2 godzin temu
Najważniejszy jest równy dostęp wszystkich dzieci do wiedzy i edukacji. To gwarantuje im Konwencja o prawach dziecka. Jednak w wyrównywaniu szans wiejskich dzieci pozostało wiele do zrobienia. Nie ulega wątpliwości, iż mają gorszy start od swych rówieśników z miast.
Z oczywistych powodów dzieci ze wsi mają gorszy start w dorosłe życie. Nie każde z nich może bądź chce związać swą przyszłość z gospodarstwem rolnym. Praca ta obarczona jest bowiem dużym ryzykiem, nie tylko ze strony pogody! Obecna koniunktura na płody rolne spędza sen z powiek – ceny zbóż są zatrważająco niskie, a warzyw nie opłaci się choćby zbierać z pól.
Wiejskie dzieci chcą rozwijać swoje pasje
Dzieci ze wsi również chcą rozwijać swoje zainteresowania. Jednak mają dalej do szkół muzycznych, bo do podstawowych dowóz zapewnia samorząd gminny, ośrodków kultury, a choćby do obiektów sportowych. Wyrównywanie szans wiejskich dzieci to poważne wyzwanie.
– Moja córka kocha taniec i dwa razy w tygodniu wożę ją na zajęcia do miasta oddalonego o ponad 50 km. Jest na takim poziomie, iż bliżej nie znalazłam odpowiedniej szkoły tańca. Mogłaby ubiegać się o przyjęcie do szkoły baletowej, ale nie mam serca, by w tak młodym wieku skazywać ja na życie w internacie – mówi pani Ewa z Kujawsko-Pomorskiego.
Podobnie jest z dziećmi uzdolnionymi sportowo. Ich też bardzo wcześnie czeka życie w internacie.
Monika Horny-Cieślak, Rzeczniczka Praw Dziecka odwiedziła Publiczną Szkołę Podstawową im. Obrońców Westerplatte w Tłuchowie (pow. lipnowski, woj. kujawsko-pomorskie).
fot. Małgorzata Chojnicka
Co robi Rzeczniczka Praw Dziecka, by wyrównywać szanse wiejskich dzieci?
Pismo w tej sprawie przesłała Paulina Nowosielska, rzeczniczka prasowa Rzeczniczki Praw Dziecka. Wynika z niego, iż w szczególnym zainteresowaniu Moniki Horny-Cieślak, Rzeczniczki Praw Dziecka leży przede wszystkim równy dostęp wszystkich dzieci do wiedzy i edukacji. Zgodnie z Konwencją o prawach dziecka, każda młoda osoba ma prawo zwłaszcza do edukacji. Ponadto do rozwijania talentów, uczestnictwa w zajęciach kulturalnych i rekreacyjnych oraz do wypoczynku. W związku z tym wystąpiła 2 czerwca br. do Ministerstwa Infrastruktury o przedstawienie analiz, rekomendacji oraz propozycji zmian legislacyjnych. Dotyczą one wykluczenia transportowego dzieci i młodzieży.
– W przypadku dzieci, a szczególnie młodzieży, szeroko rozumiany transport i dostęp do niego to jeden z kluczowych elementów kształtujących ich funkcjonowanie społeczne. Dzieci wykluczone transportowo nie mają takich samych szans, jak rówieśnicy i nie mogą w pełni wykorzystywać swojego potencjału – napisała w swym wystąpieniu Monika Horna-Cieślak, Rzeczniczka Praw Dziecka.
Zespół Ekspercki ds. przeciwdziałania wykluczeniu komunikacyjnemu przy resorcie infrastruktury opracował rekomendacje. Na ich podstawie ministerstwo przygotowało projekt ustawy o zmianie ustawy o publicznym transporcie zbiorowym oraz niektórych innych ustaw. Projekt zakłada wprowadzenie definicji „wykluczenia komunikacyjnego” oraz możliwość realizacji transportu na żądanie. Zakłada on, iż każda linia komunikacyjna dofinansowana z Funduszu przeciwdziałania wykluczeniu komunikacyjnemu będzie obsługiwana co najmniej trzema parami kursów dziennie – porannym, południowym i wieczornym. Także w weekendy i dni ustawowo wolne od pracy. Byłby to duży krok w wyrównywaniu szans wiejskich dzieci.
Monika Horny-Cieślak, Rzeczniczka Praw Dziecka, uczestniczyła w spotkaniu pod hasłem „Czy dorosły świat sprzyja aktywności młodych? O ochronie praw dziecka”.
fot. Małgorzata Chojnicka
Wyrównywanie szans wiejskich dzieci a wykluczenie komunikacyjne
Ponadto Rzeczniczka Praw Dziecka zwróciła się do Ministerstwa Edukacji Narodowej o pilne uregulowanie kwestii dowozu dzieci i uczniów z niepełnosprawnościami do placówek oświatowych. Brakuje regulacji związanych z zapewnieniem obowiązkowego bezpłatnego transportu do szkoły części uczniów szkół ponadpodstawowych.
Problem wykluczenia komunikacyjnego powiązany jest z dostępnością do świadczeń zdrowotnych. Dostępność terytorialna do opieki zdrowotnej na obszarach wiejskich jest ograniczona. Wynika to, chociażby z faktu, iż ośrodki wysokospecjalistyczne ulokowane są w miastach.
Brak rejestru młodzieżowych rad w samorządzie
Brakuje rejestru rad gmin, powiatów oraz młodzieżowych sejmików województw. Taki stan powoduje, iż trudno podjąć kompleksowe inicjatywy skierowanych do młodzieżowych rad. Taki rejestr miałby być narzędziem, które wesprze sieciowanie, wyrówna szanse mniejszych rad oraz wzmocni aktywizację młodzieży.
O podjęcie działań legislacyjnych Rzeczniczka Praw Dziecka w tym zakresie apeluje już od zeszłego roku. Postulaty płyną także ze strony Polskiej Rady Organizacji Młodzieżowych. We wrześniu br. Jan Gawroński, ekspert – społeczny zastępca RPD uczestniczył w połączonym posiedzeniu Parlamentarnych Zespołów ds. Dialogu Obywatelskiego i Działalności Rad Młodzieżowych przy Jednostkach Samorządu Terytorialnego. Było ono poświęcone utworzeniu krajowego rejestru młodzieżowych rad. Uczestnicy posiedzenia dyskutowali nad wyzwaniami prawnymi i organizacyjnymi oraz perspektywą współpracy międzyinstytucjonalnej w celu stworzenia rejestru. W tej sprawie RPD apeluje także do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji.
W wyrównywaniu szans wiejskich dzieci na pewno głos młodzieżowych radnych ze wsi ma duże znaczenie. Oni widzą najlepiej, co jest im najbardziej potrzebne.
Monika Horny-Cieślak, Rzeczniczka Praw Dziecka uczestniczyła w panelu dyskusyjnym „Czy dorosły świat sprzyja aktywności młodych? O ochronie praw dziecka”.
fot. Małgorzata Chojnicka
Bezpieczeństwo cyfrowe mieści się w wyrównywaniu szans wiejskich dzieci
Z kolei 10 kwietnia br. Ministerstwo Cyfryzacji i Rzeczniczka Praw Dziecka zacieśnili współpracę na rzecz rozwoju kompetencji cyfrowych dzieci oraz ich bezpieczeństwa w sieci. Zainicjowany program PW eSkills ma być platformą współpracy między administracją publiczną, organizacjami pozarządowymi, środowiskiem biznesowym i naukowym. Biuro RPD ma prowadzić działania na rzecz rozwoju kompetencji cyfrowych, wytwarzać i udostępniać materiały edukacyjne. Prowadzono również badania i analizy rozwoju kompetencji cyfrowych w kraju.
W sprawie zwiększenia wiedzy i kompetencji dzieci i młodzieży w samorządach Rzeczniczka Praw Dziecka 1 września br. przekazała Ministerstwu Edukacji opinię do projektu zmian w ustawie o samorządzie województwa oraz niektórych innych ustaw. Jego celem jest przede wszystkim poprawa dopasowania oferty kształcenia i szkolenia zawodowego do potrzeb lokalnych rynków pracy, zwłaszcza w kontekście transformacji cyfrowej. Rzeczniczka poparła projekt, bo zakłada on lepsze dostosowanie oferty edukacyjnej w regionach do lokalnych potrzeb rynku pracy, a także wymagań nowoczesnych technologii. Poprzez rozwój kompetencji i uczenie się przez całe życie, dzieci i młodzież mają mieć dostęp do lepszej jakości edukacji oraz możliwość rozwijania kluczowych umiejętności.
Podsumowanie
Rzeczniczka Praw Dziecka podejmuje wiele działań, by wyrównywać szanse wiejskich dzieci. Główny nacisk kładzie przede wszystkim na edukację, dostosowaną do potrzeb lokalnych rynków pracy. Ponadto zajęła się wykluczeniem komunikacyjnym, bezpieczeństwem cyfrowym i samorządnością młodych ludzi. Pozostaje mieć nadzieję, iż na efekty nie będzie trzeba czekać zbyt długo.
