Czy rolnik musi zapłacić VAT od dzierżawy działki na cele farmy fotowoltaicznej?

Odpłatna dzierżawa części działki przez rolnika firmie celem prowadzenia na niej farmy fotowoltaicznej stanowi usługę podlegającą opodatkowaniu VAT – uznał Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej.

W sprawie rozpoznanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji podatkowej z dnia 27 stycznia 2025 r., sygn. akt 0114-KDIP1-3.4012.817.2024.2.MKW podatnik (rolnik) złożył wniosek o wydanie wiążącej interpretacji podatkowej. Od 1990 roku prowadzi działalność gospodarczą, jest płatnikiem VAT i posiada gospodarstwo rolne, które rodzice przekazali mu w 1982 roku.

W 2024 roku część pola rolnik wydzierżawił firmie, na podstawie umowy, pod farmę fotowoltaiczną. Rolnik zarejestrował umowę w urzędzie skarbowym i zapłacił podatek. Pole dostał od rodziców i nie jest w środkach firmy rolnika. Polem zajmuje się żona rolnika i od maja 2024 jest na emeryturze rolniczej.

Rolnik chciał wiedzieć, czy powinien opodatkować jednorazową, coroczną zapłatę dzierżawną za wydzierżawioną część pola podatkiem VAT w swojej działalności gospodarczej, pomimo iż pole nie jest i nigdy nie było w środkach trwałych na działalności gospodarczej. Od 1982 roku jest własnością prywatną rolnika. Gospodarstwo rolne rolnika jest małe i prowadzi on produkcję roślinną.

Pieniądze uzyskane z dzierżawy pomagają w utrzymaniu gospodarstwa. Zdaniem rolnika, powinien opłacać tylko podatek dochodowy w formie ryczałtu z tytułu dzierżawy.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej nie zgadza się ze stanowiskiem rolnika

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał stanowisko podatnika za nieprawidłowe. W uzasadnieniu interpretacji urząd podatkowy podkreślił, iż przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT, w tym również:

1) przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2) zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3) świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Zatem przez usługę należy rozumieć każde świadczenie na rzecz danego podmiotu niebędące dostawą towarów. Usługa to każde zachowanie się na rzecz innej osoby, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie, bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Jednak usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

Przy czym nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów albo świadczenie usług – w rozumieniu ustawy o VAT – podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Na mocy art. 15 ust. 2 ustawy o VAT działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje przede wszystkim czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zgodnie z art. 693 § 1 Kodeksu cywilnego przez umowę dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz.

Czy dzierżawa to działalność gospodarcza według ustawy o VAT?

Zatem dzierżawa wypełnia określoną w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, definicję działalności gospodarczej, o ile wykonywana jest w sposób ciągły dla celów zarobkowych (zawierane umowy dzierżawy mają zwykle długotrwały charakter, a uzyskiwane korzyści z tego tytułu są w zasadzie stałe).

Tym samym czynność polegająca na dzierżawie gruntów jest odpłatnym świadczeniem usług, i podlega opodatkowaniu.

W ustawie o VAT, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział dla niektórych czynności zwolnienie od podatku.

Na podstawie ww. art. 82 ust. 3 ustawy o VAT, zostało wydane rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 20 grudnia 2013 r. w sprawie zwolnień od podatku od towarów i usług oraz warunków stosowania tych zwolnień. Zgodnie § 3 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia zwalnia się od podatku dzierżawę gruntów przeznaczonych na cele rolnicze.

Zatem usługa dzierżawy gruntu przeznaczonego na cele rolnicze korzysta ze zwolnienia od podatku na podstawie § 3 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia, pod warunkiem łącznego spełnienia przesłanek. Podatnik podatku VAT będzie zatem korzystać ze zwolnienia od omawianej usługi, jeżeli zawarta zostanie umowa dzierżawy gruntu, która w swojej treści zawierać będzie między innymi postanowienia, z których w sposób niebudzący wątpliwości wynika, iż dzierżawiony grunt jest przeznaczony wyłącznie na cele rolnicze.

Gruntem przeznaczonym na cele rolnicze jest grunt, który wydzierżawiający przekazał na cele działalności gospodarczej, o której mowa w art. 2 pkt 15 ustawy o VAT. Zatem decydujące znaczenie w kwestii możliwości zwolnienia od podatku czynności dzierżawy gruntów jest ich faktyczne przeznaczenie przez dzierżawcę – na cele rolnicze.

Na podstawie przepisów ustawy o VAT dzierżawa stanowi odpłatne świadczenie usług wykonywane w ramach działalności gospodarczej. Bez znaczenia jest fakt, iż rolnik wydzierżawia grunty należące do majątku prywatnego, czy też to, iż nie stanowią one środka trwałego w jego firmie. Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy o VAT czynności polegające na wykorzystywaniu towarów (w tym przypadku gruntów) w sposób ciągły do celów zarobkowych stanowią działalność gospodarczą. I z taką sytuacją mamy do czynienia w tej sprawie. Ani przepisy ustawy, ani też rozporządzeń wykonawczych do ustawy nie przewidują zwolnienia od podatku dla usługi polegającej na dzierżawie terenów, które są przeznaczone na cele eksploatacji farmy fotowoltaicznej, w związku z czym, usługa ta nie będzie korzystała ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT. Zatem, odpłatna dzierżawa części działki firmie celem prowadzenia na niej farmy fotowoltaicznej, będzie stanowiła usługę podlegającą opodatkowaniu VAT.

Tym samym urząd podatkowy uznał za nieprawidłowe stanowisko rolnika w kwestii opodatkowania podatkiem VAT dzierżawy działki na cele prowadzenia elektrowni słonecznej.