwalifikowanych. Gdy na skutek klęski żywiołowej doszło do zniszczenia konkretnej maszyny rolniczej, to można otrzymać dofinansowanie na zakup nowej. Z kolei w przypadku zniszczonego sadu, np. po przejściu huraganu, pomoc powinna sfinansować odtworzenie uszkodzonych nasadzeń. Jednakże gdy przyczyną strat jest ASF, inwestycje realizowane z dofinansowaniem nie mogą być związane z produkcją świń.
Szkody rolnicze 2023 — maksymalna stawka pomocy
Maksymalne wsparcie, jakie można otrzymać w ramach pomocy w całym okresie realizacji PROW 2014–2020, to 300 tys. zł. Jest to kwota przypadająca na jednego beneficjenta i gospodarstwo. Warto jednak pamiętać, iż poziom dofinansowania nie może przekroczyć 80 proc. kosztów kwalifikowanych poniesionych na realizację danej inwestycji.
Jak złożyć wniosek o oszacowanie szkód w gospodarstwie rolnym 2023?
Obecnie trwa 12. nabór w ramach PROW 2014–2020. Zakończy się on 29 grudnia 2023 r. Wnioski od rolników zainteresowanych odtworzeniem potencjału produkcji rolnej przyjmują biura powiatowe i oddziały regionalne ARiMR. Wniosek można także wysłać pocztową przesyłką rejestrowaną lub poprzez elektroniczną skrzynkę podawczą. Jednakże warto pamiętać, iż w przypadku tego naboru duże znaczenie ma kolejność złożenia dokumentów. Dotychczas złożone wnioski wskazują na to, iż zainteresowani wsparciem ubiegają się o dofinansowanie w wysokości blisko 2,4 mln zł.
Źródło: ARiMR; PIR