Dobór odpowiednich sit do kombajnu ma bezpośredni wpływ na jakość czyszczenia ziarna, ograniczenie strat i ogólną wydajność pracy maszyny. Temat w praktyce sprowadza się do jednego: dobrze dopasowane sito to mniej zanieczyszczeń, lepszy efekt końcowy i mniej przestojów. w tej chwili rolnicy mogą wybierać spośród trzech głównych typów sit: żaluzjowych, LDW i otworowych.
Na rynku nie brakuje też producentów – zwłaszcza krajowych – którzy oferują szeroki wybór sit pasujących do praktycznie wszystkich modeli kombajnów. Firmy takie jak Sitono, Tommar, Hago czy Osko-Plast dostarczają komponenty do maszyn nowych i starszych generacji.
Sita żaluzjowe – najbardziej uniwersalne
To w tej chwili najczęściej wybierany typ sit, znany też jako lamelkowe lub blaszkowe. Zbudowane są z ruchomych lamelek osadzonych na drutach, które można regulować zależnie od rodzaju zbieranej uprawy. Ich największym atutem jest wszechstronność – sprawdzą się zarówno przy zbiorze drobnego rzepaku, jak i grubego grochu.
Typy sit żaluzjowych:
-
Zwykłe sita szczelinowe (1 1/8″) – sprawdzały się w starszych kombajnach i dobrze radzą sobie przy zbożach i drobnonasiennych roślinach. Mają jednak niską wydajność czyszczenia i są w tej chwili coraz rzadziej stosowane.
-
Sita Closza (1 1/8″ oraz 1 5/8″) – bardzo uniwersalne, poradzą sobie z większością upraw, w tym z kukurydzą i rzepakiem. Ich słabą stroną jest praca z bardzo wilgotnym plonem – mogą się wtedy zatykać.
-
Sita kukurydziane (1 5/8″) – specjalnie przystosowane do trudnych warunków. Ich mocno wycięte lamelki i szeroki rozstaw drutów zapobiegają zapychaniu się osadkami czy grubą słomą. Można je stosować zarówno jako sita górne, jak i dolne.
Sita LDW – wysoka wydajność przy dużych plonach
Sita typu LDW (Lamele Dużej Wydajności) to nowoczesne rozwiązanie do kombajnów pracujących w trudnych warunkach lub przy wyjątkowo obfitych plonach. Ich budowa to szerokie, półokrągłe lamele oraz specjalne noski między nimi, które zatrzymują większe zanieczyszczenia, nie przepuszczając ich do zbiornika.
Zalety sit LDW:
-
Doskonale sprawdzają się w zbiorze zbóż wysokoplonujących.
-
Polecane do trudnych materiałów – np. gryki, ostropestu, czy mieszanek.
-
Specjalna blacha kierunkowa na spodzie lamelek wspomaga równomierne rozprowadzanie strumienia powietrza.
LDW mogą być montowane zarówno jako sita górne, jak i dolne. Ich ograniczeniem jest wydajność przy wilgotnej kukurydzy – tu przez cały czas lepiej sprawdzają się sita specjalistyczne.
Sita otworowe – proste, ale skuteczne
To najstarszy i najprostszy typ sit, ale wciąż mający swoje zastosowanie. Zbudowane z blachy z otworami – okrągłymi lub podłużnymi – umożliwiają dokładne przesiewanie ziarna. Dostępne są także wersje z łańcuszkami czyszczącymi, które automatycznie oczyszczają powierzchnię sita podczas pracy.
Kiedy warto je stosować?
-
Gdy zależy nam na dokładnym czyszczeniu ziarna.
-
W warunkach wilgotnych, gdzie inne sita mogą się zapychać.
-
Jako dolne sita, gdzie ich niższa przepustowość nie ogranicza ogólnej wydajności.
Ich główną wadą jest niska zdolność przesiewania, co przy dzisiejszych wysokowydajnych kombajnach może ograniczać tempo pracy.
Żaluzjowe | Rzepak, kukurydza, zboża | Uniwersalność | Ryzyko zapychania przy wilgoci |
Kukurydziane | Kukurydza, słonecznik | Nie zapychają się osadkami | Mniej precyzyjne przy drobnym ziarnie |
LDW | Zboża, ostropest, gryka | Wysoka wydajność i czystość | Nieco słabsze wyniki przy wilgotnych zbiorach |
Otworowe | Wilgotne ziarno, specjalistyczne uprawy | Dokładność czyszczenia | Niska wydajność, konieczność wymiany do poszczególnych rodzajów upraw |
Karol Wieteska, Mateusz Wasak