Wczoraj (20.05.) weszła w życie nowa dyrektywa unijna, której celem jest skuteczniejsze zwalczanie naruszeń ochrony środowiska poprzez prawo karne. Przewiduje ona m.in. sankcje karne za produkcję, używanie, handel, import lub eksport nielegalnych albo sfałszowanych pestycydów. W wielu krajach unijnych krajach za nielegalny handel pestycydami grozi więzienie.
Państwa członkowskie muszą implementować postanowienia nowej dyrektywy dotyczącej m.in. ochrony środowiska do ustawodawstwa krajowego w ciągu 24 miesięcy. Warto podkreślić, iż nowe unijne przepisy określają jedynie minimalne mające zastosowanie wymagania i obowiązki, ale kraje mają swobodę stosowania jeszcze bardziej rygorystycznych środków m.in. za nielegalny handel pestycydami.
Jak duży jest rynek nielegalnych pestycydów?
Jak podaje Litwinka Zita Varanavičienė, dyrektor stowarzyszenia „CropLife Lietuva”, Litwa jest dziś antyrekordzistą Unii Europejskiej. Mianowicie niezmiennie znajduje się w pierwszej piątce krajów, w których najczęściej stosuje się nielegalne środki ochrony roślin (ś.o.r.) . Mało tego, gdzie handel podróbkami ś.o.r. nie jest bezpośrednio ograniczony. Urząd UE ds. Własności Intelektualnej szacuje, iż rynek nielegalnych pestycydów na Litwie wynosi 17–23 proc. Średnia w UE wynosi 10–13 proc., podczas gdy w krajach skandynawskich waha się od 5 do 7 proc.
W tym obszarze Litwie jest bliżej do państw Ameryki Łacińskiej czy Afryki, gdzie nielegalne substancje stanowią około jednej czwartej całego rynku — mówi Z. Varanavičienė.
Litewska analityk uważa ponadto, iż Litwa z niemal najmniejszymi karami finansowymi w całej UE i brakiem odpowiedzialności karnej, stworzyła chyba najlepsze warunki dla osób zajmujących się nielegalnym handlem pestycydami.
W niektórych krajach kary więzienia za nielegalny handel pestycydami już są
Varanavičienė podkreśla, iż już dziś w niektórych krajach unijnych nielegalny obrót środkami ochrony roślin jest surowo karany. Wymienia przy tym Polskę i Francję. W Polsce kara za ten proceder wynosi do 4 lat. Podczas gdy we Francji do więzienia można iść choćby na 7 lat.
Jakie kary za nielegalny handel pestycydami przewiduje nowa dyrektywa?
Dyrektywa z 11 kwietnia 2024 r., która wczoraj (20.05.2024) weszła w życie, określa, iż produkcja, używanie, handel, import lub eksport nielegalnych lub sfałszowanych pestycydów powinny podlegać karze więzienia w maksymalnym wymiarze co najmniej 5 lat. choćby mówi o 10 latach więzienia, jeżeli spowodują śmierć jakiejkolwiek osoby.
Przewiduje również dla osób popełniających takie przestępstwa dodatkowe sankcje oraz środki karne i pozakarne, takie jak grzywny, pozbawienie dostępu do finasowania publicznego, cofnięcie zezwoleń i uprawnień itp.
Źródło: UP UE, manoukis