200 tys. zł dotacji dla części rolników i ograniczenie kontroli. Zobacz pakiet zmian KE

4 godzin temu

Komisja Europejska przyjęła pakiet uproszczeń WPR (Wspólna Polityka Rolna). Zmiany obejmują wyższe dopłaty dla części rolników. KE złagodzi także niektóre zasady kontroli gospodarstw. Dzięki zmianom rolnicy zaoszczędzą 1,58 mld euro rocznie. Co dokładnie chce wprowadzić Bruksela?

KE przedstawia pakiet uproszczeń WPR. Co się zmieni dla rolników?

14 maja 2025 roku Komisja Europejska przedstawiła pakiet zmian, które mają uprościć Wspólną Politykę Rolną (WPR). A we wpisie w mediach społecznościowych KE wprost mówi o nowym pakiecie zmian: „Mniej papierkowej roboty. Więcej czasu w rolnictwo”.

W pakiecie uproszczeń WPR, Komisja przyznaje iż unijni rolnicy podlegają poważnym obowiązkom administracyjnym, które często mija się z realną pracą w gospodarstwie. Z tego powodu rolnicy tylko tracą niepotrzebnie czas. Ale to także generuje koszty dla gospodarstw oraz dla administracji krajowej, w tym polskiej ARiMR.

– Wasze prośby zostały wysłuchane: zmniejszamy biurokrację, zwiększając efektywność WPR. Pragmatyzm zamiast złożoności. Ułatwiamy życie naszym rolnikom, jednocześnie dbając o nasze zielone ambicje i wymagania – przekonuje Christophe Hansne, unijny komisarz ds. rolnictwa.

– WPR jest istotną siecią bezpieczeństwa dla naszych rolników i sektora rolno-spożywczego. Jej potencjał nie powinien być niszczony przez nadmierną biurokrację – dodaje komisarz.

Wyższe dopłaty dla średnich i małych gospodarstw

Jedną z głównych propozycji Komisja Europejska jest zmiana systemu dopłat bezpośrednich dla części rolników. Bruksela wskazała, iż należy zwolnić małe gospodarstwa ze stosowania systemu warunkowości. A to powinno przełożyć się na oszczędności zarówno dla administracji, jak i dla samych rolników.

Co więcej, pakiet uproszczeń WPR, który zaproponowała KE zawiera też propozycję, aby zwiększyć dopłat dla małych gospodarstw i jednorazowa roczna płatność ryczałtowa powinna zostać zwiększona z 1250 EUR do 2500 EUR.

– Celem tych płatności dla drobnych producentów rolnych jest promowanie bardziej zrównoważonego podziału wsparcia, wzmocnienie żywotności obszarów wiejskich, na których małe gospodarstwa odgrywają kluczową rolę gospodarczą, oraz zmniejszenie obciążeń administracyjnych zarówno dla rolników, jak i władz – przekonuje KE.

Ponad 200 tys. zł dotacji na inwestycje w poprawę konkurencyjności gospodarstwa

Pakiet uproszczeń WPR dotyczy także łatwiejszych inwestycji w konkurencyjność rolnictwa. Dlatego Bruksela zaproponowała, aby małe i średnie gospodarstwa mogły jak najlepiej się rozwijać i stawać bardziej konkurencyjne. W tym celu będą mogły otrzymać do 50 tys. euro (ponad 210 tys. złotych) wsparcia ryczałtowego. Jednak KE wskazuje jednocześnie, iż państwa członkowskie powinny odpowiedni zdefiniować małe gospodarstwa w ten sam sposób.

Ale to oznacza, iż te regulacje mogą wejść później w życie, bowiem długo mogą trwać uzgodnienia między poszczególnymi stolicami. Inaczej małe gospodarstwo definiować będą rządzący w Polsce, Rumunii czy choćby Włoszech, a inaczej w Niemczech czy Czechach.

Pakiet uproszczeń WPR zmieni także normy GAEC oraz definicję TUZ-ów

Na przykład certyfikowane gospodarstwa ekologiczne będą automatycznie uznawane za spełniające niektóre unijne wymogi środowiskowe dotyczące finansowania.

W pakiecie uproszczeń WPR znalazła się też propozycja dotycząca stosowanie normy GAEC 1. Jej celem jest utrzymanie odpowiedniego wskaźnika trwałych użytków zielonych. Bruksela proponuje bardziej elastyczne podejście do zmian powierzchni TUZ-ów. Miałoby ono być możliwe do 10 procent, zamiast obecnych 5 proc. Ma to być ukłon w stronę gospodarstw z produkcją zwierzęcą.

KE proponuje także, aby to państwa członkowskie samodzielnie decydowały czy będą przeznaczać część dopłat na spełnianie normy GAEC2, czyli większej ochrony torfowisk i terenów podmokłych.

W pakiecie uproszczeń WPR Komisja zaproponowała także zmiany dotyczące definicji trwałych użytków zielonych. Państwa członkowskie będą mogło zmienić okres z pięciu do siedmiu lat, po którym to użytki zielone zostaną przekwalifikowane na TUZ-y.

Tylko jedna kontrola gospodarstwa w roku

Pakiet uproszczeń WPR zawiera jeszcze jedną niezwykle istotną zmianą z punktu widzenia rolników. Urzędnicy mają przeprowadzać kontrole sprawnie i przy wsparciu satelitów i innych technologii, w tym dronów.

– Tylko jedna kontrola na miejscu rocznie na gospodarstwo – deklaruje Komisja Europejska.

KE chce także, aby administracje krajowe jak najczęściej korzystały z systemów cyfrowych oraz z danych, które już rolnik przekazał. Zatem, jeżeli rolnicy już przekazali swoje dane na wybrane zaganienie za pośrednictwem jednego z systemów informatycznych, to urzędnicy powinni na nim się opierać i nie żądać dostarczenia po raz kolejny tego samego zaświadczenia. Ma to zmniejszyć „papierologię” dla rolników oraz obniżyć koszty administracyjne.

Pakiet uproszczeń WPR będzie dotyczył także dopłat kryzysowych

Komisja Europejska zapowiedziała także zmiany w zarządzaniu kryzysowym, w tym we wsparciu. W pakiecie uproszczeń WPR zaproponowano, aby płatności kryzysowe były przeznaczane wyłącznie na pomoc rolnikom w przypadku zakłóceń na rynku.

Natomiast pomoc klęskową (po powodziach, suszach, gradobiciu itp.) ma być wypłacana z innej puli. KE proponuje zmienić przepisy o dopłatach bezpośrednich i dotacjach w zakresie rozwoju obszarów wiejskich w taki sposób, aby ustanowić z nich dwa nowe rodzaje płatności kryzysowych.

Państwa członkowskie mogłyby je uruchomić w przypadku klęsk żywiołowych i niekorzystnych zjawisk klimatycznych. Jednak Bruksela chce, aby dopłaty kryzysowe były ograniczone do odpowiedniego procentu całkowitej rocznej alokacji na płatności bezpośrednie i rozwój obszarów wiejskich. Dopłaty kryzysowe nie powinny także zakłócać rynku.

Przeczytaj także ten artykuł: Dotacje unijne dla rolników w Polsce i na Zachodzie. Ogromne różnice